از حضرت امیر المؤ منین (علیه السلام ) منقول است که بر منبر میفرمود که اى گروه سوداگران اول یاد گیرید مسائل تجارت را پس بعد از آن مشغول تجارت شوید و الله که ربا در این امت خفى تر است ازجاى پاى مورچه بر روى سنگ سخت و قسم دروغ مخورید بدرستى که تاجر فاجر است و فاجر درجهنم است مگر کسیکه حق بگیرد و حق ندهد.
از حضرت رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم ) منقول است هرکه خرید و فروش کند از پنج چیز اجتناب کند از سود خوردن و قسم خوردن و عیب متاع را پوشانیدن مدح کردن چیزى که فروشد و مذمت کردن چیزیکه خرد.
درحدیث معتبر منقول است که حضرت امیر المؤ منین (علیه السلام ) هر روز بامداد دره را بردوش و در بازارهاى کوفه مى گشتند ومیفرمودند که چون مشغول خرید و فروش میشوید اول خیر خود را از خدا بطلبید و خرید و فروش را بسهولت بکنید و کا را تنگ مگیرید تا برکت بیابید و نزدیکى و مهربانى بکنید با مشتریها و برد بارى را زینت خود گردانید و از قسم خوردن و دروغ گفتن کناره گیرید و ستم بر مردم مکنید و با مظلومان انصاف از خود بدهید ونزدیک ربا و سود مروید وکیل ووزن را تمام بدهید و از ترازو دزدى مکنید.
درحدیث دگیر فرمود که ننشیند در بازرا مگر کسى که مسائل خرید و فروش را داند و هرکه بانادانى تجارت کند در ربا خوردن فرو مى رود.
درحدیث معتبر از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام ) منقول است که هرکه در بامداد وپسین ببازار رود و چون بازار گذارد بگوید اَللّهُمَّ اَسْاءَلُکَ مِنْ خَیْرِها وَخَیْرِاِهْلِه ا حق تعالى باو ملکى موکل گرداند که اورا و متاعش را محافظت نماید تا بخانه برگردد پس ملک مى گوید که امروز امان یافتى از شر این بازار و اهل این بازار و امروز روزى توشد خیر این بازار واهل این بازار بامرخداپس چون در دکان بنشیند بگوید اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا صَلىّ اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اَللّهُمَّ اِنّى اَسْاءَلُکَ مِنْ فَضْلِکَ رِزْقًا حَلالاً طَیِّبًا وَاَعُوذُ بِکَ مِنْ اَنْ اَظلِمَ اَوْ اَظْلمَ وَاَعُوذُ بِکَ مِنْ صَفْقَةٍ خاسِرَةٍ و یَمینٍ کاذِبَةٍ چون این دعا بخواند ملکى باو موکل است میگوید که بشارت باد ترا که امروز در این بازار کسى بهره اش از تو فراوانتر نیست تعجیل کردى در جمع آوردن ثوابها و محو کردى از خود گناهان را بزودى میاید بسوى تو آنچه خدا روزى تو گردانیده است حلال و وطیب و مبارک .
درحدیث صحیح از حضرت صادق (علیه السلام ) منقول است که چون داخل بازار شوى این دعا را بخوان اَللّهُمَّ اِنّى اَسْاءَلُکَ مِنْ خَیْرِها وَخَیْرِ اَهْلِها وَاَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّها اَللّهُمَّ اِنّى اِعُوذُبِکَ مِنْ اَنْ اظْلِمَ اَوْ اظْلمَ اَوْ اَبْغى اَوْیُبْغى عَلَىَّ اَوْ اءعْتَدى اَوْ یُعْتَدى عَلَىَّ اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ اِبْلیسَ وَجُنُودِهِ وَمِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ وَحَسْبِىَ اللّهُ لااِلهَ اِلاّهُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ العَظیمِ.
درحدیث دیگر منقول است از آنحضرت که هرکه داخل بازارى یا مسجدى بشود ویکمرتبه بگوید اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَریکَ لَهُ وَاللّهُ اَکْبَرُ کَبیرًا وَالْحَمْدُ لِلّهِ کَثیرًا وَسُبْحانَ اللّهِ بُکْرَةً وَاَصیلاً وَلاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلِىّ الْعَظیمِ وَصَلَّ اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ والِهِ برابر است با یک حج مقبول .
درحدیث معتبر دیگر منقول است که هرکه در بازار بگوید اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ حقتعالى هزار حسنه از براى او بنویسد.
