كيفيت نماز عيد

(زمان خواندن: 3 - 6 دقیقه)

و كيفيّت نماز عيد چنين است كه شروع كند به نماز و آن دو ركعت است، در ركعت اوّل بعد از «حمد» سوره «سبّح اسم ربّك الأعلى»  بخواند و بعد از قرائت پنج تكبير بگويد و بعد از هر تكبيرى اين قنوت را بخواند:
اللّهُمَّ  اَهْلَ  الْكِبْرِياءِ  وَالْعَظَمَةِ * وَاَهْلَ  الْجُودِ  وَالْجَبَرُوتِ * وَاَهْلَ  الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ * وَاَهْلَ  الْتَّقْوى  وَالْمَغْفِرَةِ * أَسْألُكَ  بِحَقِّ  هذَا  الْيَوْمِ  الَّذي  جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمينَ  عيداً * وَلِمُحَمَّد  صَلَّى  اَللّهُ  عَلَيْهِ  وَآلِهِ  ذُخْراً  وَشَرَفاً  وَكَرامَةً وَمَزيداً * اَنْ  تُصَلِّيَ  عَلى  مُحَمَّد  وَآلِ  مُحَمَّد * وَاَنْ  تُدْخِلَني  في  كُلِّ  خَيْر اَدْخَلْتَ  فيهِ  مُحَمَّداً  وَآلَ  مُحَمَّد * وَاَنْ  تُخْرِجَني  مِنْ  كُلِّ  سُوء  اَخْرَجْتَ مِنْهُ مَحَمَّداً  وَ آلَ  مُحَمَّد * صَلَواتُكَ  عَلَيْهِ  وَعَلَيْهِمْ * اللّهُمَّ  اِنّي  أَسْألُكَ  خَيْرَ ما سَأَلَكَ  بِهِ  عِبادُكَ  الصّالِحُونَ * وَاَعُوذُ  بِكَ  مِمَّا  اسْتَعاذَ  مِنْهُ  عِبادُكَ الْمُخْلَصُونَ.
پس بعد از اين پنج قنوت تكبير مى گويى به ركوع مى روى و بعد به سجده، تا آن كه بر مى خيزى به جهت ركعت دوّم، در اين ركعت بعد از «حمد»  سوره «والشَّمْس وضحاها» مى خوانى پس چهار تكبير مى گويى و بعد از هر تكبيرى همان قنوت را مى خوانى و بعد از چهار قنوت تكبير مى گويى و مى روى به ركوع و بقيّه نماز را تمام مى كنى و تسبيح حضرت زهرا(عليها السلام)مى فرستى و دعا مى خوانى به آن چه ممكن است تو را، و بعد از نماز عيد دعاهاى بسيار وارد شده است و بهترين دعاها دعاى حضرت علىّ بن الحسين(عليهما السلام)است كه در صحيفه كامله است و دعاهاى امروز بسيار است، بعضى بعد از نماز صبح خوانده مى شود و بعضى در آن هنگام كه به جهت رفتن به نماز عيد مهيّا شده اند خوانده مى شود. و مقام را گنجايش نقل نيست و شيخ مفيد در تاريخ گفته كه در روز اوّل ماه شوّال در سنه چهل و يكّم از هجرت هلاكت عمروعاص واقع شد و باعث زيادتى مسرّت اين روز گشت.
مؤلّف گويد كه: بدان اى عزيزِ من كه روز عيد فطر اگرچه از اعياد عظيمه و روز عيد و سرور مؤمنين است به جهت قبولى اعمالشان و آمرزش گناهان آن ها و رسيدنشان به آن جوايز و عطاهاى سنيّه كه از براى روزه ماه رمضان آن ها مهيّا شده است، لكن سزاوار است از براى تو كه در اين روز دلت مضطرب و معلّق باشد ما بين خوف و رجا، زيرا كه نمى دانى كه روزه ات قبول شده و از آن عطاها كه حق تعالى در اين روز به بندگان خود مرحمت مى فرمايد به تو هم خواهد داد كه در حقّ تو نيز عيد باشد يا آن كه روزه و عملت مردود خواهد شد و از جمله اشقيا و بد عاقبت ها شده كه از رحمت الهى محروم شده اند. پس بايد كه محزون و مغموم باشى و تضرّع و زارى و مسألت كنى از حق تعالى كه رحمتش را شامل حالت كند و تو را دست خالى از باب رحمت خويش بر نگرداند و حديث حضرت مجتبى(عليه السلام)در اين روز مشهور است و اين مطلب اختصاص به روز عيد فطر ندارد، بلكه عقب هر عبادتى بايد حالت چنين باشد; و نيز سزاوار است كه محزون باشى در اين روز به جهت غيبت امام زمان(عليه السلام)و ممنوع بودن آن حضرت از تصرّف در امور رعيّت خود و فوت شدن نماز عيد با آن حضرت، به علاوه آن كه حزن تو باعث تأسّى بر حزن اهل بيت عصمت و طهارت سلام اللّه عليهم است، زيرا كه اندوه آن بزرگواران در اين روز تازه و تجديد مى شود; چنانچه از حضرت امام محمّد باقر(عليه السلام)منقول است كه به عبد اللّه بن دينار فرمود كه: «اى عبد اللّه نمى شود عيدى از براى مسلمين مثل عيد قربان و عيد فطر، مگر آن كه تازه مى شود اندوه و غصّه از براى آل محمّد(عليهم السلام)در آن روز». عبد اللّه گفت: به چه جهت؟ فرمود: «به جهت آن كه مى بينند حقّ خود را در دست غير خودشان». و معلوم است كه حزن و اندوه آن ها نه از جهت حبّ جاه و رياست است; بلكه از جهت شفقت و محبّت بر امّت و رعيّت است كه آن ها را در حيرت و ضلالت مى بينند، و ممكن نيست ايشان را هدايت آن ها.
و در نيمه شوال در سال سوّم از هجرت وقعه اُحد بوده و در آن روز شهادت سيّد شهداى زمان خود حضرت حمزه عمّ بزرگوار پيغمبر(صلى الله عليه وآله)واقع شد. شيخ مفيد فرموده كه: مؤمنين در اين روز ترك كنند لذايذ را به جهت مصيبت حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)به عموى خود حمزه و اصحاب با اخلاص خويش كه در اين روز شهيد شدند و به جهت آن صدماتى كه بر وجود مبارك آن حضرت در اين روز از مشركين رسيد، انتهى.
و زيارت حضرت امير المؤمنين(عليه السلام)در اين روز مناسب است، چه آن كه فتوّت و مواسات او با حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)در اين روز بر همه عالميان ظاهر شد، و جبرئيل در شأن آن حضرت در آسمان ندا كرد: «لا سَيْفَ إلاّ ذو الفقار ولا فتى إلاّ عليّ(عليه السلام)».