مرقد شريف حضرت فاطمه معصومه (ع) ( درميان بقعه مباركه ) با بلندي 20/1 و طول و عرض 95/2، در 20/1متر قرار گرفته و با كاشي هاي نفيس و زيباي زرفام ( آغاز قرن هفتم ) پوشيده شده است . گرداگرد مرقد منوّر ، ديواري به بلندي دو متر و طول و عرض تقريبي ( 80/4 ، در 40/4) قرار دارد كه در سال 950 بنا گرديد و با كاشي معرّق آراسته شد ، كه اكنون اين ديوار با ضريح مشبّك از جنس نقره پوشيده شده است .(1) سير تاريخي مرقد پاك آن حضرت از اين قرار است : در سال 605هـ. ق " امير مظفر احمد بن اسماعيل " بزرگ خاندان آل مظفر ، بزرگترين استاد كاشي ساز آن زمان " محمّد بن ابي طاهر كا شي قمي " را به كار ساخت و پرداخت كاشي هاي متنوّع مرقد واداشت. او به مدّت 8 سال به اين كار مشغول بود تا سرانجام در سال 613 كاشي هاي مرقد آماده و كار گذاشته شد . در سال 965 هـ . ق شاه تهماسب صفوي ، در چهار طرف مرقد سابق ضريحي آجري آراسته به كاشي هاي هفت رنگ ( با نقش و نگار ) و كتيبه هاي معرّق بنا نمود و در اطراف آن منافذي باز بود تا هم مرقد ديده شود و هم زائران نذورات خود را داخل مرقد بريزند. (2) بعد ازآن به دستور شاه مذكور ضريحي از فولاد سفيد و شفّاف در جلو ضريح آجري قرار داده شد كه طول آن 25/5 و عرض آن 73/4 و ارتفاعش 10/2 و داراي بيست درگاه مشبّك و مضلّع بود. در سال 1230 هـ . ق فتحعلي شاه همان ضريح را نقره پوش كرد ؛ كه اين ضريح به مرور زمان فرسوده شد و در سال 1280 ضريحي كه از نقره ضريح سابق و نقره هاي موجود در خزانه ساخته شده بود به جاي آن نصب گرديد. اين ضريح چندين مرتبه تجديد بنا و اصلاح شد و سالهاي متمادي روي مرقد حضرت باقي بود تا اينكه در سال 1368 هـ . ق . برابر سال 1348هـ . ش . به دستور توليت آن زمان شكل ضريح را تغيير دادند و ضريح كنوني را ( با ظرايف و شاهكارهاي هنري ويژه اي كه دارد ) به جاي آن نصب نمودند كه آن ضريح همچنان بر فراز تربت نوراني حضرت برقرار است . (3)
---------------------------------------------
(1) تربت پاكان , مدرّسي طباطبايي , ج 1 , ص 46 و 50 .
(2) گنجينه آثار قم , ج 1 , ص 416.
(3) همان , ج 1 , ص 475.
-----------------------------
الياس محمد بيگي

نوشتن دیدگاه