Cümə03292024

Son yeniləməÇr.ax, 29 Dek 2020 3pm

Burdasız: Əsas səhİfə Uşaqlar Uşağı namaza necə həvəsləndirək?

Uşaqlar

Uşağı namaza necə həvəsləndirək?

  Uşaqlar təqlidçilik xasiyyəti ilə məşhurdur. Onların bir çox rəftarları təqlid əsasındadır. Uşaqların təqlidlə öyrəndiyi yaxşı işlərdən biri namazdır. Bilməliyik ki, uşaqlar namaz qılanda savab qazanır, onlarda ibadətə rəğbət yaranır, namaz xarakterlərinə hopur, yetkinləşəndə asanlıqla namaz qılırlar. Amma büluğ həddindən qabaq namaz qılmayan uşaqlar büluğ həddinə çatanda namazda çətinlik çəkirlər. Əgər övladlarımızın diqqət və həvəslə namaz qılmasını istəyiriksə, onlara uşaq yaşlarından namaz öyrətməliyik. Uşaqlıq dövrü öyrətmək, həvəs yaratmaq üçün ən yaxşı dövrdür.
İbadət və namaza zəminə yaratmaq üçün müqəddiməyə ehtiyac var. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Uşaq dünyaya gələndə sağ qulağına azan, sol qulağına iqamə oxuyun.” Bu iş müstəhəb olsa da uşağı gələcəyə hazırlayır. İmam Səccad (ə) buyurur: “Uşaq üç yaşına çatanda ona “la ilahə illəllah” dedirdin. Bir neçə ay sonra Peyğəmbərin adını desin. Dörd yaşa çatanda Peyğəmbərə salam göndərsin. Bütün bunlar müqəddimə rolu oynayır. Bu işlər uşağı büluğ həddi üçün ibadətə hazırlayır.”
  Uşaqlar əksər işləri təqlidlə öyrənir. Uşaq yaşda İslami tərbiyə çox təsirlidir. Həzrət Əli (ə) buyurur: “Uşaq və yeniyetmənin qəlbi münbit orpaq kimidir. Bu torpağa atılan toxum cücərir.” Həzrət Əli (ə) oğlu İmam Həsənə (ə) buyurur: “Qəlbin daşlaşmamış, firkin yayınmamış sənin tərbiyənə başladım.”
Bəli, uşaq və yeniyetmənin qəlb və düşüncəsi təsir altına düşməmiş onun dini tərbiyəsi ilə məşğul olmaq lazımdır. Təcrübədə sübuta yetib ki, uşaq və yeniyetmələr daha çox müşahidə yolu ilə, ətrafdakı insanlardan öyrənirlər. Əgər valideyn namaz qılırsa uşaq valideyni təqlid edib namaz qılmağa çalışır. Namz təqva səbəbidir, insanı günahdan qoruyur.
Valideyn və müəllimin vəzifələrindən biri də təbliğatdır. Dünyada mahiyyətcə bütpərəstlikdən başqa bir şey olmayan əqidələrin təbliği güclüdür. İnsanları aldadaraq Allahın haqq yolundan uzaqlaşdırırlar. Hazırda internetdə uşaq və yeniyetmələri İslamdan uzalqaşdıran cərəyanlar təbliğ olunur.
Belə məqamlarda valideyn və tərbiyəçilərin məsuliyyəti böyükdür. Onlar məntiqi və xoş bəyanla uşaq və yeniyetmələri namaz və ibadətə dəvət edə bilərlər. Quranda Peyğəmbərə əmr olunur ki, Rəbbindən sənə nazil olanı təbliğ et, əgər bu işi görməsən peyğəmbərlik vəzifəni yerinə yetirməmisən. Demək, İslam təbliğin təsirli olduğunu qəbul edir və bizi bu işə çağırır.
  Uşaqları namaza sövq etməyin bir yolu da təşviqdir. İbadəti uşaq üçün cazibədar etmək lazımdır. Uşağı namaza məcbur etmək olmaz. Nə uşaq, nə böyük, heç bir insan məcburiyyəti sevmir. Uşağı ibadətə məcbur etməyin nəticəsi onda ibadətə nifrət yaranması, ibadət həvəsinin aradan qalxması, ibadətdə süstlük və pərişanlıqdır.
  Biz diqqətli olmayıq ki, uşağı daha çox nə maraqlandırır? Bir uşağa gəzməyə, digəri hansısa xörəyə və ya oyuna maraq göstərə bilər. Bu maraqlardan istifadə edə bilərik. Onların istəyini həyata keçirsək onlar da bizim istəyimizə müsbət cavab verər. İbadətdən sonra uşağı onların marağına uyğun mükafatlandırsaq müsbət nəticə əldə edərik.
  Əgər insan namaz qılsa Allah yer və göyün bərəkətini ona nazil edər. Çünki namaz qurtuluş, müvəffəqiyyət rəmzidir.
Bəzən uşaqların (hətta biz böyüklərin) namazın vaxtını unutması mümkündür. Onlar oyuna o qədər aludə olurlar ki, hər şeyi yaddan çıxarırlar. Namazın yada salınmasında valideyn və məktəbi rolu böyükdür. Uşaqlara xoş dillə, kobudluğa yol vermədən namazın vaxtını xatırlatmaq lazımdır.
Namaza rəğbətləndirən digər amil onu asanlaşdırmaqdır. Namazı kamil şəkildə yerinə yetirmək uşaq üçün çətindir. İmam Sadiq (ə) buyurur: “Ramazanda büluğ həddinə çatmamış uşaqları sübh iftar üçün oyadın, sizinli birlikdə yesinlər və oruc tutsunlar. Amma zorla oruc tutdurmayın, qoyun istədikləri vaxt oruclarını açsınlar. Məcburiyyət uşaqlarda ibadətə ikrah yaradır, onları həvəsdən salır.”
  Rəvayətlərdə deyilir ki, uşaqlar namaz üçün dəstəmaz almaq istəyəndə soyuq havada onlar üçün ilıq su verin və canəmazlarını sərin. Namazın vacib olmayan hissələrini ixtisara salmaqla namazı yüngülləşdirmək olar. Uşağın yaşı artdıqca namaz da kamilləşər.
Namaz həm ruh, həm də cismə faydalıdır. İbadət insanın ruhunu da, cismini də bulaşıqlıqdan, çirkabdan qoruyur. Bu gün bəşəriyyəti hədələyən xəstəliklər insanların günaha batması nəticəsində yaranıb.
  Məşhur fransalı fizioloq Karl deyir ki, xəstənin dua üçün Allaha üz tutması həkimi sevindirməlidir. Xəstənin bu ruhiyyəsi dərmanların təsirini gücləndirir. Çünki dua edən insanın ruhu aramdır və aram ruhiyyə müalicədə əvəzsizdir. Allahdan uzaq insanlarda əsəbilik, stress güclü olur və bu hal müalicəni təsirdən salır. Cəmiyyət namazı, cümə namazı ruha aramlıq gətirmək baxımından çox təsirlidir.
  Bütün deyilənlərə rəğmən İslam namaza böyük əhəmiyyət verir, onu dinin sütunu adlandırır. Allah namaz qılan uşaqlara savab verir, onlara diqqətini artırır. Namazın müsbət təsirləri dünya və axirətdə öz təsirini göstərir. Namaz sayəsində dünyada günahdan uzaq olan insan axirətdə ilahi mükafatlarla müjdələnir.

 

ŞƏRHLƏR

Ehtiyat şifrəsi
Yeniləmə