یکی از سنتهای اسلام نامگذاری است. در آموزه های اسلامی، انتخاب نام نیک از حقوق کودک دانسته شده است. از آیات قرآنی برمی آید که اسم باید به گون های انتخاب شود که موجب تمسخر نشود، از این رو از هر گونه لقب گذاری زشت پرهیز داده شده است، چه رسد که برای شخص نام زشتی انتخاب شود که موجب تمسخر او شود.
نویسنده در این مطلب بر آن است تا نقش نامگذاری را در تعیین شخصیت و هویت و شاکله انسان براساس آموزه های وحیانی اسلام تبیین کند.

نقش نامگذاری در شخصیت انسان
انسان موجودی است که ویژگی بیان، از مهمترین و اصلی ترین صفات او دانسته شده است به طوری که خداوند در هنگام یاد کرد از نعمتهای بزرگ، به تعلیم بیان به انسان اشاره می کند؛(الرحمن، آیه ۴) چرا که انسان با داشتن توانایی بیان از اموری بهره مند می شود که بیان مبتنی بر آن شکل می گیرد. از مهم ترین بسترهای دستیابی به بیان می توان از علم و دانش خاص یاد کرد. شناخت اسمی اشیاء در حقیقت شناخت حقیقت آنهاست. اینکه خداوند در آیات ۳۰ و ۳۱ سوره بقره در هنگام بیان خلافت انسان از دانش اسمایی او سخن می گوید، به معنای شناخت حقایق آنهاست. از این رو فرشتگان نیز ناتوان از پاسخگویی می شوند و به محدودیت علم خود در این زمینه توجه یافته و بدان اقرار می کنند.
بنابراین، توانایی انسان در بیان و شناخت حقایق، ارتباط تنگاتنگی با شناخت اسمی آنان دارد و همین توانایی است که انسان را برتر از دیگر موجودات هستی از جمله فرشتگان الهی قرار داده و خلافت، از ایشان و دیگرانی که در مرز انسانیت بودند چون جنیان سلب شده و به انسان داده شد.
از آموزه های وحیانی اسلام این معنا به دست می آید که انسان برای بیان شناخت خود از حقایق به نامگذاری آنها اقدام می کند
و با این روش می کوشد تا هم شناخت خود را به حفظ و ضبط، صیانت کند و هم امکان بیان و تعلیم آن را به دیگران ولو به شکل انبایی و علم حصولی داشته باشد.
اینکه انسان عادت دارد برای هر چیزی اسم و نامی بگذارد ریشه در همه توانایی خاص انسان در فهم و درک حقایق هستی و تعلم و تعلیم او دارد. انسان با نامگذاری اشیاء در نقش خلافت الهی ظاهر می شود و توانایی بازی در نقش مظاهر الوهیت و ربوبیت را می یابد.
انسانها همان گونه که برای همه چیز دنیا، اسمی می گذارند، هم چنین برای فرزندان خود نامی می گذارند تا افزون بر امکان ایجاد ارتباطی، به گونه ای شخصیت آنان را نیز تحت تاثیر قرار دهند و آرزوها و آرما نهای خود را این گونه به نمایش بگذارند.
در میان اقوام و ملل گوناگون در طول تاریخ، نام های برگرفته از نام پدیده ها، اسطوره ها، الهه ها و سپس چهره ها و شخصیت های برجسته قبیله و ملت برای نامگذاری بر کودکان مطرح بوده است.
در ایران باستان نام ستارگان، ناهید یا آناهیتا (زهره)، ماه، خورشید، فصول و ماههای سال مانند: بهار، مهر، آذر و هم چنین نام گلها و درختها مانند: سوسن، سرو و گاه به صورت ترکیبی: مهرنوش، مهرداد و گلناز و… برای نامگذاری به کار می رفت
در فرهنگ برخی جوامع، نامها براساس ویژگی موجودات انتخاب می شد و شخص با این نامگذاری بر آن بود تا قدرت و توانایی برجسته آن موجود در شخصیت کودک خودنمایی کرده و از طریق نامگذاری منتقل شود. از همین رو با توجه به تفاوت
فرهنگها و درک آنان نسبت به توانایی موجودات، اختلافاتی در انتخاب اسم پدید آمده که گاه متفاوت با جامعه های دیگر بوده است؛ چرا که در یک فرهنگ، آن موجود، دارای بار مثبت و در فرهنگ دیگر، دارای بار منفی بوده است. احمد بن هیثم از حضرت امام رضا(ع)سؤال کرد که چرا اعراب فرزندان خود را کلب (سگ)، فهد (یوزپلنگ) و نمر (پلنگ) و مانند آن نامگذاری می کردند؟
حضرت در پاسخ فرمود: عر بها مردان رزم و نبرد بودند و این نام ها را بر فرزندان خویش می نهادند تا در صحنه جنگ با صدا زدن آنها، دل دشمن را از هراس و ترس لبریز کنند.
