(اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ) ما را به راه راست هدايت فرما .
هر چيزى را انسان بخواهد تحصيل كند و به هر مقصدى بخواهد نايل شود ، بايد از طريق آن وارد گردد و فهميدن راه هر چيزى و پيمودن آن ، محتاج به راهنمايى است كه دانا و آشناى به آن طريق باشد ، تا اينكه انسان به واسطه راهنمايى او ، مقصود را گم ننموده بيراهه نرود و به مقصد نايل شده نتيجه مطلوب را دريابد .
و در محلّ خود مبحث عدل(1) ثابت و مبرهن شده كه خداوند ، حكيم على الاطلاق و عادل است و محال است كار لغو و بى جا و قبيح از او صادر شود ، بنابراين خلقت عالم و آدم بايد مبتنى بر حكمت و غرض و فايده باشد ، بيهوده و عبث نباشد ، چنانچه مى فرمايد : (أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ)(2) .
(آيا گمان كرديد شما را بيهوده آفريديم و شما به سوى ما بازگشت نمى كنيد) .
معلوم است كه اين فايده راجع به ذات حق جلّ و علا نمى باشد ; زيرا او غنىّ بالذّات و واجد جميع كمالات است و نقصى در ساحت قدس او نيست تا به واسطه خلقت موجودات تكميل نمايد .
و موجودات ديگر نيز به مقتضاى آيات بسيار براى استفاده بشر آفريده شده اند ، چنانچه مى فرمايد : ( . . . . أَنَّ اللهَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّمواتِ وَ ما فِي الأَرْضِ)(3) .
و (سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّمواتِ وَ ما فِي الأَرْضِ جَمِيعاً)(4) .
و(سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ)(5) و غير اين ها از آيات ديگر .
________________________________________________________
[1] .  الكلم الطيب : ص107 .
[2] .  سوره مؤمنون : آيه 115 .
[3] .  خداوند مسخر فرموده براى شما آنچه را در آسمان ها وآنچه در زمين است . سوره لقمان : آيه 20 .
[4] .  او (خداوند) آنچه در آسمان ها وآنچه در زمين است ، جميع آن ها را به سود شما مسخر و رام كرد . سوره جاثيه : آيه 13 .
[5] .  او شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما مسخّر گردانيد . سوره نحل : آيه 12 .

نوشتن دیدگاه