زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام در ماه مبارک رمضان

(زمان خواندن: 11 - 22 دقیقه)

زیارت امام حسین علیه السلام از اعمالی است که در اکثر اوقات و ایام مقدس نظیر روز عرفه، شب و روز جمعه، ابتدا و نیمه ماه‌های رجب و شعبان و رمضان و دیگر ایام از جانب معصومین علیهم السلام بر آن تأکید شده. در این مقاله زیارات ایشان را در روزها و شب‌های ماه رمضان می‌آوریم و روایاتی را در زمینه فضیلت‌های زیارت ایشان در این زمان‌ها که از اهل بیت علیهم السلام به ما رسیده؛ بیان می‌کنیم.
۱- بیان مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان:
ایشان ضمن زیارات امام حسین علیه السلام تحت عنوان زیارت چهارم از زیارات مخصوصه امام حسین علیه السلام، به فضائل زیارت ایشان در این ایام اشاره نموده و با ذکر متن زیارت این مطالب را می‌آورند:
... چهارم زیارت شب هاى قدر است بدان که احادیث در فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام در ماه مبارک رمضان خصوص شب اول و نیمه و آخر آن و در خصوص شب قدر بسیار است و از حضرت امام محمد تقى علیه السلام منقول است که هر که زیارت کند امام حسین علیه السلام را در شب بیست و سوم ماه رمضان و آن شبى است که امید هست شب قدر باشد و در آن شب هر امر محکمى جدا و مقدر مى ‏شود مصافحه کنند با او روح بیست و چهار هزار ملک و پیغمبر که همه رخصت مى‏ طلبند از خدا در زیارت آن حضرت در این شب [۱] و در حدیث معتبر دیگر از حضرت صادق علیه السلام مروى است که چون شب قدر می ‏شود منادى از آسمان هفتم از بطنان عرش ندا می کند که حق تعالى آمرزید هر که را که به زیارت قبر حسین علیه السلام آمده [۲] و در روایت است که هر که شب قدر نزد قبر آن حضرت باشد و دو رکعت نماز گزارد نزد آن حضرت یا آن چه که میسر شود و از حق تعالى سؤال کند بهشت را و پناه برد از آتش حق تعالى به او عطا فرماید سؤال او را و پناه دهد او را از آتش [۳] و ابن قولویه از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که هر که زیارت کند قبر امام حسین علیه السلام را در ماه رمضان و بمیرد در راه زیارت از براى او عرض و حسابى نخواهد بود و به او بگویند که داخل بهشت شو بدون خوف و بیم [۴] و اما الفاظى که زیارت کرده مى ‏شود حضرت امام حسین علیه السلام به آن در لیله قدر پس چنان است که شیخ مفید و محمد بن المشهدى و ابن طاوس و شهید رحمهم الله در کتب مزار ذکر نموده‏ اند و آن زیارت را مختص به این شب و عیدین یعنى روز عید فطر و قربان قرار داده ‏اند و شیخ محمد بن المشهدى به اسناد معتبر خود آن را از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده و گفته که آن حضرت فرمودند وقتى که اراده کردى زیارت کنى ابى عبد الله الحسین علیه السلام را پس برو به مشهد آن حضرت بعد از آن‌که غسل کرده باشى و پوشیده باشى پاکیزه‏‌ترین جامه ‏هاى خود را پس چون ایستادى نزد قبر آن حضرت پس روى خود را به جانب آن حضرت کن و قبله را میان دو کتف خود قرار ده و بگو:
 
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ‏
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیرالمؤمنین
 
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ الصِّدِّیقَةِ الطَّاهِرَةِ فَاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ‏
سلام بر تو اى پسر صدیقه طاهره فاطمه زهرا بزرگ زنان اهل عالم
 
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا مَوْلاَیَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ‏
سلام بر تو اى آقاى من اى ابا عبد الله سلام و رحمت و برکات خدا بر تو باد
 
أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاَةَ وَ آتَیْتَ الزَّکَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ
گواهى می دهم که تو نماز را به پا داشتى و زکات به مستحقان دادى و امت را امر به معروف و نهى از منکر کردى
 
وَ تَلَوْتَ الْکِتَابَ حَقَّ تِلاَوَتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى فِی جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ‏
و کتاب خدا را به حق و حقیقت تلاوت فرمودى و در راه دین خدا حق جهاد و کوشش را به حدکمال فرمودى و بر اذیت و آزار امت صبر کردى و خالص براى طرفدارى دین خدا مراقبت کامل تمام عمر تا هنگام رحلت و شهادت فرمودى
 
أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِینَ خَالَفُوکَ وَ حَارَبُوکَ وَ الَّذِینَ خَذَلُوکَ وَ الَّذِینَ قَتَلُوکَ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِیِّ الْأُمِّیِ‏
 گواهى مى ‏دهم که آنان که با تو به مخالفت و جنگ برخاستند و آنان که تو را یارى نکردند و آنان که تو را شهید کردند همه به زبان پیغمبر امى لعن شدند


وَ قَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِینَ لَکُمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ ضَاعَفَ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ‏
و زیان و خوارى بر کسانى که به شما افتراء بستند خدا لعنت کند آنان که در حق شما ظلم و ستم کردند از خلق اولین و آخرین بر همه لعنت ابد و عذابشان مضاعف شدید و دردناک باد
 
أَتَیْتُکَ یَا مَوْلاَیَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّکَ مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ‏
اى آقاى من اى فرزند رسول خدا با معرفت به حق امامتت و خلافتت بدین درگاه به زیارت حضرتت آمده ‏ام و دوست با دوستانت
 
مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِی أَنْتَ عَلَیْهِ عَارِفاً بِضَلاَلَةِ مَنْ خَالَفَکَ فَاشْفَعْ لِی عِنْدَ رَبِّکَ‏
و دشمن با دشمنان توام و بدان راه هدایت و ایمان که تو بر آن بودى بصیر و معتقدم و عارف و واقفم به گمراهى مخالفانت پس مرا نزد خدا شفاعت فرما
پس بچسبان خود را بر قبر و روى خود را بر آن گذار پس می روى به جانب سر مقدس و می گویى‏
 
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا حُجَّةَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ سَمَائِهِ‏
سلام بر تو اى حجت خدا در همه زمین و آسمان
 
صَلَّى اللَّهُ عَلَى رُوحِکَ الطَّیِّبِ وَ جَسَدِکَ الطَّاهِرِ وَ عَلَیْکَ السَّلاَمُ یَا مَوْلاَیَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ‏
درود خدا بر روح پاک و جسم مطهرت باد و بر تو سلام باد اى آقاى من و درود و رحمت و برکات خداى بر تو باد
پس بچسبان خود را به قبر و ببوس آن را و بگذار صورت خود را بر آن و بگرد به جانب سر پس دو رکعت نماز زیارت گزار و نماز کن بعد از آن دو رکعت آن چه میسر شود تو را پس از آن برو به سمت پا و زیارت کن على بن الحسین علیهماالسلام را و بگو:
 
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا مَوْلاَیَ وَ ابْنَ مَوْلاَیَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ‏
سلام بر تو اى آقاى من فرزند آقاى من (اى على بن الحسین) رحمت و برکات خدا بر تو باد
 
لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ ضَاعَفَ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ‏
خدا لعنت کند آن کس را که در حق تو ظلم و ستم کرد و خدا لعنت کند آن کس که تو را به قتل رسانید خدا عذاب دردناک‏ او را مضاعف و شدید گرداند
و دعا کن به آن چه مى‏ خواهى پس زیارت کن شهدا را در حالى که میل کنى از سمت پا به طرف قبله پس بگو:
 
السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَیُّهَا الصِّدِّیقُونَ السَّلاَمُ عَلَیْکُمْ أَیُّهَا الشُّهَدَاءُ الصَّابِرُونَ‏
سلام بر شما اى راستگویان با ایمان کامل سلام بر شما اى شهیدان راه خدا که صبر و شکیبایى کردید
 
أَشْهَدُ أَنَّکُمْ جَاهَدْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ صَبَرْتُمْ عَلَى الْأَذَى فِی جَنْبِ اللَّهِ‏
گواهى مى‏ دهم که شما در راه خدا جهاد کردید و بر هر رنج و بلا صبر و تحمل نمودید
 
وَ نَصَحْتُمْ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ حَتَّى أَتَاکُمُ الْیَقِینُ أَشْهَدُ أَنَّکُمْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّکُمْ تُرْزَقُونَ
در طرفدارى دین خدا و در راه رضاى خدا و رسولش همیشه نصیحت و خیرخواهى کردید تا هنگام شهادت و رحلت از دنیا گواهى می‌دهم که شما زنده ابدید نزد خدا و به رزق آسمانى متنعم شدید
 
فَجَزَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الْإِسْلاَمِ وَ أَهْلِهِ أَفْضَلَ جَزَاءِ الْمُحْسِنِینَ وَ جَمَعَ بَیْنَنَا وَ بَیْنَکُمْ فِی مَحَلِّ النَّعِیمِ‏
پس خدا از اسلام و اهل اسلام به شما پاداش بهترین نیکوکاران عالم را عطا فرماید و بین ما و شما در محل نعمت ابد جمع گرداند.
 
