صحابه

داستان وضوي أبو هريرة نيز يكي از نمونه‏هي حديث‏سازي و بازي با قرآن و سنّت است. أبو حازم مي‏گويد: من پشت سر أبو هريرة بودم و او داشت بري نماز وضو مي‏گرفت. دستش را تا زير بغل كشيد. گفتم: ي أبو هريرة ! اين چه وضوئي است ؟ گفت: ي پسران فرّوخ! شما اينجائيد؟ اگر مي‏دانستم كه شما اينجا هستيد اينطور وضو نمي‏گرفتم. شنيدم دوستم (مرادش رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بوده است) مي‏گفت: هر جا آب وضوي مؤمن برسد زيور او نيز بدانجا مي‏رسد.(2) (منظورش اين است كه اگر من تا زير بغل را مي‏شويم بري اين است كه تا آنجا به زيور آراسته شود!) تعجّب ما اين است كه چرا اهل سنّت از اين عمل پيروي نمي‏كنند!؟
نُعَيم بن عبد اللّه مي‏گويد: أبو هريرة را ديدم كه وضو مي‏گرفت. بعد از شستن صورت دستهايش را تا بازو (و در روايت دوم تا نزديك شانه) و بعد از مسح سر، پاهايش را تا ساق شست آنگاه گفت: «هكذا رأيت رسول اللّه (ص)يتوضأ. وقال: قال رسول اللّه (ص): «انتم الغرّ المحجّلون يوم القيامة من اسباع الوضوء. فمن استطاع منكم فليطل غرّته وتحجيله».(3) أبو هريرة بعد از وضوي آنچناني گفت: ديدم كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم اينگونه وضو مي‏گرفت، و آنگاه اين حديث را از حضرتش نقل كرد كه: شما به خاطر وضويتان در قيامت سپيد چهره خواهيد بود هر كه توانست سپيدي را طولاني كند.
آري، أبو هريرة وضوي غير متعارفي مي‏گيرد و مي‏گويد كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم اينگونه وضو مي‏گرفت. اگر اين كارها بازي با قرآن و سنّت نيست پس آن را چه بناميم؟ چرا علمي اهل سنّت خود بدان عمل نكرده و عوام را بدان تكليف نمي‏كنند؟ مگر دوست ندارند كه روشنائي دست و پايشان زياتر شوند؟ آيا بهتر نيست بري آنكه اين سپيدي بيشتر شود صورت را تا گردن و سينه و پايين تر و پاها را تا ران و... بشويند؟! اين چه استدلال جاهلانه‏ي است ؟ چگونه علمي اهل سنّت كه اينگونه روايات را در صحيح‏ترين كتابهي روائي خود مي‏بينند، با سكوت و احيانا توجيهات بارده از آن مي‏گذرند؟ اعتماد به أبو هريرة تا كجا؟ آيا عمر حقّ نداشت كه او را به خاطر جعل حديث تازيانه بزند و عايشه حقّ نداشت كه او را ردّ كند و مردم حقّ نداشتند كه او را دروغگو بدانند؟
ادّعاي ديگر او اين بود كه نماز خود را شبيه‏ترين نماز به رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم مي‏دانست كه ما در بررسي «اهل بيت عليهم‏السلام در صحاح»، بدان اشاره‏ي داشتيم. در اينجا به اين نكته توجّه مي‏دهيم كه لابدّ همانطور كه وضوي كذائي او همان وضوي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم بود! نماز او نيز مشابه نماز آن حضرت بود!
مسلم در صحيح خود (باب 10 از كتاب الصلاة) در ابتدا 6 روايت نقل مي‏كند (از شماره 27 إلي شماره 32) كه أبو هريرة در بعض از آنها نماز خود را شبيه‏ترين نماز به رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم دانسته و در يكي از آنها آمده است: «... انّ أبا هريرة كان حين يستخلفه مروان علي المدينة إذا قام للصلاة المكتوبة... فإذا قضاها وسلّم اقبل علي اهل المسجد قال: والذي نفسي بيده انّي لاشبهكم صلاة برسول اللّه صلي‏الله‏عليه‏و‏سلم ». يعني ادّعي أبو هريرة زماني بود كه او به عنوان امير مدينه و جانشين مروان پيشنماز بود و بعد از نماز رو كرد به مردم و آن جمله را گفت. سؤال ما اين است كه آيا در آن زمان از أصحاب كسي نمانده بود كه نماز رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم را بداند؟ آيا عبادتي كه روزي 5 بار خوانده مي‏شد طوري فراموششان شد كه أبو هريرة بايد به آنان بياموزد؟ از آقي مسلم نيز مي‏پرسيم كه چه شد ابتدا 6 روايت از نماز أبو هريرة نقل كرديد آنگاه روايتي را كه بخاري در چند جي صحيح و ساير ارباب صحاح (غير از ترمذي) آن را نقل كردند. (ابن ماجه و نسائي نماز أبو هريرة را نقل نكرده‏اند) متعرّض شديد؟ آيا نقل نماز أبو هريرة مهمتر از نقل نماز امير المؤمنين عليه ‏السلام بود؟(1)

- پی نوشت -

(2) الف ـ صحيح مسلم، ج 1، ص 219. كتاب الطهارة، باب 13، ح 40.
ب ـ سنن نسائي، ج 1، ص 116، كتاب الطهارة، باب 110، ح 149.
«عن أبي حازم قال: كنت خلف أبي هريرة وهو يتوضأ للصلاة فكان يمدّ يده حتّي تبلغ ابطه. فقلت له: يا أبا هريرة ! ما هذا الوضوء؟ فقال: يا بني فرّوخ! انتم ههنا؟ لو علمت انّكم ههنا ما توضّأت هذا الوضوء. سمعت خليلي يقول: تبلغ الحلية من المؤمن حيث يبلغ الوضوء».
(3) صحيح مسلم، همان، ص 216، ح 34 و مشابه آن، ح 35.
(الغرّة: بياض في جبهة الفرس والتحجيل: بياض في يديها ورجليها).
 (1) روايات مربوط به اين بحث را در كتابهي زير بجوئيد:
الف ـ صحيح بخاري، ج 1، ص 199 و 209، كتاب الصلاة، باب اتمام التكبير في الركوع وباب بعد و نيز باب يكبّر وهو ينهض من السجدتين.
ب ـ سنن ابن ماجه، ج 1، ص 296، كتاب اقامة الصلاة والسنّة فيها، باب 28، ح 917.
ج ـ سنن أبي داود، ج 1، ص 221، كتاب الصلاة، باب تمام التكبير، ح 835 و 836.
د ـ سنن نسائي، ج 2، ص 219، كتاب التطبيق، باب 35، ح 1078، و ج 3، ص 3، كتاب السهو، باب أوّل، ح 1176.

نوشتن دیدگاه