كليد بيتالمال مسلمين در اختيار پيامبر و امام و در زمان غيبت امام بايد در اختيار مراجع تقليد و رهبران دادگر و شايستهاى باشد، بطورى كه حتى به مقدار يك درهم نيز حيف و ميل نگردد، و حتى خود رهبران اسلامى و يا قضات آنها، يا اينكه از حقوق بيتالمال استفاده نمىكرده و از دسترنج خود امرار معاش مىنمودهاند، و يا اينكه در صورت استفاده، جز به مقدار مورد نياز خود از آن بر نمىداشتهاند.
مثلا پس از پايان جنگ حنين به نفع مسلمين، غنايم جنگى بسيارى بدست سپاه اسلام افتاد، و پيامبر بزرگ اسلام(ص) چند موى شتر را بدست گرفته و فرمودند: من حتى اين مقدار هم از مال شما نخواهم برداشت و اين غنايم به عموم مسلمين تعلق دارد.
و در روايت ديگرى از پيامبر بزرگ چنين وارد شده: اگر اموال شما مثل كوههاى (تهامه) در اختيار باشد، آن را در ميان شما عادلانه تقسيم مىكنم و شما مرا دروغگو، ترسان، و بخيل نمىيابيد.
پيامبر اسلام تمام اموال بيتالمال را در ميان مسلمين قسمت كرد، تا جائى كه به هنگام رحلت نزد مردى يهودى چيزى را برسم رهن و گرو گذاشته بود، تا مقدارى غذا براى مصرف خود و خانوادهاش تهيه كند.
و امير مؤمنان امام على(ع) نيز به پيروى از پيامبر اسلام اموال بيتالمال را در ميان مردم تقسيم مىكرد، حتى دارائى خود را نيز در راه خدا انفاق كرد، تا جائى كه به هنگام شهادت در حدود هفتصد هزار درهم بدهكار بود، با وجودى كه پولهاى زيادى در بيتالمال به اختيار آن حضرت بود و امام تمام آنها را تقسيم مىنمود، و اگر گاهى براى خود چيزى بر مىداشت، تنها به قدر سهميه ساير مسلمين به خود حق مىداد.
حضرت پيامبر (ص) و امير مؤمنان (ع) هميشه مردم را از سوء استفاده در امور مالى و بويژه اموال مربوط به بيتالمال مسلمين برحذر مىداشتند، و احترام حقوق مردم را گوشزد مىنمودند.
در روايتى آمده: به هنگام توزيع غنائم خيبر توسط پيامبر اسلام (ص) قطعه پارچهاى ناپديد شد، بعضى از منافقين حضرت را متهم ساختند كه آن پارچه را برداشته، اما بعد معلوم شد كه يكى از اصحاب آن را به سرقت برده، مدتى از اين موضوع گذشت، روزى گذر پيامبر اكرم (ص) با عدهاى از اصحابشان به قبرستان بقيع افتاد، و شخصى كه پارچه را به سرقت برده بود، قبلا از دار دنيا رفته و در آن قبرستان دفن شده بود، يكى از اصحاب پيامبر بر سر قبر او كه رسيد گفت: (خوشا به حال تو كه در بهشت هستى).
پيامبر اسلام (ص) روى به اصحاب نموده و فرمود: نه، او در بهشت نيست زيرا پارچهاى را كه در خيبر سرقت كرده بود، در قبر او تبديل به شعلهاى آتش شده است.
و در كتاب (غوالى) از پيامبر اسلام(ص) نقل مىكند كه فرمود: كسى كه مال مسلمانى را به زور بستاند، خداوند بهشت را بر او حرام و دوزخ را بر او واجب مىكند، سئوال شد: يا رسول الله حتى اگر آن مال چيز اندكى باشد؟! فرمود: حتى اگر يك مسواك باشد.
و در داستان معروفى نقل مىكنند: حضرت على(ع) با يك مرد غير مسلمان در باره يك زره از بيتالمال نزاعشان شد، امام به همراه آن مرد نزد قاضى تشريف بردند، آنچه جلب توجه مىكند اين است كه تا چه اندازه حفظ اموال بيتالمال داراى اهميت است، كه شخص رئيس دولت براى يك زره بيتالمال حاضر شود حتى نزد قاضى برود تا حقى از بيتالمال ضايع نگردد.
-------------------------------------------
نويسنده : سيد محمد شيرازي