گواهان قيامت

(زمان خواندن: 5 - 9 دقیقه)

 از موضوعاتى كه درباره قيامت مطرح است ، گواهى گواهان بر پندار و كردار و گفتار انسان هـاسـت ، تـا آنـچـه را انـسـان انجام داده ، ولى خود را از آن به دور مى داند، به اثبات رسانند. گـواهـى داراى دو مـرحـله تحمّل گواهى و اظهار آن است : در مرحله نخست ، گواه ، عملى را كه در حـضورش انجام مى گيرد، مشاهده مى كند و از آن آگاه مى شود، و در مرحله دوم به آن گواهى مى دهـد. پـس خـداونـد و هـمـه انـسـان هـا و نـيـز چـيـزهـايـى از قـبـيـل اعضا و جوارح بدن انسان و زمان و مكان كه مى خواهند عليه او گواهى دهند، بايد در هنگام صـدور عـمـل ، شـاهـد بـاشـنـد تـا بـتـوانـنـد گـواهـى دهـنـد. در ايـن جـا گـواهـان اعمال انسان را به اجمال برمى شماريم :
خـداونـد مـتـعـال : هـر قـدر انسان حضور گواهان را بيشتر احساس كند، براى تقوا و خودسازى ، انـگـيـزه اى پـرتـوانـتـر مـى يـابـد. بـزرگـتـريـن شـاهـدان ، خـداونـد متعال است .(1)

در قرآن كريم آمده است :

((اِنَّ اللّهَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ شَهيدٌ))(2)

خداوند بر همه چيز گواه است .

پـيـامـبـران : آگـاهـى از نـهـان مـردم نـاممكن است ، مگر براى خداوند و كسانى كه خدابخواهد اين آگـاهـى را بـه آنـان ارزانـى كـنـد. پـيـامـبران الهى (ع )از كسانى هستند كه خداوند آنان را بر اعمال امّتشان گواه قرار داده است . قرآن درباره حضرت عيسى (ع ) مى فرمايد:

((وَ كُنتُ عَلَيْهِمْ شَهِيداً مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ اءَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَ اءَنْتَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ شَهيدٌ))(3)

و تـا زمـانـى كـه در مـيـانـشـان بـودم ، مـراقـب و گـواهـشـان بـودم ، و هنگامى كه مرا از ميانشان برگرفتى ، تو خود مراقب آنان بودى ، و تو بر همه چيز گواهى .

قرآن كريم در جايى ديگر خطاب به پيامبر اسلام (ص )، چنين مى فرمايد:

((وَ يـَوْمَ نـَبـْعـَثُ فـِي كـُلِّ اءُمَّةٍ شـَهـِيـداً عـَلَيـْهـِم مـِنْ اءَنـْفـُسـِهـِمْ وَ جـِئْنـَا بـِكَ شـَهـِيـداً عَلَى هؤُلاَءِ))(4)

روزى كـه از هر امّتى گواهى از خودشان بر آنان برمى انگيزيم ، و تو را گواه بر آنان مى آوريم .

در اين آيه مراد از ((هؤ لاء)) كيست كه پيامبر بر آنان گواه است ؟ حضرت على (ع ) مى فرمايد:

((وَ هُوَ الشَّهيدُ عَلَى الشُّهَداءِ وَ الشُّهَداءُ هُمُ الرُّسُلُ))(5)

و او [پيامبر] گواه بر گواهان است و گواهان همان پيامبرانند.

امامان : امام هر عصرى نيز بر اعمال مردم گواه است . در قرآن مى خوانيم :

((وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ))(6)

بگو: عمل كنيد [آزاديد] عمل شما را خدا و پيامبرش و مؤ منان مى بينند.