پس مى ‏روى به زیارت عباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام همین که رسیدى آن جا و ایستادى نزد آن جناب بگو:
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ السَّلاَمُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ الْمُطِیعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ‏
 سلام بر تو اى پسر امیرالمؤمنین سلام بر تو اى بنده شایسته مطیع فرمان خدا و رسول خدا
 
أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ (جَاهَدْتَ وَ) نَصَحْتَ وَ صَبَرْتَ حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ‏
گواهى می ‏دهم که تو در راه خدا جهاد کردى و نصیحت و خیرخواهى در همه عمر تا هنگام رحلت و شهادتت فرمودى و صبر ورزیدى
 
لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِینَ لَکُمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ أَلْحَقَهُمْ بِدَرْکِ الْجَحِیمِ‏
 خدا ظالمان در حق شما را از خلق اولین و آخرین لعنت کند و آن‌ها را به قعر دوزخ در افکند پس نماز تطوع کند در مسجد آن جناب هر چه خواهد و بیرون رود [۵]
 
 ۲- بخشی از فضائل نقل شده برای زیارت ایشان در این ایام از کتب روایی:
۲-۱- [إقبال الأعمال‏] عَنْ أَبِی الْمُفَضَّلِ الشَّیْبَانِیِّ بِإِسْنَادِهِ مِنْ کِتَابِ عَلِیِّ بْنِ عَبْدِ الْوَاحِدِ النَّهْدِیِّ فِی حَدِیثٍ یَقُولُ فِیهِ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام أَنَّهُ قِیلَ لَهُ فَمَا تَرَى لِمَنْ حَضَرَ قَبْرَهُ یَعْنِی الْحُسَیْنَ علیه السلام لَیْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَقَالَ بَخْ بَخْ مَنْ صَلَّى عِنْدَ قَبْرِهِ لَیْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ عَشْرَ رَکَعَاتٍ مِنْ بَعْدِ الْعِشَاءِ مِنْ غَیْرِ صَلَاةِ اللَّیْلِ یَقْرَأُ فِی کُلِّ رَکْعَةٍ بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ اسْتَجَارَ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ کَتَبَهُ اللَّهُ عَتِیقاً مِنَ النَّارِ وَ لَمْ یَمُتْ حَتَّى یُرَى فِی مَنَامِهِ مَلَائِکَةً یُبَشِّرُونَهُ بِالْجَنَّةِ وَ مَلَائِکَةً یُؤْمِنُونَهُ مِنَ النَّارِ [۶]
ترجمه: به امام صادق علیه السلام عرضه شد که: چه می‌بینید برای کسی که حاضر شود در کنار قبر ایشان یعنی حسین علیه السلام شب نیمه ماه رمضان؟ پس حضرت فرمودند: به به (خوش به حال آن کسی که) ده رکعت نماز گزارد نزد قبر ایشان در شب نیمه ماه رمضان بعد از نماز عشاء به جز نوافل شب که در هر رکعت از آن سوره حمد را با ده مرتبه سوره توحید (قل هو الله احد) و سپس به خداوند از آتش پناه برد؛ خداوند او را از آزاد شدگان از آتش قرار می‌دهد و نمی‌میرد تا این که در خوابش فرشتگانی که او را به بهشت بشارت می‌دهند و فرشتگانی که از آتش امانش می‌دارند را ببیند.
 
۲-۲- عَنْ أَبِی الصَّبَّاحِ الْکِنَانِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ إِذَا کَانَ لَیْلَةُ الْقَدْرِ فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ نَادَى مُنَادٍ تِلْکَ اللَّیْلَةَ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى قَدْ غَفَرَ لِمَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام فِی هَذِهِ اللَّیْلَة[۷]
ترجمه: امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامی که شب قدر می‌شود که در آن شب هر امری بر اساس حکمت الهی تدبیر می‌شود؛ آن شب منادی از درون عرش ندا سر می‌دهد که همانا خداوند تعالی آمرزیده است برای آن کس که نزد قبر حسین علیه السلام آمده در این شب!
 