از این حدیث و مانند آن این معنا به دست می آید که نام ها در تکوین شخصیت انسان تاثیری شگرف و انکارناپذیر دارد. نام نیکو می تواند انگیزه نیکوکاری و گرایش به سمت الگوهای مطلوب را در فرد ایجاد کند؛ چنان که نام های زشت و نکوهیده و نامگذاریهای تحقیرآمیز ممکن است منجر به گرایشهای منفی، انزوا، انتقام و پرخاشگری در شخص و شخصیت او شود.
در بیان تاثیر نام خوب بر شخصیت کودک، امام صادق(ع) سخنی دارد که می طلبد انسان مسلمان با توجه بیشتری در نامگذاری اقدام کند. ابن حمید با امام صادق درباره نام فرزندش مشورت کرد، امام به او فرمود: سمه اسما من العبودیه فقال: ای الاسماء هو؟ قال: عبدالرحمن؛ یکی از نامهای بندگی را بر او انتخاب کن. پرسید: منظور شما کدامیک از نامها است؟ امام فرمود: عبدالرحمن.
این بدان معناست که نمی توان در نامگذاری بی دقتی کرد و هر نامی را گذاشت؛ زیرا آثار آن در شخصیت کودک در دنیا و بلکه آخرت نیز نمودار می شود؛ چنان که خواهد آمد. با نگاهی به آیه ۱۱ سوره حجرات که مسلمانان را از خواندن یکدیگر با القاب زشت و فسوق بازداشته می توان دریافت که صدا کردن یکدیگر با نام و لقب زشت و فسق نارواست؛ چه رسد که انسان بخواهد نام زشتی را بر فرزند بگذارد که بیانگر شخصیت اوست و او را در جامعه به آن خواهند شناخت. از نظر اسلام هرگونه
رفتار تحقیرآمیز و تمسخرآمیز جایز نیست. (حجرات، آیه ۱۱ ) پس چگونه اجازه داده می شود که شخص نام زشتی بر کودک خود بگذارد که همواره مورد تمسخر و تحقیر او شود. بنابراین چنین رفتاری در نامگذاری ناروا و گناهی زشت است؛ زیرا با این کار شخصیت و آینده فرزند تباه می شود و در جامعه تحقیر می گردد.

نام خوب و نیک از حقوق کودک
از آنجایی که نام در تشکیل هویت و شخصیت انسان تاثیر شگرفی دارد و می تواند شاکله وجودی و شخصیتی افراد را تحت تاثیر شدیدی قرار دهد، اسلام از حقوق فرزندان بر والدین را انتخاب نامهای خوب و نیک دانسته است. در روایت است که مردی نزد پیامبر(ص) آمد و عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: خوب خوب برایش انتخاب کنی، به اسم او را تربیت نمایی و به کاری مناسب و پسندیده بگماری. (عده الداعی، ص ۷۶ )
پیامبر اکرم(ص) بارها به اشکال گوناگون بر این حق تاکید داشته و می فرمود: و حق الولد علی الوالد ان یحسن اسمه، و یحسن ادبه؛ حق فرزند بر پدر آن است که نام خوبی بر او بنهد و به بهترین شکل تربیتش کند. (کنزالعمال- جلد ۱۶ )
از علی(ع)و دیگر امامان معصوم(ع)نیز این حق بارها تکرار می شود تا همه مسلمانان افزون بر درک جایگاه نام و نامگذاری در شخصیت کودک بدانند که چگونه و چه نامهایی را بر کودکان خود بگذارند.
پیامبر اکرم(ص) نام نیک را اولین هدیه پدر به فرزند می داند و می فرمایند: اولین هدیه ای که هر یک از شما به فرزندش می بخشد نام خوب است. پس بهترین نام را برای فرزند خود انتخاب کنید (وسائل الشیعه جلد ۱۵ )
این روایات و مانند آن بیانگر این معناست که همان اندازه که ادب و تعلیمات دینی در شک لگیری شخصیت کودک نقش دارد، نام نیز نقش بنیادین و تاثیرگذاری دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت.
