اعمال روز جمعه

(زمان خواندن: 6 - 11 دقیقه)

پس آن بسيار است و در اينجا اكتفا مى شود به چند عمل : اوّل آنكه در نماز صبح آن در ركعت اوّل سوره

جُمعه بخواند و در ركعت دوّم توحيد دوّم آنكه بعد از نماز صبح پيش از آنكه سخن بگويد اين دعا بخواند تا

كفّاره گناهان او باشد از جمعه تا جمعه ديگر:

اَللّهُمَّ ما قُلْتُ فى جُمُعَتى هذِهِ مِنْ قَوْلٍ اَوْ حَلَفْتُ فيها مِنْ حَلْفٍ اَوْ نَذَرْتُ فيها مِنْ

خدايا هر گفتارى كه در اين روز جمعه ام گويم يا سوگندى كه در آن خوردم يا نذرى كه در آن كردم پس در تمام آنها

نَذْرٍ فَمَشِيَّتُكَ بَيْنَ يَدَىْ ذلِكَ كُلِّهِ فَما شِئْتَ مِنْهُ اَنْ يَكُونَ كانَ وَ ما

مشيت و اراده تو پيش از همه آنها است آنچه از آن بخواهى مى شود و آنچه

لَمْ تَشَاءْ مِنْهُ لَمْ يَكُن اَللّهُمَّ اغْفِرْلى وَ تَجاوَزْ عَنّى اَللّهُمَّ مَنْ

نخواهى نمى شود خدايا مرا بيامرز وازمن بگذر خدايا هركه راتو رحمت براو فرستادى پس رحمت من هم بر او باد

صَلَّيْتَ عَلَيْهِ فَصَلاتى عَلَيْهِ وَ مَنْ لَعَنْتَ فَلَعْنَتى عَلَيْهِ

و هركه را تو از رحمتت دور كردى پس لعنت من هم بر او باد

و اَقَلاًّ در هر ماهى يك مرتبه اين عمل را بجا آورد و روايت است كه هر كه بعد از نماز صبح در روز جمعه

بنشيند و مشغول تعقيب باشد تا آفتاب طالع گردد در فردوس اعلى هفتاد درجه براى او بلند گردانند و شيخ

طوسى روايت كرده است كه سُنَّت است كه اين دعا را در تعقيب نماز صبح روز جمعه بخواند:

اَللّهُمَّ اِنّى تَعَمَّدْتُ اِلَيْكَ بِحاجَتى وَ اَنْزَلْتُ اِلَيْكَ الْيَوْمَ فَقْرى وَ

خدايا من بخواسته خود تو را قصد كردم و امروز بار فقر و نيازمندى و

فاقَتى وَمَسْكَنَتى فَاَنَا لِمَغْفِرَتِكَ اَرْجى مِنّى لِعَمَلى وَ لَمَغْفِرَتُكَ وَ

بيچارگى ام را بدرگاه تو فرود آوردم و من به آمرزش تو اميدوارتر از كردار خود هستم و مسلّما آمرزش و

رَحْمَتُكَ اَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبى فَتَوَلَّ قَضاَّءَ كُلِّ حاجَةٍ لى بِقُدْرَتِكَ عَلَيْها

رحمت تو وسيع تر از گناهان من است پس به عهده گير برآوردن هر حاجتى كه دارم بدان جهت كه قدرت بر آن دارى

وَ تَيْسيرِ ذلِكَ عَلَيْكَ وَ لِفَقْرى اِلَيْكَ فَاِنّى لَمْ اُصِبْ خَيْراً قَطُّ اِلاّ مِنْكَ

و بر تو آسان است و براى آنكه من هم نيازمند به تو هستم زيرا هرگز به خير نرسيده ام جز از جانب تو

وَ لَمْ يَصْرِفْ عَنّى سُوَّءً قَطُّ اَحَدٌ سِواكَ وَ لَسْتُ اَرْجُو لا خِرَتى وَ

و هيچ كس از من هرگز بدى را دفع نكرده جز تو و من براى آخرت و

دُنْياىَ وَ لا لِيَوْمِ فَقْرى يَوْمَ يُفْرِدُنى النّاسُ فى حُفْرَتى وَ اُفْضى

دنيا و روز نيازم روزى كه مرا در قبرم تنها گذارند و گناهم را

اِلَيْكَ بِذَنْبى سِواكَ

بسويت آرم جز به تو به كسى اميد ندارم

سوّم روايت است كه هركه بعداز نماز ظهر ونماز صبح در روزجمعه و غير جمعه بگويد:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ

خدايا درود فرست بر محمد و آل محمد و فرج ايشان را نزديك گردان نميرد تا حضرت قائم عليه السلام را دريابد

و اگر صد مرتبه اين صلوات را بخواند حقّ تعالى شصت حاجت او را برآورد سی از حاجات دنیا و سی از

حاجات آخرت.

