1. معنای راستگویی و دروغگویی
الف) راستگویی یعنی: سخن و گفتار از روی حق و حقیقت
هنگامی که واژه مقدس راستگویی و صداقت را می‌شنویم، مفاهیم زیر به ذهن خطور می‌کند:
ـ رسیدن به مقصود
ـ پیمودن راه راست
ـ آسایش وجدان
ـ ریشه همه فضیلت¬ها
ـ محبوب خداوند شدن
ـ گوهری ارزشمند
ـ میوه عقل
ـ شجاعت
ـ عزت نفس
ـ حفظ ایمان
ـ نشانه خردمندی
ـ احترام به شخصیت دیگران
ـ شتافتن به بهشت
ـ بهترین راه نجات
ـ ترس از خدا
ـ نشانه به یاد خدا بودن
ـ ستیزه¬جویی با شیطان
ـ زنده نگه‌داشتن دل
ـ آباد کردن ایمان
ـ شادی فرشتگان
ـ هم صدا شدن با خوبان
ـ اوج بندگی
ـ گام گذاشتن در نردبان کمال و بالندگی روح
ب) دروغگویی یعنی: سخن ناراست و ناحق،
هنگامی که واژه دروغ را نیز می‌شنویم مفاهیم زیر در ذهنمان تداعی می‌شود:
ـ کلید گناهان
ـ بزرگ‌ترین گناه
ـ خیانت به اعتماد دیگران
ـ پای‌مال کردن حق دیگران
ـ آبیاری ریشه¬های شرّ
ـ پلیدترین ویژگی انسانی
ـ نشان درماندگی
ـ جلوه دورویی
ـ دور شدن از رحمت الهی
ـ انحراف از جاده حق
ـ نکوهیده¬ترین صفت
ـ دشمن خدا شدن
ـ ترس از مردم و نترسیدن از خدا
ـ ناجوان‌مردی
ـ کوچکی نفس
ـ فریب دادن دیگری
ـ خیانت‌کار بودن زبان
ـ راه بدبختی
ـ شادی شیطان
ـ لغزش¬گاه نفس
ـ آراستن باطل
ـ دشمنی با صداقت
ـ بهترین دلیل برای ترک دوستی
ـ بی¬ارزش کردن خود
ـ اسیر شیطان شدن
ـ راه¬حل سراب¬گونه
ـ نادان پنداشتن دیگران
2. ارزش و اهمیت راست‌گویی
راستی و راستگویی، از نشانه¬های آشکار شخصیت انسان پاک طینت و الهی است و از بزرگی روح خبر می¬دهد. راستگو، نمایاندن حقیقت را بر خود عیب نمی¬داند و همان را که هست، می¬گوید.
***
راستگویان معمولاً افرادی شجاع، صریح، با اخلاص، کم طمع و خالی از تعصب¬های نادرست و حب و بغض¬های غیر الهی هستند و البته راستگویی بدون اینها ممکن نیست. در مقابل، دروغگویان معمولاً ترسو، ریاکار، طمع¬کار، متعصب، لجوج و گرفتار حب و بغض¬های غلط هستند.
***
مردی برای کسب فضیلت به حضور امام محمد باقر(ع)شرفیاب می¬شود. حضرت این سخن را نخستین درس قرار می¬دهد: «راستی را پیش از سخن¬گویی بیاموزید».[1]
***
امام صادق(ع)نیز برای یکی از دوستانش چنین پیام می¬فرستد:
«در نظر بگیر که علی(ع)، نزد رسول‌خدا(ص)، بر اثر چه به این قرب و منزلت رسید؟ علی به این مقام نرسید، مگر بر اثر راستی و درستی».[2]
***
راستی، کلید نیکی¬ها و نیک¬بختی است و آن که خویش را بدین صفت عالی بیاراید و مراقب باشد که شیطان، راستی¬اش را از کف او نرباید، بر او مژده باید داد که باطن و کردارش نیک است و راستی، وی را به سر منزل نیکان خواهد رسانید. گفتار پاک از دل پاک برمی¬خیزد و به رفتار پاک بارور می¬شود.
[1]. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه: مصطفوی، تهران، مؤسسه نور، ج 2، ص 105، ح 4.
[2]. همان، ح 5.

نوشتن دیدگاه