درحدیث معتبر از حضرت امام محمد باقر (علیه السلام ) منقول است که هرکه داخل بازار شود و نظر کند بشیرین و تلخ و ترش آن وبگوید اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اَللّهُمَّ اِنّى اَسْاءَلُکَ مِنْ فَضْلِکَ وَاسْتَجیرُ بِکَ مِنَ الظُّلْمِ والْغِرَمِ وَالْماثِمَ.
درروایت دیگر از حضرت صادق (علیه السلام ) منقول است که هرکه داخل بازارشود وبگوید اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُ بِکَ مِنَ الظُّلْمِ وَالْمَاثِمَ وَالْمَغْرَمِ حق تعالى بعدد آنچه در آن بازار هست از سخن گو و غیرسخن گو ثواب براى او بنویسد.
ازحضرت امیر المؤ منین (علیه السلام ) منقول است که یاد خدا در بازار بسیار بکنید دروقتیکه مردم مشغول دنیاباشند که کفاره گناهان شماباشد و باعث زیادتى حسنات شما شود و شمارا از غافلان ننویسند و چون خواهید مایحتاج خود را از بازار بخرید دروقت داخل شدن بازار بگوئیداَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ صَلَّ اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُ بِکَ مِنْ صَفْقَةٍ خاسِرَةٍ وَیَمینٍ فاجِرَةٍ وَاَعُوذُ بِکَ مِنْ بَوارِ الاَیْمِ ودر حدیث معتبر از حضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم ) منقول است که هرکه دروقت داخل شدن بازار بگوید سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَریکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ یُحْیى وَیُمیتُ وَهُوَ حَىُّ لایَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلى کُلِّ شَىْءٍ قَدیرٍ بعدد آنچه خداوند تبارک و تعالى خلق کرده است تا قیامت باوثواب کرامت فرماید.
درحدیث صحیح ازحضرت صادق (علیه السلام ) منقول است که چون خواهى متاعى یا غیر آن بخرى سه مرتبه اللّه اکبر بگو پس سه مرتبه این دعا بخوان اَللّهُمَّ اِنّى اِشْتَرَیْتُهُ اَلْتَمُِِ فیهِ مِنْ خَیْرِکَ فَاجْعَلْ لى فیهِ خَیْرًا اَللّهُمَّ اِنى اِشْتَرَیْتُهُ اَلْتَمِسُ فیهِ مِنْ فَضْلِکَ فَاجْعَلْ لى فیهِ فَضْلاً اَللّهُمَّ اِنّى اشْتَرَیْتُهُ اَلْتَمِسُ فیهِ مِنْ رِزْقِکَ فَاجْعَلْ لى فیهِ رِزْقًا.
در روایت دیگر منقول است که حضرت امام رضا (علیه السلام ) بر روى متاعى کخ میخریدند مینوشتند بَرَکَةً لَن ا ومحتمل است که مراد نوشتن بانگشت باشد.
درحدیث صحیح از حضرت امام صادق (علیه السلام ) منقول است که چون خواهى که چیزى بخریاین دعا بخوان یا حَىُّ یاقَیُّومُ یا دائِمُ یارَؤُوفُ یارَحیمُ اَسْاءَلُکَ بِعِزَّتِکَ وَقُدْرَتِکَ وَما اَحاطَ بِهِ عِلْمُکَ اَنْ تَقْسِمَ لى مِن التّجارَةِ الْیَوْم اَعْظَمُها رِزْقًا وَاَوْسَعُها فَضْلاً وَخَیْرُها عاقِبَةً فِاِنَّهُ لاخَیْرَ فیما لاعاقِبَةَ لَهُ وفرمود که چون حیوانى یا بنده بخرى بگو اَللّهُمَّ قَدِّرْ لى اَطْوَلُها حَیوةً وَاَکْثَرُها مَناعَةً وَخَیْرُها عاقِبَةً.
درحدیث حسن از آن حضرت منقول است که چون خواهى چهارپائى بخرى سه مرتبه این دعا بخوان اَللّهُمَّ اِنْ کانَتْ عَظَمَةُ الْبَرَکَةِ فاضِلَةُ الْمَنْفَعَةِ مَیْمُونَةُ الناصِیَةِ فَیَسِّر لى شِرائُها وِاِنْ کانَتْ غَیْرَ ذلِکَ فاصْرِفْنى عَنْها اِلَى الَّذى هُوَ خَیرٌ لى مِنْها فَاِنَّکَ تَعْلَمُ وَلا اَعْلَمُ وَتَقْدِرُ وَلا اَقْدِرُ وَاَنْتَ عَلاّمُ الْغُیُوبُ.