بـه ظـاهـر مـراد از ((المؤ منون )) در اين آيه همه مؤ منان است ، ولى شكى نيست كه همه آنان مراد نـيـستند، بلكه شمارى خاصّ مورد نظرند؛ زيرا عامّه مؤ منان چون ديگر مردم صورت هاى ظاهرى اعـمـال را مـى بـينند، آن هم اعمالى را كه در حضورشان انجام گيرد. بنابراين ، از اعمالِ پنهان مـردم و حـقـيـقت و باطن اعمال آگاهى ندارند؛ زيرا در توان هر انسانى نيست كه بر امور نفسانى مـردم احـاطـه يـابـد و چـنـيـن مـقـامـى بـراى شـمـارى انـدك از مـؤ مـنـان حـاصـل است كه خداوند توان راه يافتن به باطن اعمال انسان ها را به آنان كرامت فرموده است . مـراد آيـه ايـن اسـت كـه در مـيـان مـؤ مـنـان كـسـانـى هـسـتـنـد كـه اعمال شما را مى بينند.(7) از اين رو، امام صادق (ع )در تفسير اين آيه فرموده است :

((هـُمُ الاَْئِمَّةُ))(8) : آن مـؤ مـنـان امـامـانـنـد.

بـريد عجلى مى گويد: از امام صادق (ع )از تفسير اين آيه پرسيدم كه خداوند فرموده است :

((وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ اُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عـَلَى النـّاسِ))(9)

[و چـنـيـن شـمـا را امـّت وسـط قـرار داديـم تـا بـر مردم ، گواهان باشيد.] پاسخ فرمود: امّت وسط ماييم و ما گواهان الهى بر خلقش و حجت هاى او در زمينيم .))

فرشتگان : قرآن درباره گواهى فرشتگان بر انسان مى فرمايد:

((ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ اِلاّ لَدَيْهِ رَقيبٌ عَتيدٌ))(10)

هيچ سخنى انسان بر زبان نمى آورد، مگر اين كه همان دم ، فرشته اى مراقب و آماده براى انجام ماءموريت [و ضبط آن ] است .

بـيـشـتـر مـفـسـّران مـعـتـقـدنـد كـه ((رقـيـب )) و ((عـتـيـد))، هـمـان دو فـرشـتـه مـاءمـور ثـبـت اعمالند.(11) همچنين ، قرآن مى فرمايد:

((وَ جاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهيدٌ))(12)

و هر انسانى وارد محشر مى شود در حالى كه همراه او حركت دهنده و گواهى است .

در اين جا نيز بيشتر مفسّران برآنند كه در قيامت دو فرشته با هر انسانى همراهند كه يكى او را سوق مى دهد و ديگرى گواه اعمال اوست .(13)

زمـيـن : زمـيـن نـيـز گـواه اعـمـالى است كه انسان بر روى آن انجام داده است ؛ چنان كه خداوند مى فرمايد:

((يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ اَخْبارَهاَ بِاَنَّ رَبَّكَ اَوْحى لَها))(14)

در آن روز زمين اخبار خود را باز مى گويد؛ زيرا پروردگار تو به او وحى كرده است .

نـقـل است كه ابو كهمس از امام صادق (ع )مى پرسد: ((آيا خوب است انسان نمازهاى نافله اش را در يـك جـا بخواند يا هر كدام را در جايى ؟)) فرمود: ((نه ، بلكه در چندين جا بخواند كه بى گمان ، آن جاها براى او در روز قيامت گواهى مى دهند [كه نماز خوانده است ].))(15)

زمـان : در روايتى از امام صادق (ع )مى خوانيم كه فرمود: ((روزى بر فرزند آدم نمى آيد، مگر ايـن كـه آن روز مـى گويد: اى فرزند آدم ! من روزى ديگرم و بر تو گواهم . پس در من خوبى كـن و كـار خيرى انجام ده تا روز قيامت براى تو گواهى دهم ، كه پس از اين هرگز مرا نخواهى ديد.))(16)

هـمـچنين از امام صادق (ع )نقل است كه فرمود: ((وقتى روز مى شود، [روز] مى گويد: اى فرزند آدم ! در اين روزت كار خوب انجام ده كه من در قيامت نزد پروردگارت به آن گواهى مى دهم . من در گذشته نزد تو نيامدم و درباقيمانده [ى عمرت ] نيز نخواهم آمد و زمانى كه شب بيايد، چون آن سخن را باز مى گويد.))

