67 «وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا ءَإِذا كُنّا تُراباً وَ آباوُنا أَ إِنّا لَمُخْرَجُونَ»
 
ترجمه :
67. و گفتند كسانى كه كافر بودند: آيا زمانى كه ما خاك شديم و همچنين پدران ما، آيا محققاً ما هرآينه خارج مى‌شويم و زنده مى‌گرديم؟[1]
 
تفسير :
[استدلال كفار بر انكار معاد]
[تبديل شدن] خاك [به] آدم به نظر كفار بسيار عجيب مى‌آيد، لكن قدرت حق را منكرند با اينكه خداوند نمونه آن را در دنيا [در] بسيار موارد نشان داده. در قضيه ابراهيم كه گفت: (رَبِّ أَرِنِى كَيْفَ تُحْىِ الْمَوْتى)[2]  كه امر شد چهار مرغ بكوبد و بر سر كوه‌ها گذارد ... تا آخر و در قضيه عُزَير كه (مَرَّ عَلى قَرْيَةٍ وَ هِىَ خاوِيَةٌ عَلى عُرُوشِها)[3] ، در قضيه موسى و ذبح بقره كه فرمود: (فَقُلْنا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِها)[4] ، در قضيه عيسى كه گفت: (وَ أُحْىِ الْمَوْتى بِإِذْنِ اللهِ)[5] ، در قضيه  شاهزاده خراسانى كه يهود كشتند و به دعاى حضرت رسول زنده شد، در قضيه هفتاد نفر كه با موسى در ميقات رفتند و گفتند: (لَنْ نُوْمِنَ لَکَ حَتّى نَرَى اللهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ الصّاعِقَةُ) الى قوله تعالى: (ثُمَّ بَعَثْناكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ)[6] ، بلكه از ضروريات مذهب شيعه است. چه بسيار در دوره ظهور حضرت قائم و در دوره رجعت ائمه  : زنده مى‌شوند. امر قيامت هم مثل اين‌هاست و ثانياً، كدام يك از كارهاى الهى مورد تعجب نيست كه از بعث قيامت تعجب مى‌كنند. قادر متعال همين نحوى كه از خاك خلق فرمود، قادر است نيز از خاك خلق كند: (قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّة)[7] .

_____________________________________________________________________

[1] .  ترجمه ديگر: و كسانى كه كفر ورزيدند، گفتند: «آيا وقتى ما و پدرانمان خاك شديم، آيا حتماً زنده از گور بيرون آورده مى‌شويم؟
[2] .  پروردگارا، به من نشان ده؛ چگونه مردگان را زنده مى‌كنى؟ سوره بقره: آيه 260.
[3] .  به شهرى كه بام‌هايش يكسره فرو ريخته بود، عبور كرد. همان: آيه 259.
[4] .  پس فرموديم: «پاره‌اى از آن [گاو سربريده را] به آن [مقتول] بزنيد» [تا زنده شود]. همان :آيه 73.
[5] .  به اذن خدا مردگان را زنده مى‌گردانم. سوره آل عمران: آيه 49.
[6] .  «تا خدا را آشكارا نبينيم، هرگز به تو ايمان نخواهيم آورد.» پس، در حالى كهمى‌نگريستيد، صاعقه شما را فرو گرفت... سپس شما را پس از مرگتان برانگيختيم». سورهبقره: آيات 55 ـ 56.
[7] .  بگو: «همان كسى كه نخستين بار آن را پديد آورد». سوره يس: آيه 79.