چهارم: بعد از صبح سوره الرحمن بخواند و بعد از فَبِأیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبان بگوید لا بِشَیءٍ مِن آلائِکَ رَبِّ اُکَذِّبُ

پنجم: شیخ طوسی فرموده که سنت است بعد از نماز صبح روز جمعه صد مرتبه توحید و صد مرتبه صلوات

بر محمد و آل محمد بفرستد و صد مرتبه اتغفار کند و هر یک از این سوره ها را بخواند: نساء - هود - کهف -

صافات و الرحمن .

ششم: سوره احقاف و مؤمنین بخواند از حضرت صادق علیه السلام مرویست که هر که در هر شب جمعه

یا روز جمعه احقاف بخواند ترسی در دنیا به او نرسد و از فزع اکبر قیامت ایمن گردد. و نیز فرموده هر کس

سوره مؤمنين را در هر جمعه مداومت نمايد خداوند تعالى ختم فرمايد اعمال او را بسعادت و منزل او در

فردوس ‍ اَعْلى با پيغمبران و مرسلين باشد .

هفتم: سوره قُلْ يا اَيُّهَا الْكافِرُونَ را بخواند پيش از طلوع آفتاب ده مرتبه و دعا كند تا دعايش مستجاب شود

و روايت شده كه حضرت امام زين العابدين عليه السلام چون صبح روز جمعه مى شد آية الكرسى مى

خواند تا ظهر و چون از نمازها فارغ مى شد شروع مى كرد بخواندن سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ و بدانكه از براى خواندن

آية الكرسى عَلَى التَّنْزيلِ در روز جمعه فضيلت بسيار روايت شده

هشتم: غُسل جمعه كند و آن از سنّتهاى مؤَكَّده است و روايت شده كه حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَاله

بحضرت امير المؤ منين عليه السلام فرمود كه يا على در هر جمعه غُسل كن اگر چه بايد كه قوت روز خود را

بفروشى و آب بخرى و غسل كنى و گرسنه بمانى زيرا كه هيچ سنّتى بزرگتر از اين نيست و از حضرت

صادق عليه السلام منقول است كه هركه در روز جمعه غسل كند و اين دعا را بخواند:

اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ

گواهى دهم كه معبودى جز خداى يگانه نيست كه شريكى ندارد و گواهى دهم كه محمد بنده و رسول

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنى مِنَ التَّوّابينَ واجْعَلْنى مِنَ المُتَطَهِّرينَ

او است درود فرست بر محمد و آل محمد و مرا از توبه كنندگان و پاكيزه شدگانم قرار ده

براى او طهارتى باشد تا جمعه آينده؛ يعنى از گناهان پاكشود يا اعمال او با طهارت معنوى و مقبول واقع

شود و احوط آن است كه تا ممكن شود غسل جمعه را ترك نكنند و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زوال

آفتاب و هر چه بزوال نزديك شود بهتر است .

نهم: سر را بخَطْمى بشويد كه امان مى بخشد از پيسى و ديوانگى

دهم: ناخن و شارب بگيرد كه فضيلت زياد دارد و روزى را زياد مى كند و از گناه پاك مى كند تا جمعه ديگر و

امان مى بخشد از ديوانگى و خوره و پيسى و در آن حين بخواند بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ وِعلى سُنَّةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ

مُحَمَّدٍ و در گرفتن ناخن ابتدا كند به انگشت كوچك دست چپ و ختم كند به انگشت كوچك دست راست و

همچنين كند در گرفتن ناخنهاى پاى خود نيز پس ريزهاى ناخن را دفن كند

يازدهم: بوى خوش بكار برد و جامه هاى پاكيزه خود را بپوشد

دوازدهم: تصدّق كند كه موافق روايتى صدقه در شب جمعه و روز آن هزار برابر اوقات ديگر است