اعضا و جوارح : قرآن مجيد درباره گواهى اعضا و جوارح بدن انسان مى فرمايد:

((يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ اءَلْسِنَتُهُمْ وَ اءَيْدِيهِمْ وَ اءَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ))(17)

روزى كه زبان و دست و پاهايشان به آنچه مى كردند، به زيانشان گواهى مى دهند.

و در آيه اى ديگر چنين مى خوانيم :

((شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ اءَبْصَارُهُمْ وَ جُلُودُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ))(18)

[روز قيامت ] گوش و چشم و پوست هاى آنان به آنچه مى كردند، گواهى مى دهند.

آن گاه كه انسان ها اين گواهى را از اعضاى بدن مى بينند، با ناراحتى اعتراض مى كنند:

((وَ قـالُوا لِجـُلُودِهـِمْ لِمَ شـَهـِدْتـُمْ عـَلَيـْنـا قـالُوا اءَنـطـَقـَنـَا اللّهُ الَّذى اءَنـطـَقَ كـُلَّ شَىْءٍ))(19)

و بـه پـوستهايشان مى گويند: ((چرا عليه ما گواهى داديد؟!)) مى گويند: ((خداوندى كه همه چيز را به سخن درآورده ، ما را به سخن درآورد.))

اگـر كـسـى از گـنـاهـانـش تـوبـه كند، تمام گناهان از گواهان پوشيده مى شود، و آن ها نمى تـوانـنـد گـواهى دهند. در روايتى از امام صادق (ع )چنين آمده است : ((چون بنده اى توبه راستين كند، خداوند او را دوست مى دارد و در دنيا بر او پوششى مى كشد.)) پرسيدند: ((چگونه خداوند مـى پـوشـانـد؟)) فرمود: ((خداوند آن دو فرشته را كه گناهانش را نوشته اند، به فراموشى مـى انـدازد و بـه اعـضـاى بـدنـش وحـى مـى كـنـد كـه گـنـاهـان او را پـنـهـان كـنـيـد و بـه مـحـل هـاى مـخـتلف زمين ـ كه روى آن ها گناه كرده ـ وحى مى كند كه گناهانى را كه بر روى شما انـجام داده است ، بپوشانيد. پس خداوند را در زمان لقا، در حالى ملاقات مى كند كه هيچ گواهى عليه او نيست كه بر گناهانش گواهى دهد.))(20)

****************************************************************************************
1 - آيـات در ايـن بـاره بسيار است ؛ از جمله سباء (34)، آيه 47 ؛ مائده (5)، آيه 117 ؛ فصلت (41)، آيه 53 ؛ بروج (85)، آيه 9؛ نساء (4)، آيه 33.
2 - حج (22)، آيه 17.
3 - مائده (5)، آيه 117.
4 - نحل (16)، آيه 89.
5 - تفسير عياشى ، محمود بن مسعود عياشى ، ج 1، ص 242، حديث 132.
6 - توبه (9)، آيه 105.
7 - الميزان ، ج 1، ص 321.
8 - اصول كافى ، ج 1، ص 219.
9 - بقره (2)، آيه 143.
10 - ق (50)، آيه 18.
11 - ر. ك . تفسير نمونه ، ج 22، ص 249 ـ 250.
12 - ق (50)، آيه 21.
13 - تفسير نمونه ، ج 22، ص 259.
14 - زلزال (99)، آيات 4 ـ 5.
15 - بحارالانوار، ج 7، ص 318.
16 - همان ، ص 325.
17 - نور (24)، آيه 24.
18 - فصّلت (41)، آيه 20.
19 - فصّلت (41) ، آيه 21.
20 - بحارالانوار، ج 7، ص 317.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page