جالب اینکه اسالم از مسلمانان می خواهد که پیش از آنکه دیگران برای فرزندان شما کنیه و لقب انتخاب کنند، غیر از اسمهای خوبی که برای فرزندان خود برمی گزینید، کنیه ها و لقبهای خوبی را نیز انتخاب کنید و ایشان را با آن کنیه ها و القاب نیک بخوانید تا شخصیت آنان اینگونه تحت تاثیر خطابات نیک شما شکل مناسب و خوبی بگیرد و اجازه ندهید دیگران در این کار پی شدستی کنند و لقب و کنی های بگذارند که موجب شرمساری و تحقیر و تمسخر شود.

سنت نامگذاری و آیین های آن در اسلام
همین نقش و تاثیر نامگذاری در شخصیت کودک و تعیین آینده اوست که سنتی را در اسلام به عنوان سنت نامگذاری ایجاد کرده است. سنت نامگذاری در اسلام همراه با آداب و آیینهای خاص است تا نشان دهد نامگذاری کودک امری ساده و پیش پا افتاده نیست، بلکه امری مهم است که می بایست همه شرایط آن مدنظر قرار گیرد تا خدای نکرده با بی توجهی والدین، نامی انتخاب نشود که شخصیت کودک را از مسیر کمالی دور سازد و آینده او را تباه کند در حقیقت نقش تربیتی تعلیمی نامگذاری در شکل گیری شخصیت انسان است که نامگذاری را به شکل سنتی با آیینها و مناسک خاص درآورده است. در این جا به برخی از آیینها و مناسک نامگذاری اشاره می شود:
۱٫ نامگذاری پیش از تولد: براساس روایات از هنگاهی که نطفه کودک در شکم مادر شکل گرفته می توان برای او نامی برگزید، چنانکه پیامبر(ص) نام محسن را برای کودک فاطمه(س) انتخاب کرد که این کودک در واقعه حمله به منزل فاطمه(س) به سبب ضربه در سوخته، سقط شد و به شهادت رسید. در گذشته به سبب فقدان دلایل استوار در پسر یا دختر بودن، دو نام انتخاب می شد، ولی در زمانه ما به سبب امکانات تشخیص می توان از آن همان آغاز نام خاص را انتخاب و کودک را در شکم مادر بدان خواند و با او سخن گفت که تاثیر دارد.
امام علی(ع)می فرماید: «فرزند خویش را پیش از تولد نامگذاری کنید. هرگاه نمی دانید پسر است یا دختر، آنان را به تناسب مرد و زن بودن، نامگذاری کنید؛ چرا که مردم در هنگامه قیامت به نام های خویش خوانده می شوند و فرزندی که سقط شده باشد و نامی برای او تعیین نکرده باشند، در روز قیامت از پدر مؤاخذه خواهد کرد. »
۲٫ نامگذاری پیش از پایان هفت روز: از روایات برمی آید که نامگذاری می بایست پیش از پایان هفت روز انجام گیرد. به این معنا که اگر پیش از تولد نامگذاری شد کاری پسندیده است و اگر این کار انجام نشد می بایست تا پیش از پایان هفت روز انجام گیرد. در فق هالرضا آمده که هرگاه پیش از تولد نامی برای فرزند تعیین نکرد هاید، حتما تا روز هفتم نامی مناسب انتخاب کنید.
۳٫ عقیقه کردن: از دیگر آیین سنت نامگذاری آن است که گوسفندی قربانی و گوشت آن صدقه داده شود. که به این عمل عقیقه گفته می شود. (سنن الترمذی، ج ۵، ص ۱۳۲ ، ح ۲۸۳۲) همچنین از دیگر آیینهای نامگذاری کوتاه کردن موی کودک است.