در روایت دیگر منقول است که چون خواهى پى کارى بروى و آفتاب اندکى بلند شده باشد که سرخى شعاعش بر طرف شده دورکعت نماز بکن و دررکعت اول بعد از سوره حمل سوره قل هو الله احد و در رکعت دوم قل یا ایها الکافرون بخوان پس چون سلام بگوئى این دعا بخوان اَللّهُمَّ اِنّى غَدَوْتُ اَلْتَمِسُ مِنْ فَضْلِکَ کَما اَمَرْتَنِى فَارْزُقْنى مِنْ فَضْلِکَ رِزْقًا حَسَنًا واسِعًا حَلالاً طَیِّبًا وَاعْطِنِى فیما رَزَقَنى الْعافِیَةَ غَدَوْتُ بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ غَدَوْتُ بَغَیْرِ حَوْلٍ مِنّى وَلا قُوَّةٍ وَلکِنْ بِحَوْلِکَ وَقُوَّتِکَ وَاَبْرَءُ اِلَیْکَ مِنَ الْحَوْلِ وَالْقُوَّةِ اَللّهُمَّ اِنّى اَسْاَلُکَ بَرَکَةً هذَا الْیَوْمِ فَبارِکْ لى فى جَمیعِ اُمُورى یااَرْحَمَ الرّاحِمینَ وَصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَیِّبینَ ودر فقه الرضا مذکور است که چون خواهى متاعى را ببندى و نگاه دارى آیة الکرسى بخوان وبنویس در میان متاع بگذار و این دعا را بخوان با آیة الکرسى بنویس  وَجَعَلْنا مِنْ بَیْنِ اَیْدِیهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَاَغْشَیْناهُمْ فَهُمْ لایُبْصِروُنَ لاضَیْعَةَ عَلَىَّ ما حَفِظَ اللّهُ فَاِنْ تَوَلَّوا فَقُلْ حَسْبِىَ اللّهُ لااِلهَ اِلاّهُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشَ الْعَظیمِ چون چنین کنى آن متاع از هر بلائى محفوظ بماند و فرمود که اگر مالت تلف شود این دعابخوان اَللّ هُمَّ اِنّى عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وابْنُ اَمَتِکَ وَفى قَبْضَتِکَ ناصِیَتى بِیَدِکَ تَحْکُمُ فیما تَشاءُ وَتَفْعَلُ ماتُریدُ اَللّهُمَّ فَلَکَ الْحَمْدُ عَلى حُسْنِ قَضاءِکَ وَبَلاءِکَ اَللّهُمَّ هُوَ مالُکَ وَرِزْقِکَ وَاَنَا عَبْدُکَ خَوَّلْتَنى حَیْنَ رَزَقتَنى اَللّهُمَّ فَاَلْهِمْنى شُکْرَکَ فیه وَالصَّبْرَ عَلَیْهِ حینَ اصبْتُ وَاَخَذْتُ اَللّهُمَّ اَنْتَ اَعْطَیْتَ وَاَنْتَ اَصَبْتَ اَللّهُمَّ لاتَحْرِمْنى ثَوابَهُ وَلا تَنْسِنى مِنْ خَلْفِهِ اَوْفى دُنْیاىَ وَآخِرَتى اِنَّکَ عَلى ذلِکَ قادِرٌ اَللّهُمَّ اَنَا لَکَ وَاِلَیْکَ وَمِنْکَ اَمْلِکُ لِنَفْسى نَفْعًا ولا ضَرًّا.
درحدیث معتبر از حضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم ) منقول است که بدترین بقعه هاى زمین بازارهاست و آنها میدان شیطانند هر روز بامداد علم خودرا در بازارها میزند و کرسى خودرا میگذارد و بر آن مینشیند وفرزندان خود را پهن میکند که یکى را فریب مى دهد که ترازو را کم میکشد و دیگرى کیل را کم میکند و دیگرى گز را میدزدد و دیگرى راءس المال را دروغ میگوید پس میگوید بفرزندان خود که که بر شما باد بجماعتى که پدر ایشان مرده است یعنى حضرت آدم و پدر شما زنده است پس بااول کسیکه داخل بازار میشود شیطان داخل میشود و با آخر کسیکه بیرون میرود بیرون میرود و بهترین بقعه هاى زمین نزد خدا مسجد هاست و محبوبترین مردم نزد خداکسى است که زودتر بمسجد میرود و دیرتر بیرون میاید.
درحدیث دیگر فرمود که دشمن ترین مردم نزد خدا کسى است که زود تر ببازار رود و دیرتر بیرون آید.
