«علامه سید جعفر مرتضی عاملي» نویسنده و مورخ شیعه لبنانی با صدور بیانیه شدیداللحنی نسبت به آنچه "قربانی شدن کتب تاریخی" خواند اعتراض کرد. 
وی با اعلام اینکه تغییرات وسیع و غیر قابل قبول در ترجمه کتاب «الصحيح من سيرة النبي صلی الله عليه و آله" به نحوی است که این کتاب دیگر کتاب وی به شمار نمی‏ رود، از مسؤولين وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست که با اين پديده تخريبي برخورد کنند.
علامه جعفر مرتضی عاملي در پایان اعلام کرد: "از این پس تمامی کتبی که ترجمه خواهد شد نيازمند اجازه کتبی برای هر کتاب بصورت جداگانه به شرط رعايت امانت داری و دقت کامل است. این کار به شرط ارائه ى آن ترجمه به من يا يكى از فرزندانم و با در نظر گرفتن تمام تذکراتی جایز خواهد بود که از طرف من و يا آن ها به مترجم یادآوری خواهد شد".
این کتاب به وسیله «دکتر محمد سپهری» ـ که مترجم دیگر آثار استاد عاملی نیز هست ـ به فارسی ترجمه شده است.
متن کامل بیانیه ایشان و ترجمه فارسی آن (که به وسیله فرزند استاد، برگردان شده است) به شرح زیر است:
ترجمه فارسی
كتاب «الصحيح من سيرة النبي(ص)» شهيد شد
بيانیه ؛ اطّلاعية
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله، و الصلاة و السلام على محمد و آله الطاهرين ...
برادران ارجمند حضرات آيات عظام، علمای اعلام، حجج اسلام، انديشمندان، صاحب نظران و دانشمندان گرامی!
سلام عليكم و رحمة الله و بركاته
بسيار دردمندم كه مسائل به حدّي رسید كه مجبور به صدور اين بيانیه شدم؛ کاری كه با منش، اخلاق و گرايش‏ های من سازگار نيست. اما راهي به جز اين براى دفع خطر و ضرر اين موضوع نيافتم.
براي من كاملاً واضح شده است كه خطرى بزرگ تمامی جنبش های علمی را تهدید می‏ کند؛ زيرا تألیفات و كتب تاريخي، در فرايند تزوير و تحريفی بسيار خطرناك، مورد هدف قرار مي گيرد، كه اگر این کار ادامه یابد اعتماد به کتاب ها و تألیفات بر باد رفته، امانت علمی کتب ساقط شده و دیگر جایی برای اطمینان به کتاب و اعتماد به ترجمه ای باقی نخواهد ماند.
كتاب اينجانب ـ با نام «الصحيح من سيرة النبي صلی الله عليه و آله» ـ از اولين قربانيان اين سياست كشنده و بسيار خطرناك بود؛ لذا با كمال تأسف خبر درگذشت شهادت‏ گونه این کتاب را به علماء، دانشمندان و انديشمندان اعلام می دارم!
متأسفانه برادري كه توقع نداشتم كتاب ها و مؤلفاتم اولين قربانی او باشد در ترجمه كتاب «الصحيح من...» كه بتازگی نشر يافته است و يرانگری فراوان و عجيبی نموده است؛ از جمله:
ـ بخش‏های بسياری از آن را تحريف کرده است؛
ـ در بسياری از بخش ‏ها، مختصرسازي و دستکاری نموده و معانی آن ها را دگرگون كرده است؛
ـ در ترتیب مطالب آن تقدم و تأخر انجام داده است؛
ـ بخش های طولانی و پاراگراف های بسياری را حذف نموده است؛
ـ آنچه در آن نبوده به آن اضافه کرده، و ناگفته هایی را به من نسبت داده است؛
ـ پاراگراف‏ ها، مطالب و کلمات بسيار زیادی را بصورت وارونه ترجمه کرده که با معانی مورد نظر همگرايى ندارد؛
ـ در حاشیه ها، کلمات و سیاق آن، دستکاری و حذف انجام داده و به دلخواه خود، نام فصل‏ ها و تیترها را دستکاری کرده وتغییر داده است؛
ـ و... و ... و ...