۴٫ نام محمد تا هفت روز: از دیگر آیینهای نامگذاری این است که اگر برای کودک نامی از پیش تعیین نشده، او را به نام محمد بخوانند و اگر پس از آن نامی برای او انتخاب نشد، تغییر نام جایز است و اگر نامی انتخاب نشد همان نام محمد(ص) برای کودک باقی باشد. امام صادق(ع)در این باره می فرمایند: هیچ نوزادی برای ما متولد نمی شود مگر اینکه نخست نام او را محمد می نامیم و پس از هفت روز، اگر خواستی نامش را تغییر می دهیم وگرنه همان نام را بر او می گذاریم. (مستدرک الوسائل، جلد ۱۵ – ص ۱۲۷ )
۵٫ انتخاب نام از سوی بزرگان از سنتهای پسندیده در نامگذاری آن است که برای انتخابنام کودک از بزرگان مدد گرفته شود. سنت در عصر پیامبر(ص) این بود که کودک را نزد آن حضرت می بردند تا اذان و اقامه در گوشش بخواند و از ایشان بخواهند تا نامی بگذارد. آن حضرت(ص) حتی گاه نامها را تغییر می داد و نام دیگر بر کودک می گذاشت که پسندیده و با روحیات کودک مناسب باشد. وقتی منذربن ابوسید متولد شد او را نزد پیامبر(ص)بردند و پیامبر(ص) نام منذر را برای او انتخاب کرد در حالی که پیش از این، والدین نامی دیگر برای او انتخاب کرده بودند. (صحیح مسلم و صحیح بخاری) البته آیینهای دیگری برای نامگذاری است که به همین مقداردر اینجا بسنده می شود.

بهترین نامها
از روایات به دست می آید که بهترین نام برای کودک اسامی الهی و نیز نام محمد(ص) و پیامبران و امامان معصوم (ع)است چرا که این نامگذاریها می تواند کودک را متوجه شخصیتهایی کند که در پس این نامها قرار دارد و ایشان را الگو و سرمشق خویش در زندگی قرار دهد، زیرا انسان بطور طبیعی در بیان معنای نام خود و شخصیتی است که نام او از آن شخص برگرفته شده است. انتخاب نام محمد(ص) به کودک این توجه را می دهد تا به شناخت پیامبر(ص) اقتدا کرده و ایشان را اسوه نیک خود در زندگی قرار دهد (احزاب، آیه ۲۱ ) همچنین انتخاب نامهای پیامبران و امامان معصوم(ع)نیز این تاثیر را خواهد داشت و شخص احساس نوعی قرابت و پیوند با کسانی پیدا می کند که نام آنها بر وی نهاده شده است.
درباره اسامی الهی هم نامهایی مطلوب است که معنی عبودیت برای خداوند در بر داشته باشد مانند عبدالله، عبدالرحمن، عبدالجلیل و… پیامبر(ص) انتخاب نام خود بر کودک و فرزند را عامل برکت می داند و می فرماید: «من تسمی باسمی یرجو برکتی و یمنی، غدت علیه البرکه و راحت الی یوم القیامه؛ هرکس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود. (کنزالعمال، ح ۴۵۲۲۱ )
امام رضا(ع)نیز در این باره می فرمایند: البیت الذی فیه محمد یصبح اهله بخیر و یمسون بخیر؛ خان های که در آن نام محمد باشد، اهل آن خانه بامداد و شامگاهشان توام با خیر و برکت، خواهد بود.(وسائل الشیعه، ج ۱۵)
حضرت رسول اکرم(ص) عدم انتخاب نام خود برای یکی از فرزندان را جفا دانسته و می فرمایند: من ولد له اربعه اولاد و لم یسم احدهم باسمی فقد جفانی؛ هرکه چهار فرزند برای او متولد شود و یکی از آنها را به نام من نگذارد، در حق من جفا کرده است. (عده الداعی ص ۷۷ )
البته انتخاب نام محمد شرایطی را می طلبد که می بایست والدین مراعات کنند؛ پیامبراکرم(ص) در این باره می فرمایند: اذا سمیتم الولد محمد فاکرموه و سعوا له فی المجالس ولا تقبحوا له وجها؛ وقتی نام فرزندتان را محمد گذاشتید او را گرامی بدارید و در مجلس خود برای او جا باز کنید و احترامش نمایید و نسبت به او رو ترش نکنید.(جامع الاخبار/ ۱۲۴ )
