وقوع جنگ موته
در ششم جمادی الاول سال 8 هـ .ق. جنگ موته به وقوع پیوست. علت وقوع این جنگ آن بود كه «حارث بن عُمَیر ازدی» در زمینهای موته به دستور شرحبیل بن عمرو، سردار لشكر روم دستگیر و پس از بستن دستهایش، گردن زده شد.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) كه از شنیدن این خبر بسیار ناراحت شدند، لشكری در حدود سه هزار نفر از مسلمانان جمع آوری و جعفر بن ابیطالب(علیه السلام) را به عنوان فرمانده سپاه اسلام تعیین و تصریح فرمودند كه در صورت شهادت جعفر، زید بن حارثه و پس از ایشان، عبدالله بن رواحه به ترتیب فرماندهی لشكر مسلمانان را به عهده بگیرند. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به آنها سفارش نمودند تا جایی كه امكان دارد كافران را به اسلام دعوت نمایند و در صورتیكه اسلام نیاوردند با آنها وارد جنگ شوند.
سپاه اسلام به سمت سرزمینهای موته حركت كرد. هنگامی كه این خبر به شرحبیل رسید، سخت به تكاپو افتاد و از قیصر روم لشكر عظیمی درخواست نمود. از این روی لشكری نزدیک به صد هزار نفر از مردان جنگی، آماده مبارزه با مسلمانان شدند.
هنگامیكه دو سپاه در برابر هم صف كشیدند، نبرد بسیار سختی بین آنها روی داد. مسلمانان كه از روی عقیده و ایمان و به شوق بهشت می‌جنگیدند،با روحیه بسیار بالا در برابر انبوهی از سپاه كفر غیرتمندانه شمشیر می‌زدند. جعفر بن ابیطالب (علیهما السلام) كه شجاعانه در جلوی سپاه اسلام مبارزه می‌كرد، ناگهان خود را در محاصره جمع كثیری از سپاه دشمن یافت و در این گیر و دار، دو دست آن جناب قطع و جراحات زیادی بر بدن او وارد شد و سپس به شهادت رسیدند. سپس فرماندهی به زید بن حارثه رسید كه متأسفانه او نیز به درجه شهادت نایل شد و بعد از او عبدالله بن رواحه عَلَم سپاه را برداشت كه در اثر كثرت حملات سپاه دشمن او نیز به شهادت رسید. پس از شهادت سه فرمانده‌ای كه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) تعیین نموده بود، سرگردانی سپاه اسلام شروع شد؛ اما بالاخره با ترفندی كه « ثابت بن اقرم» و«خالد بن ولید» اجرا كردند، مسلمانان پس از یك روز مقاومت و پایداری سخت در برابر سپاه عظیم روم، با سلامت كامل به مدینه بازگشتند.