این تغییرات گسترده به حدی است که ديگر نمی‏ توان کتاب مذکور را به من نسبت داد؛ و صحيح نيست که گفته شود آن ترجمه کتاب مذکور است؛ بلکه آن کتابی ديگر است که در خور کسی جز مؤلف آن يعني «دکتر محمد سپهری» نيست. بخصوص اينکه این کتاب غير قابل ترميم و اصلاح می باشد؛ مگر اينکه کتاب مجدداً ترجمه شود.
لذا اینجانب به برادران گرامی اعلام می دارم به کسی اجازه نمی دهم این کتاب ترجمه شده را به من نسبت بدهد, وآن از تألیفات من نمی باشد.
همچنین اينجانب رادمردی مسؤولين جمهوری اسلامی حفظهم الله ـ بویژه مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ را خواستارم و آنان را به برخورد با اين پديده تخريبي فرا می‏ خوانم تا مانع از نسبت داده شدن برخی ترجمه ها به غير مؤلف حقيقي آن شوند.
اينجانب مؤلف اين كتاب ترجمه شده نيستم؛ و نمی دانم آيا اين مترجم با ديگر کتاب‏ هايی که ترجمه کرده و نام من را بر روی آن نوشته است نيز همانگونه عمل كرده است که در کتاب "الصحيح ..." انجام داده است؟
لازم به ذکر است که اينجانب هنگامی که 25 سال پيش به وی اجازه ترجمه کتاب هايم را دادم, تنها برای ترجمه آنچه كه تا آن تاريخ منتشر شده بود این اجازه را صادر کردم نه تمام آنچه که تأليف خواهم کرد, و وی وارث من بعد از آن تا زمان وفاتم نيست!!
ضمن اینکه بنده به او اجازه ترجمه ای صحیح، دقیق، با امانت و رسا داده بودم و به وى اجازه تلخيص، حذف، اضافه، پس وپیش کردن و ... را نداده بودم.
به همان منظور اعلام می کنم:
تمامی کتبی که از اين پس ترجمه خواهد شد نيازمند اجازه کتبی برای هر کتاب بصورت جداگانه به شرط رعايت امانتداری و دقت کامل است. این کار به شرط ارائه ى آن ترجمه به من يا يكى از فرزندانم و با در نظر گرفتن تمام تذکراتی جایز خواهد بود که از طرف من و يا آنها به مترجم گوشزد خواهد شد.
بنابراین و هر اجازه ی سابقی ـ اگر اين شروط را رعايت نکرده باشد ـ باطل اعلام می‏کنم.
در پايان از برادرانم نسبت به اين مزاحمت برای آنها عذر خواهی می کنم؛ و قصدی جز تصحيح گرايش افکار عمومي در اين امر خطیر و مهم نداشتم..
و الصلاة علی محمد و آله الطاهرين .. وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين
جعفر مرتضی العاملي
بيروت ـ لبنان
دوشنبه 27/9/1391 هـ . ش . 17/12/2012 م .ش 3/2/1434 هـ . ق
متن عربی:
كتاب «الصحيح من سيرة النبي(ص)» شهيداً
بيان = إطّلاعية
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله، و الصلاة و السلام على محمد و آله الطاهرين ...
الأخوة الأكارم: آيات الله العظام، والعلماء الأعلام، و حجج الإسلام، والمثقّفون و أهل الرأي، المفكرون الكرام ...
السلام عليكم و رحمة الله و بركاته... و بعد...
فإنّه يؤلمني كثيراً أن تبلغ الأمور حداً أضطرُّ فيه لإصدار هذا البيان الذي لا ينسجم مع طريقتي، ولا مع أخلاقي. واهتماماتي...
ولكنني لم أجد سبيلاً إلى درء الخطر و الضرر إلا هذه الوسيلة، حيث بدا لي أن الأمر أصبح يُشكّل خطراً على مُجمل الحركة العلمية، حيث تُستَهدَفُ كُتُب التُّراث، و المؤلفات بعملية تزوير و تحريف، بالغة الخطورة من شأنها إذا ما استمرّت أن تجعل الثقة بالكتب و المؤلفات في مهبِّ الريح. وأن يفسح المجال لإسقاط الأمانة العلمية عن الاعتبار... فلا مجال للوثوق بكتاب، ولا يمكن الاعتماد على ترجمة .
وقد كان كتابنا «الصحيح من سيرة النبي صلی الله عليه و آله» أول ضحايا هذه السياسة المهلكة والبالغة الخطورة ...
