آیه 80 : ( وَقالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النّارُ إِلاّ أَيّاماً مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللهِ عَهْداً فَلَنْ يُخْلِفَ اللهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللهِ ما لا تَعْلَمُونَ )
ترجمه:
80 . و يهود گفتند كه آتش دوزخ بما نرسد مگر روزهاى چندى، بگو آيا پيمانى از نزد خدا در اين باره گرفته ايد تا خدا پيمانش را مخالفت نكند، يا بر خدا مى گوييد و نسبت مى دهيد آنچه را كه نمى دانيد؟
تفسير :
كلمه (لَنْ) را بعضى گفتند براى تأييد در نفى است، به دليل (لَنْ تَرانِي)(1) و اكثر گفتند براى تأكيد در نفى است.
و «مسّ» به معنى الصاق است و آن عبارت از نزديك شدنِ دو چيز است به نحوى كه فصلى بين آن ها نباشد و با لمس يكى است، جز اينكه در مفهوم مسّ، احساس مأخوذ است و در لمس مأخوذ نيست، بلكه معنى اين اعم است.
و (أياماً مَعْدُودَة) يعنى چند روزى و بعضى گفتند هفت روز و بعضى گفتند چهل روز; ولى مقدارى براى آن معين نشده، و اين كلام از يهود دالّ بر انكار خلود است و ما مسئله خلود كفار و مشركين را در عذاب در ذيل آيه شريفه (وَلَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ) متذكر شديم(2).
و همزه (أَتَّخَذْتُمْ) همزه استفهام است، لذا مفتوح مى باشد و اصل آن «ءاتخذتم» بوده، همزه دوم چون همزه وصل است حذف شده، و مراد از «اتخاذ عهد» اين است كه خداوند با آن ها عهد نموده باشد كه بيش از چند روز آنان را در دوزخ عذاب نكند و البته اگر چنين عهدى نموده بود، تخلف نمى نمود (إِنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمِيعادَ)(3) چنانچه بنده هم اگر با خدا عهدى ببندد حرام است تخلف كند، بلكه اگر تخلف كند بايد كفاره دهد.
و كلمه (أمْ)، يا متّصله است در مقابل همزه استفهام، به اين معنى كه اين گفتار شما، مستند به يكى از اين دو وجه است و چون وجه اول باطل است و  خدا عهدى با شما ننموده است، پس ناچار وجه دوم [صحيح] است كه بر خدا افترا و دروغ بسته ايد، و يا منقطعه و به معناى «بل» است; يعنى بلكه اين كلام افترا بر خداست.
اشكال: اگر گفته شود اين كلام يهود همان كلامى است كه شما مى گوييد به اينكه مؤمن اگر چه گناه بسيار داشته باشد، در صورتى كه با ايمان از دنيا برود مخلد [= جاودان، ابدى] در عذاب نيست و به واسطه ايمان نجات پيدا مى كند، يهود هم مى گويند ما مخلد در عذاب نيستيم و بيش از چند مدتى در عذاب درنگ نمى كنيم.
جواب: بسيار فرق است بين آن سخن و اين مدعا، زيرا نقص و عيب كار آن ها در اصول دين است و بر آن ها لازم است كه نظر در معجزه مدعى نبوت بكنند و با اين همه صفات كه در كتب خود ديده و شنيده و معجزاتى كه از او مشاهده نموده اند، به نبوت او (پيغمبر خاتم(صلى الله عليه و آله)) تصديق كنند.
و سخن ما با شرط تحصيل اعتقاد به اصول دين و حفظ ايمان و بقاى آن است. «و بينهما بونٌ بعيد.»(4)
___________________________________
[1] .  سوره اعراف: آيه 143.
[2] .  ر.ك: همين تفسير: ج1، ص492.
[3] .  محققاً تو خلف وعده نمى فرمايى. سوره آل عمران: آيه 194.
[4] .  بين اين ها اختلاف بسيار زيادى است.

نوشتن دیدگاه