۲-۳- عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْفَضْلِ قَالَ سَمِعْتُ جَعْفَرَ بْنَ‏ مُحَمَّدٍ علیهما السلام یَقُولُ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ مَاتَ فِی الطَّرِیقِ لَمْ یُعْرَضْ وَ لَمْ یُحَاسَبْ وَ یُقَالُ لَهُ ادْخُلِ الْجَنَّةَ آمِنا [۸]
ترجمه: از محمّد بن مروان روایت شده که گفت: محمّد بن الفضل می گوید: از حضرت جعفر بن محمّد علیه السّلام شنیدم که می ‏فرمودند: کسى که قبر حضرت امام حسین علیه السّلام را در ماه رمضان زیارت کند و در راه فوت شود در معرض عتاب و خطاب او را نیاورده و نسبت به اعمالش محاسبه صورت نگرفته بلکه، به او گفته می شود: داخل بهشت شو در حالى که در امان هستی.
 
۴-۲-عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ فَیْضِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ علیهما السلام أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ زِیَارَةِ الْحُسَیْنِ علیه السلام فَقِیلَ لَهُ هَلْ فِی ذَلِکَ وَقْتٌ أَفْضَلُ مِنْ وَقْتٍ فَقَالَ زُورُوهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ فِی کُلِّ وَقْتٍ وَ فِی کُلِّ حِینٍ فَإِنَّ زِیَارَتَهُ علیه السلام خَیْرُ مَوْضُوعٍ فَمَنْ أَکْثَرَ مِنْهَا فَقَدِ اسْتَکْثَرَ مِنَ الْخَیْرِ وَ مَنْ قَلَّلَ قُلِّلَ لَهُ وَ تَحَرَّوْا بِزِیَارَتِکُمُ الْأَوْقَاتَ الشَّرِیفَةَ فَإِنَّ الْأَعْمَالَ الصَّالِحَةَ فِیهَا مُضَاعَفَةٌ وَ هِیَ أَوْقَاتُ مَهْبِطِ الْمَلَائِکَةِ لِزِیَارَتِهِ قَالَ فَسُئِلَ عَنْ زِیَارَتِهِ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ فَقَالَ مَنْ جَاءَهُ علیه السلام خَاشِعاً مُحْتَسِباً مُسْتَقِیلًا مُسْتَغْفِراً فَشَهِدَ قَبْرَهُ فِی إِحْدَى ثَلَاثِ لَیَالٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنَ الشَّهْرِ وَ لَیْلَةِ النِّصْفِ وَ آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْهُ تَسَاقَطَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ وَ خَطَایَاهُ الْحَدِیثَ وَ فِیهِ ثَوَابٌ جَزِیلٌ [۹]
ترجمه: از امام باقر علیه السلام درباره زیارت امام حسین علیه السلام پرسیده شد و عرض کردند: آیا در مود زیارت ایشان، زمانی بر‌تر از زمانی دیگر وجود دارد؟ فرمودند: زیارت کنید ایشان را که درود خداوند بر او باد؛ در هر زمان و هر آنی. چرا که زیارت ایشان بهترین چیز است، پس هر که بیشتر مبادرت به آن کند، در نتیجه خیر بیشتری جمع نموده و هر که کمتر، پس برایش کمتر است (از خیر) و انتخاب کنید برای زیارتتان ایام و اوقات شریفه و مبارک را. چرا که اعمال نیک در آن اوقات مضاعف‌اند و آن زمان‌ها هنگامه نزول ملائکه برای زیارت ایشان است. سپس از زیارت ایشان در ماه رمضان سؤال شد. در پاسخ فرمودند: هرکه نزد ایشان بیاید در حالی که خاشع و شکیبا و امیدوار به پاداش باشد و اظهار پشیمانی کند و طلب آمرزش نماید و در این حال نزد قبر ایشان حاضر شود؛ در یکی از شب‌های ماه رمضان که شب اول و نیمه و شب آخر ماه باشند؛ گناهان و خطا‌هایش از او ساقط می‌گردند (و ادامه حدیث که در آن ثواب‌های زیادی آورده شده).
 