سيزدهم: آنكه براى اهل و عيال چيز نيكوى تازه از ميوه و گوشت بخرد تا شاد شوند به آمدن جمعه

چهاردهم: هنگاميكه ناشتا است انار بخورد و هفت برگ كاسنى پيش از زوال بخورد و از حضرت موسى بن

جعفرعليه السلام مرويست كه هر كه يك انار در روز جمعه ناشتا بخورد تا چهل روز دلش را نورانى گرداند و

اگر دو انار بخورد تا هشتاد روز و اگر سه انار بخود تا صد و بيست روز و وسوسه شيطان را از او دور گرداند

و هر كه وسوسه شيطان از او دور گردد معصيت خدا نكند و هركه معصيت خدانكند داخل بهشت شود وشيخ

درمصباح فرموده فضيلت بسيار روايت شده در خوردن انار در روز جمعه و در شب آن پانزدهم: خود را از

كارهاى دنيا فارغ سازد و مشغول به آموختن مسائل دين خود شود نه آنكه روز جمعه را صرف كند به سير و

گشت و تفرّج در باغها و مزارع مردم ومصاحبت با اراذل و بيعاران و مسخره گى و عيب گوئى مردمان و خنده

هاى قهقهه و خواندن اشعار و خَوْض در باطل و امثال اينها كه مفاسدش ‍ زياده از آنستكه ذكر شود، و از

حضرت صادق عليه السلام منقول است كه اُفّْ باد بر مسلمانى كه در هفته روز جمعه را صرف آموختن مسائل

دين خود نگرداند و براى اين امر خود را از كارهاى ديگر فارغ نسازد، واز حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَ

اله منقول است كه هرگاه ببينيدكه در روزجمعه مرد پيرى تواريخ جاهليّت و كفر را براى مردم نقل مى كند

سنگ ريزه بر سرش بزنيد

شانزدهم: هزار مرتبه صلوات بفرستد و از حضرت امام محمد باقرعليه السلام مرويست كه هيچ عبادتى در

روز جمعه نزد من محبوبتر نيست از صلوات بر محمّد وآل مُطَهَّرِ او صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِمْ اَجْمَعينَ مؤ لّف گويد كه

اگر فرصت نكرد اَقَلاًّ صد مرتبه صلوات را ترك نكند تا در قيامت روى او نورانى شود و روايت شده كه هر كه

در روز جمعه صد مرتبه صلوات فرستد و صد مرتبه اَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبّى واَتُوبُ اِلَيْهِ بگويد و صد مرتبه توحيد

بخواند البتّه آمرزيده شود و نيز روايت است كه صلوات بر محمّد و آل محمّد در مابين ظهر و عصر برابر است

با هفتاد حجّ

هفدهم: زيارت حضرت رسول و ائمّه طاهرين سَلامُ الله عَلَيْهِمْ اَجْمَعينَ نمايد و بيايد كيفيّت آن در باب زيارات

هيجدهم: بزيارت اموات و زيارت قبر پدر و مادر يا يكى از ايشان برود كه فضيلت دارد و از حضرت باقرعليه

السلام روايت شده كه زيارت كنيد مردگان را در روز جمعه كه مى دانند كيست كه بزيارت ايشان رفته است

و شاد مى شوند

نوزدهم: دعاى ندبه را كه از اعمال اَعْيادِ اَرْبَعَه است بخواند و بيايد بعد از اين در محلّ خودش انشاءاللّه تعالى

بيستم: بدانكه از براى روز جمعه بغير از نافله آن كه بيست ركعت است و كيفيّت آن بنا بر مشهور آن است

كه شش ركعت آن در وقتى كه آفتاب پهن شود بجا آورده شود و شش ركعت ديگر وقت چاشت و شش

ركعت ديگر نزديك زوال و دو ركعت بعد از زوال پيش از فريضه و يا آنكه شش ركعت اوّل را بعد از نماز جمعه

يا ظهر بجا آورد بنحوى كه در كتب فُقَهاءِ و مَصابيح ذكر شده نمازهاى ديگر نيز نقل شده و آنها بسيار است و

ذكر بعضى از آنها در اينجا مناسب است اگر چه اكثر آنها اختصاصى به جمعه ندارد لكن در روز جمعه بجا

آوردن آنها افضل است از جمله آنها است.