حيث يؤسفني أن أُعلن للاخوة العلماء والمفكرين، والمثقفين ـ عن وفاة كتابنا المشار إليه «الصحيح من سيرة النبي» شهيداً على يد أخٍ لم أكن أتوقّع منه أن تكون كتبي ومؤلفاتي ـ ولا سيّما هذا الكتاب ـ أول ضحاياه...
فإنه في ترجمته لهذا الكتاب «الصحيح من السيرة...» الصادرة مؤخراً قد دمّره تدميراً هائلاً وعجيباً.. حيث:
حَرَّف الكثير من نصوصه...
واختصر، وتصرَّف في الكثير... وحوَّر معانيها...
وقدَّمَ وأخَّر في مطالبه...
وحذف منه أقساماً طويلة، وفقراتٍ كثيرة...
وأضاف عليه ما ليس منه، و قَوَّلَني ما لم أقله...
وترجم الكثير الكثير من الفقرات والمطالب والكلمات بصورة مغلوطه لا تلتقي مع المعاني المقصودة...
وتصرَّفَ في هوامشه، في كلماتها، وفي سياقها، و حذف، وتصَرَّفَ كما أحب و غَيَّر في اسماء الفصول و في العناوين...
و... و... و...
حتی أصبح من غير الجائز أن يُنسَبَ الكتاب المذكور إليّ .. ولا يصحُّ أن يقال إنّهُ ترجمةٌ للكتاب المذكور.. بل هو كتاب آخر لا يليق أن ينسب إلّا إلی مؤلفه أعني الدكتور محمد سپهری نفسه ..
خصوصاً و أنّ الكتاب غير قابل للترميم، ولا للإصلاح .. إلّا إذا أُريد ترجمة الكتاب من جديد..
ولذا فإنّني أعلم الإخوة الأكارم أنّني لا أُجيز لأحد أن ينسب هذا الكتاب المترجم إلَيّ، و ليس هو من تأليفي..
وَإنّني أهيبُ بالمسؤولين في الجمهورية الإسلامية ـ وخصوصاً في وزارة الإرشاد حفظهم الله ـ وأدعوهم للتصدّي لهذهِ الظاهرة التخريبيّة وأن يمنعوا من نسبة بعض الترجمات إلی غير المؤلف الحقيقي وإنّني لست أنا مؤلف هذا الكتاب . .
ولست أدري إن كان هذا المترجم قد صنع في سائر الكتب التي ترجمها و كتب عليها إسمنا مثل الذي صنعه في كتاب الصحيح علماً بأنّني حين أجزته قبل ربع قرنٍ بترجمة كتبي إنّما أجزته بترجمة ما كان قد صدر منها إلی تاريخ كتابة تلك الإجازة لا كل الذي سوف أؤلّفه، فإنّه ليس وارثاً لي بعد ذلك إلی يومِ وفاتي!! فكل ما ترجمه بعد تاريخ تلك الإجازة مما صدر لي بعد تاريخها، مما لم أجزه فيه..
وكنت إنّما أجزته بالترجمه الصحيحة والدقيقة والأمينة، والوافية ولم أُرخّص له بالتلخيص، والحذف، والزيادة، والتقديم، والتأخير، و ما إلی ذلك ..
ولأجل ذلك أعتبر أنّ كل الكتب التي يراد ترجمتها من الأن فصاعداً تحتاج إلی إجازةٍ خطّيّة لكل كتابٍ علی حدة بشرط الأمانة و الدّقّة التامّة، و بشرط عرضها عليّ أو علی أحدِ أولادي و الأخذ بجميع الملاحظات التي تصدر عنّي أو عنهم.
و كل إجازةٍ سبقت نعتبرها باطلة إذا لم تكن قد راعت هذه الشروط ..
و في الختام فإنّني أستميح إخواني عذراً علی هذه المزاحمة لهم، فإنّما قصدتُ بذلك تصحيح المسار العام في هذا الأمر الخطير و الهام .
و الصلاة علی محمد و آله الطاهرين .. وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين
دوشنبه 27/9/1391 هـ . ش . 17/12/2012 م .ش 3/2/1434 هـ . ق
بيروت ـ لبنان
جعفر مرتضی العاملي

منبع : ابنا

نوشتن دیدگاه