۲-۵- عَنْ زَیْدٍ أَبِی أُسَامَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ فِی هَذِهِ الْآیَةِ فِی‌ها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ قَالَ هِیَ لَیْلَةُ الْقَدْرِ یُقْضَى فِیهَا أَمْرُ السَّنَةِ إِلَى أَنْ قَالَ وَ هِیَ فِی الْعَشْرِ الْأَوَاخِرِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَمَنْ أَدْرَکَهَا أَوْ قَالَ شَهِدَهَا عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السلام یُصَلِّی عِنْدَهُ رَکْعَتَیْنِ أَوْ مَا تَیَسَّرَ لَهُ وَ سَأَلَ اللَّهَ الْجَنَّةَ وَ اسْتَعَاذَ بِهِ مِنَ النَّارِ آتَاهُ اللَّهُ مَا سَأَلَ وَ أَعَاذَهُ مِمَّا اسْتَعَاذَ مِنْهُ الْحَدِیثَ وَ فِیهِ ثَوَابٌ عَظِیمٌ [۱۰]
ترجمه: امام صادق علیه السلام ذیل آیه فیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکیم [۱۱] (در آن شب هر امرى بر اساس حکمت (الهى) تدبیر و جدا می گردد) فرمودند: آن شب شب قدر است که در آن امور سال تقدیر و قضی می‌شود تا این که فرمودند: و آن شب (شب قدر) در ده شب پایانی ماه رمضان است. هرکس آن را درک کند (یا این که فرمود حاضر شود) نزد قبر حسین علیه السلام و نزد ایشان دو رکعت یا هرچه می‌تواند نماز گزارد، از خداوند بهشت را طلب نماید و به او از آتش پناه ببرد؛ خداوند آن چه را طلب نموده به او بدهد و از آن چه پناه خواسته، پناه دهد (و ادامه حدیث که در آن ثواب بسیاری آورده شده).
 
۲-۶- عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ الْحَسَنِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی علیه السلام فِی حَدِیثٍ قَالَ مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ علیه السلام لَیْلَةَ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ هِیَ اللَّیْلَةُ الَّتِی یُرْجَى أَنْ تَکُونَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ صَافَحَهُ أَرْبَعَةٌ وَ عِشْرُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ نَبِیٍّ کُلُّهُمْ یَسْتَأْذِنُ اللَّهَ فِی زِیَارَةِ الْحُسَیْنِ علیه السلام فِی تِلْکَ اللَّیْلَةِ [۱۲]
ترجمه: حضرت عبدالعظیم حسنی از امام محمد تقی علیه السلام در حدیثی نقل نموده که فرمودند: کسی که زیارت نماید حسین علیه السلام را در شب بیست و سوم ماه رمضان و آن شبی است که امید می‌رود شب قدر باشد، و در آن شب هر امری تقدیر و جدا می‌شود، بیست و چهار هزار ملک و نبی او با او دست می‌دهند (مصافحه می‌کنند) که تمامی آن‌ها از خداوند اجازه زیارت حسین علیه السلام را در آن شب طلب می‌نمایند.
 
السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ رَحِمَکَ اللَّهُ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ شَرِکَ فِی دَمِکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِکَ فَرَضِیَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللَّهِ مِنْ ذَلِکَ بَرِی‏ء [۱۳]
 
گردآوری: شهاب الدین جعفری - تحریریه
*********************************
پی نوشت:
 [۱] - اصل حدیث در قسمت دوم ذکر شده است. (۶-۲)
 [۲] - اصل حدیث در قسمت دوم ذکر شده است. (۲-۲)
 [۳] - اصل حدیث در قسمت دوم ذکر شده است. (۵-۲)
 [۴] - اصل حدیث در قسمت دوم ذکر شده است. (۳-۲)
 [۵] - مفاتیج الجنان / زیارت چهارم از زیارات مخصوصه امام حسین علیه السلام ص: ۴۴۵ // بحارالأنوار ج: ۹۸ ص: ۳۵۰//
 [۶] - وسائل‏ الشیعة ج: ۸ ص: ۲۵ و بحارالأنوار ج: ۹۸ ص: ۳۵۰ به نقل از إقبال ‏الأعمال ص: ۱۵۱
 [۷] - وسائل ‏الشیعة ج: ۱۴ ص: ۴۷۲
 [۸] - کامل الزیارات، ص: ۳۳۱
 [۹] - وسائل ‏الشیعة ج: ۱۴ ص: ۴۷۳
 [۱۰] - وسائل ‏الشیعة ج: ۱۴ ص: ۴۷۴
 [۱۱] - (۴۴) الدخان: ۴
 [۱۲] - وسائل‏ الشیعة ج: ۱۴ ص: ۴۷۴
 [۱۳] - کامل الزیارات، ص: ۲۰۵