بر اساس اعتقاد شیعه پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) رهبری مسلمانان و امامت امت اسلامی از سوی خداوند به حضرت علی (ع) واگذار گردیده است. پس از آن حضرت امام حسن مجتبی (ع) و امام ‏حسین (ع) به ترتیب امام و رهبر مسلمانان هستند. و بعد از امام حسین (ع) امامت در میان نسل او و فرزندانش به ودیعه نهاده شده است.ولی چنانچه گذشت عبیدالله بن زیاد دستور کشتن تمام مردانی را که همراه امام‏ حسین (ع) در کربلا حضور داشتند، صادر کرده بود. از این رو برای استمرار و تداوم خط ولایت و رهبری مسلمانان، مشیت و خواست خداوند، بر این تعلق گرفته بود، که امام سجاد (ع) در واقعه کربلا زنده بماند و برای تحقق این مقصود، آن حضرت در واقعه کربلا بیمار بود. بیماری امام سجاد (ع) از دو جنبه به زنده بودن او کمک می‏کرد، نخست آنکه وظیفه دفاع از امام‏ حسین (ع) را از عهده او بر می‏داشت، و دوم آنکه زمینه دفاع از آن حضرت را در برابر تعرضات دشمن فراهم می‏آورد؛ ولی با این حال نباید تصور کرد که بیماری امام سجاد (ع) زنده‏ماندن آن حضرت را به طور صددرصد تضمین می‏کرد و در مورد حفظ جان و پاسداری و حراست از جان امام (ع) هیچ تکلیف و وظیفه‏ای متوجه کسی نبود. چنین نیست که خداوند تنها از طریق نیروهای غیبی ومعجزه از دین خود پاسداری و محافظت نماید؛ بلکه خواست و اراده خداوند بر این تعلق گرفته، که در حدّ ممکن کارها بر اساس روال طبیعی و از طریق علل و اسباب مادی و ظاهری انجام پذیرد.
تنها در مواردی که اولاً حفظ و بقاء اسلام بر انجام کاری متوقف باشد و بدون آن اسلام به طور کلی و برای همیشه با خطر نابودی و زوال روبه‏رو گردد و ثانیاً تحقق و انجام آن کار از راه‏های عادی و معمولی ممکن نباشد و از حیطه قدرت و توان مسلمانان خارج باشد، در چنین شرایطی است که خداوند در حدّ ضرورت و نیاز،نه بیش‏تر، نیروهای غیبی را به امداد و کمک مسلمانان و پیشوایان معصوم (ع) می‏فرستد. هرگز نباید اینگونه تصور کرد، که خداوند بدون فداکاری و جانفشانی مسلمانان و تحمل سختی‏ها، مشکلات، محرومیت‏ها و تقدیم شهید و جانبازو...، دشمنان اسلام و مسلمانان را نابود و اسلام را پیروز می‏گرداند.
هنگامی که مشرکان مکه نقشه قتل و کشتن رسول گرامی اسلام (ص) را کشیدند خداوند متعال به وسیله وحی آن حضرت را از توطئه قریش آگاه کرد. و در غار ثور نیز به عنکبوت دستور داد تا با تنیدن تار در مقابل درِ ورودی غار، احتمال وجود آن حضرت را در غار نزد مشرکان مکه منتفی سازد؛ چرا که اولاً حفظ و تداوم اسلام در آن شرایط وابسته به حفظ جان مقدس پیامبر (ص) بود، و با کشته شدن آن حضرت اسلام به کلی از میان می‏رفت و ثانیاً آگاهی پیامبر (ص) از توطئه قریش و منحرف کردن اذهان مشرکان از مخفی‏گاه آن حضرت جز از طریق معجزه و نیروی غیبی ممکن نبود؛ ولی پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) بقیه کارها را با تحمل رنج و سختی فراوان به صورت عادی انجام دادند. حضرت علی (ع) در بستر پیامبر اکرم (ص) خوابید، تا آن حضرت فرصت کافی برای مخفی شدن در غار ثور را داشته باشد. رسول خدا (ص) برای منحرف کردن ذهن مشرکان به جای حرکت به سوی مدینه در خلاف جهت مدینه در غار ثور مخفی شد و... اگرسنت خدا بر این تعلق گرفته بود که همه کارها از طریق معجزه و نیروی غیبی انجام پذیرد، چه کسی از پیامبر (ص) در این باره شایسته‏تر و سزاوارتر بود؛ ولی با اینکه خداوند می‏توانست در یک لحظه پیامبر (ص) را بدون هیچ زحمتی به مدینه منتقل کند، چنین نکرد، و رسول خدا با تحمل رنج و زحمت فراوان از مکه به مدینه هجرت فرمود. در این باره نمونه‏های فراوانی در تاریخ اسلام وجود دارد که به همین یک مورد بسنده می‏کنیم.
در بحث ما نیز حفظ و تداوم اسلام و به ثمر رسیدن قیام امام حسین (ع) متوقف بر زنده ماندن امام سجاد (ع) بود. و حفظ و حراست از جان مقدس امام (ع) در آن شرایط از قدرت و توان انسان و از طریق اسباب و علل عادی و معمولی ممکن نبود، و نیازمند امدادهای غیبی بود؛ ولی چنانچه گفته شد، سنت خدا بر این تعلق گرفته است، که تنها در حدّ ضرورت و به مقدار حداقل از نیروی غیبی استفاده شود. خداوند متعال برای این کار امام سجاد (ع) را بیمار کرد و شرایطی به وجود آورد که با استفاده از آن بتوان از جان مقدس امام سجاد (ع) دفاع کرد.
بیماری امام (ع) دو وظیفه بسیار مهم و سنگین ایجاد می‏کرد، یکی پرستاری از آن حضرت در آن شرایط بسیار سخت پیش از شهادت امام حسین (ع) و پس از آن، و دیگری دفاع از آن حضرت در برابر تعرضات دشمنی که به هیچ یک از اصول انسانی، اسلامی پایبند نبود و حتی به طفل شیرخوار هم رحم نمی‏کرد. مسئولیت این دو وظیفه خطیر و بسیار دشوار بر عهده کسی جز زینب کبری (س) نبود. حضرت زینب در تمام طول سفر پیوسته مراقب امام سجاد (ع) بود و فداکاری‏ها و از جان گذشتگی‏های او بود که توانست جان مقدس امام (ع) را از خطرات محافظت نماید. در اینجا به پاره‏ای از حمایت‏های حضرت زینب از امام سجاد (ع) اشاره می‏کنیم.
----------------------------
محمد حسين مهوري

نوشتن دیدگاه