ازحضرت صادق منقول است که مخرید چیزى از مردمى که کار برایشان بسته شده است که سودا با ایشان برکت نمیدارد.
درحدیث دیگر فرمود که باکردان مخالط مکنید که ایشان گروهیند از جنیان که حقتعالى پرده از ایشان برداشته است .
دراحادیث معتبره وارد شده که معامله مکنید با جماعتى که مرضهاى مسرى دارند مانند پیسى وخوره .
دراحادیث دیگر فرمود که بانوکیسه سودا مکنید و با کسى سودا کنید که در میان مال و نعمت نشو و نما کرده است .
درحدیث دیگر فرمود که با مردم دون که از دشمنان دادن و شنیدن پروا ندارند سودا مکنید.
درحدیث صحیح دیگر فرمود که ازمانیست کسى که فریب دهد مؤ منى را و فرمود که حضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم ) نهى فرمود از آب در شیر کردن .
درحدیث حسن منقول است که حضرت امام موسى (علیه السلام ) بهشام فرمود که درتاریکى وزیر سفق متاع مفروش که متاع خوش قماش ‍ مینماید و آن غش کردن حلال نیست و فرمود که کسیکه نخرد مگر بقسم و نفروشد مگر بقسم حقتعالى در قیامت نظر رحمت بسوى او نمیفرماید.
ازحضرت امیر المؤ منین (علیه السلام ) منقول است که زینهار که قسم مخورید که اگرچه متاع را روا میکند امابرکتش را میبرد.
ازحضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم ) منقول است که کسیکه میفروشد و میخرد روزى مییابد و کسیکه نگاه میدارد براى آنکه گران شود ملعونست وفرمود که قافله که متاع آورد کسى آنرا بیرون استقبال نکند بگذارید که داخل شهر شوند و شهرى و کیل نشود در خریدن و فروختن براى بادیه نشینان ، خدا بعضى از مسلمانان را بسبب بعضى دیگر روزى میدهد.
درحدیث معتبر منقول است که حضرت صادق (علیه السلام ) باسحاق بن عمار فرمود که فرزند خودرا بصرافى مده که صراف از ربا سالم نمیماند و بکفن فروشى مده که کفن فروش آرزوى مرگ مردم میکند و بسیار مردن اورا خوش مى آید و بجو وگندم فروش مده که سالم نمى ماند از جمع کردن نگاه داشتن براى گرانى و بسلاخى مده که رحم را ازدلش بر طرف مى کند و کسیکه سنگین دل است از خدا دور است و ببرده فروشى مده که بدترین مردم کسى است که مردم را فروشد.
ازحضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم ) منقول است که فرمودک بخاله خود غلامى بخشیدم و نهى کردم از آنکه اورا بقصابى یا حجامت کردن یا زرگرى بدهد.
دراحادیث دیگر منقول است که اگر مزد حجامت را اول شرط نکند و آنچه بعد ازحجامت بدهند قبول کند باکى نیست و در بعضى از اخبار مذمت جولاهى وارد شده است .
درحدیث دیگر منقول است که شخصى از حضرت صادق (علیه السلام ) پرسیدند از تعلیم کردن اطفال فرمود که مزد بر آن مگیر گفت که کتابهاى شعرى و رساله ها و مثل اینها میخوانند اول شرط مزد خود با ایشان بکنم فرمود که بلى اما بشرطى که اطفال نزد تو برابر باشند و بعضى بر بعضى زیادتى ندهى .
درحدیث دیگر منقول است که بآنحضرت عرض کردند که سنیان میگویند کسب معلم حرام است فرمود که دروغ میگویند این دشمنان خدا میخواهند که اطفال مردم قرآن یاد نگیرند و اگر کسى دیه فرزند خود را بمعلم بدهد بر او حلال است و بهتر آنست که اول شرط مزد نکند و آنچه بدهند بگیرد.
دراحادیث معتبره وارد شده است که چون قرآن را فروشید کاغذ و جلد را فروشید وقصد فروختن نوشته مکنید.
درحدیث صحیح از حضرت امام موسى منقول است که باکى نیست در مزد گرفتن براى نوشتن قران .
درحدیث معبر ازحضرت صادق (علیه السلام ) منقول است که هرکه تمام شب بیدار باشد براى کسب کردن و بهره دید خود را از خواب ندهد آن کسبش حرام است و اکثر علما حمل بر کراهت شدید کرده اند.
درحدیث معتبر آن حضرت منقول است که هرکه خود را بعنوان نوکرى بمردم باجاره بدهد روزى را برخود حرام کرده و خود را از روزى خدا محروم گردانیده است .

نوشتن دیدگاه