جابر به نقل از رسول خدا(ص) نقل می کند که آن حضرت (ص) فرمود: خانه ای که به نام محمد در آن باشد خداوند روزی آن را گسترده گرداند؛ پس اگر فرزندتان را محمد نامیدید او را مزنید و دشنامش ندهید. (مجموعه ورام – ص ۲۶ )
علی بن همام به سند خود از پیامبر(ص) چنین روایت می کند: اگر نام فرزند خود را محمد گذاشتید، او را اکرام کرده و در مجالس برایش جا باز کنید. کار او را زشت و ناپسند مشمرید. بی تردید اگر گروهی در حال مشاوره باشند و فردی به نام محمد یا احمد در میانشان باشد و او را در مشورت خود سهیم گردانند سبب خیر آنان خواهد شد. همچنین هیچ سفره ای نیست که شخصی به نام احمد یا محمد بر آن حاضر گردد مگر اینکه آن خانه روزانه دو بار تقدیس گردد. (مستدر کالوسائل- جلد ۱۵)
از دیگر نامهای برتر و نیک برای انتخاب باید از نامهای امامان معصوم(ع)یاد کرد. هر کسی این نامها را برای فرزند خویش برگزیند از آثار مادی و معنوی و نیز دنیوی و اخروی آن بهره مند خواهد شد. چنانکه در روایت است که نامگذاری کودک به نام های اهل لبیت(ع) فقر را از خانه بیرون می کند. سلیمان جعفر می گوید: از ابوالحسن شنیدم که فرمود: هیچ گاه فقر و بیچارگی به خانه ای که در آن نام محمد، احمد، علی، حسن، حسین، جعفر، طالب، عبدالله و فاطمه باشد، داخل نمی شود.(وسائل الشیعه، جلد ۱۵ ، ص ۱۲۹ )
نامگذاری برای حفظ هویت و شخصیت اجتماعی نیز مهم است. دشمنان اهل بیت(ع)تلاش داشتند و دارند که نام اهل البیت(ع)از جامعه اسلامی زدوده شود. بنابراین برای مبارزه با این توطئه دشمن لازم است که به مقابله برخاست و نام اهل بیت(ع) را بر کودکان گذاشت تا فرهنگ اهل بیت(ع)حفظ و صیانت شود.
عبدالرحمن بن محمد عزر می گوید: معاویه مروان بن حکم را والی مدینه ساخت و به او دستور داد تا برای جوانان قریش مبلغی مقرر بدارد. امام سجاد می فرماید: من نیز نزد او رفتم و او از نامم پرسید: گفتم: علی بن الحسین گفت: نام برادرت چیست؟ گفتم: علی، گفت علی و علی، مثل اینکه پدرت قصد دارد نام تمام فرزندانش را علی بگذارد. سپس مبلغی برایم مقرر نمود و از نزد او بیرون آمده و به بهترین نام دختران بهترین نام دختران، فاطمه است؛ چنا نکه در روایات آمده است سکونی گوید: بر امام صادق وارد شدم در حالی که اندوهگین بودم. امام به من فرمود: ای سکونی! چرا اندوهگینی؟ عرض کردم صاحب دختر شده ام. امام فرمود: ای سکونی سنگینی اش بر زمین است و روز یاش بر خدا، عمرش از عمر تو جدا و روزیی که می خورد غیر از روزی توست. سکونی گوید: به خدا سوگند! حزن و اندوه از من رخت بر بست. سپس امام فرمود: او را چه نامیدی؟ عرض کردم: فاطمه. حضرت فرمود: آه، آه، آه. آنگاه دست خود را بر پیشانی نهاد… سپس فرمود: حال که او را فاطمه نامیدی هرگز دشنامش مده، نفرینش مکن و او را مزن. (وسائل الشیعه- جلد ۱۵ )
یکی از کارهای پسندیده آن است که با نا مگذاری کودکان به نام های افراد خوب و برجسته به ویژه شهیدان، نام آنان را با این روش زنده کرد. ابن قداح از امام صادق روایت می کند: مردی به خدمت پیامبر(ص) رسید و عرض کرد: ای رسول خدا! صاحب پسر شده ام نام او را چه بگذارم؟ پیامبر فرمود: محبوبترین نامها نزد من حمزه است. (وسائل الشیعه- جلد ۱۵ )
امیرمؤمنان از پیامبر(ص) روایت کرد: هیچ قومی نیست که دربین آنان مرد صالحی باشد و در گذرد و از خود فرزندی در میان آنها باقی بگذارد و نام مرد صالح را بر کودک بنهند جز آنکه خداوند آنچه را که از دستشان رفته به نیکویی به آنها بازگرداند.
