روايات بسيار در فضيلت زيارت آن حضرت بلكه در وجوب آن آمده است:

1 - از امام صادق عليه ‏السلام روايت شده است كه فرمود: «زيارة الحسين بن على عليه‏ السلام واجبة على كل من يقر للحسين بالامامة من الله عزوجل» «زيارت حسين بن على عليه ‏السلام بر هر كسى كه به امامت حسين عليه ‏السلام از طرف خداى عزوجل اقرار دارد، واجب است»(1).

2 - زنى به نام ام سعيد میگويد: حضرت صادق عليه ‏السلام به من فرمود: اى ام سعيد! مزار حسين را زيارت كنيد زيرا زيارت او بر مردان و زنان واجب است(2).

3 - محمد بن مسلم از حضرت باقر عليه ‏السلام نقل كرده است كه فرمود: به شيعيان من دستور دهيد تا به زيارت مزار حسين عليه‏ السلام بروند، براستى كه زيارت مزار حسين عليه ‏السلام بر هر مؤمنى كه اقرار به امامت حضرتش از جانب خداى عزوجل دارد، واجب است(3).

4 - حضرت رضا عليه ‏السلام فرمود: كسى كه مزار ابى عبدالله عليه‏ السلام را در كنار شط فرات زيارت كند بمنزله كسى است كه خداوند را در فوق عرش زيارت كرده باشد(4).

5 - ابن مسكان از حضرت صادق عليه ‏السلام نقل كرده است: كسى كه نزد حسين آيد (به زيارت مزار حسين عليه ‏السلام بشتابد) و حق او را بشناسد، نام او در عليين ثبت گردد(5).

6 - امام صادق عليه ‏السلام فرمود: كسى كه به زيارت قبر ابى عبدالله الحسين عليه ‏السلام برود و عارف به حق او باشد(6) ، خداوند گناهان گذشته و آينده او را خواهد بخشيد (بجز حق الناس)(7)

7 - امام موسى بن جعفر عليه ‏السلام فرمود: كمترين ثوابى كه به زائر قبر امام حسين عليه‏ السلام در كنار شط فرات داده میشود - در صورتى كه معرفت به حق او و حرمت و ولايتش داشته باشد - اين است كه گناهان گذشته و آينده او (غير از حق الناس) آمرزيده میشود(8).

8 - زيد شحام از امام صادق عليه ‏السلام نقل كرده است كه: زيارت قبر حسين عليه ‏السلام نزد خدا برابر با بيست حج بلكه افضل از بيست حج است(9).

9 - صالح نبلى از امام صادق عليه ‏السلام نقل كرده است كه فرمود: كسى كه نزد قبر حسين عليه ‏السلام آيد و حق او را بشناسد، همانند كسى است كه صد حج را با رسول خدا بجاى آورده باشد(10).

10- محمد بن حكيم از حضرت ابوالحسن عليه ‏السلام نقل كرده است: كسى كه سه مرتبه در سال به زيارت مزار حسين عليه ‏السلام آيد، از فقر و تنگدستى ايمن گردد(11)

11 - محمد بن مسلم از حضرت باقر عليه‏ السلام نقل كرده است كه فرمود: به شيعيان مان دستور بدهيد كه به زيارت قبر حسين عليه ‏السلام بروند زيرا زيارت مزار آن حضرت روزى آدمى را زياد و عمر او را طولانى و بلاها و بديها را از او دور میسازد(12).

12 - امام صادق عليه ‏السلام فرمود : حسين بن على عليه ‏السلام فرموده است: من قتيل اشكم، در حالت غمگين كشته شده‏ام، و سزاور است بر خدا كه هيچ غمزده‏ اى به نزد من نيايد مگر اينكه شادمان به نزد افراد خانواده خود باز گردد»(13).

استحباب زيارت يا وجوب ؟
پس از بيان روايات فوق درباره زيارت امام حسين عليه ‏السلام ممكن است براى خواننده اين سؤال مطرح شود كه: آنچه ما شنيده‏ايم زيارت امام حسين عليه ‏السلام يكى از مستحبات و داراى فضيلت و ثواب میباشد همانگونه كه تعدادى از روايات فوق بر آن دلالت داشت، پس چگونه از برخى روايات بويژه سه روايت اول استفاده وجوب زيارت میشود و در آنها كلمه واجب بكار گرفته شده است ؟
در پاسخ میگوييم كه: واجب در اين گونه روايات معنايى دارد غير از آنچه امروز اصطلاحا" در فقه ما مطرح است، چه آنكه واجب به معناى «امرى كه ترك آن جايز نيست و عقاب دارد» از اصطلاحات فقهاء است و در عصر ائمه عليهم ‏السلام رائج نبوده است، و بايد واجب در عصر ائمه عليهم السلام را به همان معناى لغوى و متفاهم عرفى آن حمل كرد و آن عبارت ازو لازم ثابت است، يعنى كسى كه به امامت حسين عليه ‏السلام اقرار دارد لازم است و سزاوار كه آن حضرت را زيارت كند، و همين كه در روايت آمده است كه: «بر هر مؤمنى كه اقرار به امامت او دارد» قرينه بر مطلب است زيرا اگر امر واجبى بود كه ترك آن جايز نبود نياز به ذكر اقرار به امامت و ايمان نداشت.
و من در خصوص اين روايات با بعضى از اعاظم رحمه الله مذاكره كردم، ايشان بر اساس اين احتمال كه شايد مراد از وجوب همان وجوب اصطلاحى باشد میفرمود كه: زيارت امام حسين عليه ‏السلام همانند حج در عمر يك مرتبه واجب است و ترك آن جايز نيست در صورتى كه استطاعت براى زائر همانند حج محقق شود.
________________________
1- ارشاد شيخ مفيد 2/133.
2- كامل الزيارات 122.
3- كامل الزيارات 121.
4- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 110.
5- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 110.
6- مراد از اين جمله شايد اين باشد كه آن بزگوار را امام معصوم و مفترض الطاعه بداند و با اين معرفت او را زيارت نمايد. رزقنا الله زيارته فى الدنيا و شفاعته فى الآخرة، والله العالم بحقائق الامور.
7- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 111.
8- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 111.
9- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 117.
10- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 118.
11- وسائل الشيعه 10/340 حديث 3.
12- وسائل الشيعه 10/321 حديث 8.
13- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال 123