محمد تقي صرفي
يكي از مهمترين خصوصيات پيامبران،معصوم بون آنها از گناه وخطا است.يعني پيامبران وامامان(ع)نه گناه مي كنند ونه فكر گناه.وهيچگاه اشتباه وخطا نمي نمايند.
سؤال : چرا بايد پيامبران معصوم باشند؟ زيرا
1 - چون پيامبران مربّي انسانها هستند،چنانچه خود آلودگي داشته باشند نمي توانند ديگران را از آلودگي نجات دهند.
2 - مردم اگر از پيامبري عمل ناشايست ببينند،ديگر گوش بحرف او نمي دهند ونمي توانند به او اعتماد نمايند.
سؤال : آيا عصمت پيامبران اجباري است؟
خير.بلكه چون دانش پيامبران نسبت به آثار بد گناهان مثل دانش ما نسبت به سوزندگي آتش است لذا از گناه دوري مي كنند..وما هم اگر به درجه يقين آنها مي رسيديم ،گناه نمي كرديم.البته بعضي از اولياء خدا گناه نمي كرده اند ولي عصمت از اشتباه نداشته اند.
پس پيامبران توانائي انجام گناه را دارند ولي علم آنها نسبت به عواقب گناه آنها را باز مي دارد.وهميشه خود را در محضر خدا مي بينند.
سؤال : پس چرا در بعضي آيات نسبت انجام گناه به بعضي پيامبران داده شده است.مثلا(ربّ انّي ظلمت‘ نفسي فاغفرلي)قصص15 يعني موسي گفت:خدايا من بخودم ظلم كردم پس مرابيامرز!
و(وعصي آدم‘ربّه فغوي)طه121 يعني:آدم معصيت كرد وگمراه شد.
و(انّا فتحنا لك فتحا مبينا ليغفر لك اللّه ماتقدمّ من ذنبك وماتأخّر)فتح1 يعني ما بتو پيروزي درخشاني داريم تا خدا گناه گذشته وآينده ات را بيامرزد.
جواب :
مفسريّن آيات فوق را اينگونه تفسير كرده اند:1-مراد از معصيت آدم(ع)ترك اولي بوده نه گناه!لذا امام رضا(ع)به مأمون فرمود:آنچه آدم(ع)انجام داد،گناهي نبوده كه مستحق جهنم باشد.بلكه از لغزشهاي كوچكي بوده كه انبياء قبل از نزول وحي ممكن است مرتكب شود.2-كلمه ظلم يعني قرار دادن چيزي در غير محلش پس هر ظلمي حرام نيست وظلم در سخن موسي(ع) يعني عملي را در غير محلش بجا آوردم.امام رضا(ع)فرمود:موسي(ع)به خدا گفت:من با داخل شدن در اين شهر وقتل يك فرعوني،عملي را كه در وقتش نبود،انجام دادم پس مرا بيامرز يعني از دشمنان دورم كن تا بر من دست نيابند.3-كلمه ذنب در لغت بمعناي عكس العمل است وبه گناه ذنب گويند زيرا گناه دنباله عمل نادرست است.لذا امام رضا(ع) فرمود:ذنب كه به پيامبر اسلام(ص)نسبت داده شده يعني مشركين اورا بخاطر اينكه آنهارا از عبادت 360بت نهي مي كرد وبه يك خدا دعوت مي نمود،گناهكار مي دانستند.پس خدا اين آيه را در فتح مكه نازل كرد كه:ما تورا پيروز كرديم تا بپوشانيم آنه گناهي را كه نزد مشركين داشتي!
يك روايت
شخصي از امام صادق(ع)پرسيد كه چرا خدا يك عده را شريف ودسته ديگري را پست قرار داده است؟فرمود:شريف كسي است كه اطاعت خدا كند وپست كسي است كه نافرماني او نمايد!پرسيد:آيا در ميان مردم ذاتا عده اي خوبتر از عده ديگر نيستند؟فرمود:نه!تنها ملاك برتري تقواست.البته خداوند عزّ وجلّ گروهي از فرزندان آدم(ع)را انتخاب نمود وآنها را پاكيزه ساخت ودر صلب پدران ومادران از آلودگي دور نمود واز ميان آنها پيامبران را انتخاب نمود كه آنها پاكيزه ترين فرزندان آدم(ع)هستند.
وعلت اين امتياز آن بود كه خداوند هنگام آفرينش آنها مي دانست كه آنها مطيع او خواهند بود وهمتايي برايش نمي گيرند.پس سبب اين امتيازومقام بلند،اطاعت وعمل آنهاست.(بحار ج10ص170)
يك داستان
يكي از دستهاي هشام بن عدي در جنگ صفين قطع شد!دست بريده اش را بنزد علي(ع)آورد.امام دست بريده او رارا بجاي خود گذاشت وآهسته كلماتي فرمود.سپس تكه اي از عبايش جدا كرد وبر محل بريدگي گذاشت.ناگاه دست هشام سالم شد.
بعد از چندي هشام نزد علي(ع)آمد وگفت:آنروز چه جمله اي گفتي تا دستم خوب شد؟فرمود:سوره مباركه حمد را خواندم.هشام با حالتي اهانت آميز ومسخره آور گفت:حمد را خواندي؟تا اين جمله را گفت:ناگاه دستش جدا شد!علي(ع)اورا بحال خود گذاشت ورفت.هشام هم تا آخر عمر بايك دست زندگي نمود!(سفينه البحار ج2ص417)