امام محمدباقر(ع)فرمودند: «راستترین نامها نامی است که دلالت بر بندگی خدا کند؛ مانند عبدالله و بهترین نام ها نام پیامبران است. «حضرت امام خمینی(ره) نیز در دیدار افرادی که از حضرتش تقاضای نامگذاری فرزندشان را داشتند، عبدالله و فاطمه و زهرا و… را پیشنهاد می کردند. ایشان در رساله عملیه می فرمایند: «فقر و بینوایی داخل خان های نمی شود که در آن خانه محمد یا احمد یا علی و یا حسین و یا جعفر و طالب و عبدالله و فاطمه باشد. »
نام ها اگر برگرفته از چهر ههایی باشند که در تاریخ به بزرگمنشی و نیکی از آنان یاد می شود، کودک بعدها در انطباق با نام خویش هویتی مطلوب و ارزشمند می یابد. گاه یک چهره مقطعی، نام یک ستاره سینما یا ورزشکار، عنوان و نام فرزندی می شود که چندی بعد در ذهنها فراموش می شود. رسول خدا(ص) فرمود: «حق فرزند بر پدر این است که نام او را نیک، جای او را نیک و ادب او را نیک کند. »
در دستورهای رسول اکرم(ص)، بهترین نام ها، عبدالله و عبدالرحمن است و نامهایی همچون حبیب، مؤمن، امین، جمیل، سعد، مسعود، صابر، صدیق، مهدی، هادی، مرتضی، عیسی، مجتبی، صادق، موسی، سعید، مسلم، داوود، طاهره، طیب، صالح، فضلالله، جلال، جمال، رضا، راضی، رضی، تقی، جواد، هاشم،مصطفی و… برای پسران پیشنهاد شده است، و نیز توصیه شده است؛ اسامی دختران را فاطمه، مریم، سوسن، زهره، زکیه، زهرا، عذرا، ریحانه، صدیقه، طیبه، آمنه، طاهره، خدیجه، آسیه، راضیه، رضیه، مرضیه، معصومه، مبارکه، جمیله، حلیمه، حمیده، نرجس، محدثه، ساره، منصوره، ملیحه، فریده، وجیهه، عاتکه، عالیه، صفیه، حورا، زینب، عصمت، عفت، عزت، کبری، رحیمه، ناعمه، شهربانو، و کلثوم و… انتخاب کنند.
ائمه(ع)گاه انتخاب نام را نوعی مبارزه و پاسداری از حریم ارزشها می دانستند. امام سجاد(ع)در پاسخ یزید که گفت چرا پدرت همه فرزندانش را «علی » نامگذاری کرده است؟ فرمود: اگرپدرم هزار فرزند پسر می داشت همه را «علی » نام می نهاد و این در شرایطی است که نظام اموی درصدد محو نام علی(ع)بود.

تأثیر نام خوب در قیامت
چنانکه گذشت انتخاب نام در شخصیت انسان در دنیا و آخرت تأثیرگذار است. محدث نوری نقل می کند: روایت شده که در روز قیامت مردی را می آورند و نامش محمد است. از طرف خدا به او خطاب می شود که از من شرم نکردی و مرا معصیت کردی درحالی که همنام حبیب من- رسول الله- بودی و من امروز شرم دارم که تو را عذاب کنم درحالی که هم نام حبیب من هستی(مستدرک الوسائل- جلد ۱۵ )
ابو امامه از پیامبراکرم(ص) روایت می کند: هرکه را پسری به دنیا آید و از سر مهر و محبت و برای تبرک جستن به نام من، او را محمد بنامد، خود و نوزادش هر دو در بهشت خواهند بود (کنزالعمال- جلد ۱۶)
انسانها همانگونه که در دنیا به نام خود خوانده می شوند، در قیامت نیز به نام خودشان نامیده می شوند. امام رضا(ع)می فرمایند: نامهای خود را نیکو گردانید، در روز قیامت با همان نام خطاب می شوید که ای فرزند فلان، برخیز و به سوی خود گام بردار و ای فلان فرزند فلان! برخیز که نوری نداری. (عده الداعی- ص ۷۸ )

لزوم تغییر نام های ناپسند
چنانکه گفته شد هرگونه نامگذاری زشت و لقب و کنیه فسق و بد جایز نیست و اگر کسی این نامها بر او نهاده شده می بایست نام خود را تغییر دهد و نام نیک برای خود برگزیند. پیامبر(ص) خود بارها اقدام به تغییر نام های جاهلی زشت کرده و برای کودکان مسلمان نام های نیک انتخاب می کرد و نام آنان را تغییر می داد.
از عمر نقل شده که برادر ام سلمه همسر پیامبر(ص) صاحب پسری شد و نامش را ولید گذاشته چون این نام به گوش پیامبر (ص) رسید، فرمود: «بر او نامی از نامهای فرعونهای خود نهاده اید! نامش را تغییر دهید ». پس او را عبدالله نامیدند. (کنزالعمال- جلد ۱۶ – ص ۵۹۲ )

منبع : سماموس

نوشتن دیدگاه