بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم
و الْحمدُ للّه‏ِ الواحدِ الأحَدِ الصَمَدِ
و الصلاةُ و السلامُ عَلَى رَسولِهِ و آلِهِ بلا أمَدٍ و لا عَدَد
و اللَعْنُ عَلَى أعدائِهم مِنَ الآنِ إلى الأبَد.
 
[معرفى سوره[1]]


[1] .  سوره زخرف چهل و سومين سوره قرآن كريم در مصحف فعلى و شصت و سومين سوره‏اى است
كه بعد از سوره شورى و قبل از سوره دخان در مكه معظمه بر پيامبر گرامى صلى‏الله‏عليه‏و‏آله اسلام نازل شده است و مشتمل بر 89 آيه و 833 كلمه و 3400 حرف مى‏باشد.
          مأخذ نام‏گذارى سوره، آيه 35 آن مى‏باشد كه كلمه زخرف به معناى زر و زيور در آن به كار رفته و اين كلمه چهار بار در قرآن كريم استفاده شده است.
          اين سوره بيست و چهارمين سوره‏اى است كه با حروف مقطعه آغاز مى‏شود و چهارمين سوره از سوره‏هاى حواميم است؛ همچنين چهارمين سوره‏اى است كه با سوگند آغاز شده و از نظر حجم، از سوره‏هاى مثانى و كمى بيش از يك حزب است.
          با توجه به آغاز و انجام اين سوره و نيز مطالبى كه بين آن‏ها آمده در مقام انذار و هشدار دادن بشر است. اين سوره خاطر نشان مى‏سازد كه سنت الهى بر اين جريان يافته كه خداوند انبيا و رسولانى برگزيند و كتاب و ذكرى بر آنان نازل كند و هيچ‏گاه اسراف و افراط مردم در قول و فعلشان او را از اين كار باز نمى‏دارد و در اين بيان، نخست درباره اهميت قرآن مجيد و نزول آن به زبان عربى و نبوت پيامبر گرامى اسلام و برخورد نامطلوب افراد نادان با كتاب آسمانى سخن مى‏گويد و به دنبال آن، قسمتى از دلايل توحيد را در آفاق و نعمت‏هاى گوناگون خداوند بر انسان‏ها را برمى‏شمارد و حقيقتِ ارسال رسل و توحيد را از طريق مبارزه با شرك و نفى نسبت‏هاى ناروا به خداوند و مبارزه با تقليدهاى كوركورانه از اجداد و آباء و نيز خرافاتى همچون تنفر از دختران يا ملائكه را دختران خدا پنداشتن بيان مى‏دارد. [آيات 1 ـ 25]
          در ادامه از آيه 26 تا آيه 65 با مجسم ساختن حقايق گذشته، قسمتى از سرگذشت انبياى پيشين و اقدام آن‏ها را نقل مى‏كند و مخصوصاً روى زندگى حضرت ابراهيم و موسى و عيسى عليهم‏السلام تكيه مى‏كند و خاطر نشان مى‏سازد كه اعتقاد ابراهيم برتوحيد ناب استوار بوده و قوام شريعت ابراهيم برتوحيد بوده است و ذريه‏اش را به همين توحيد ناب سفارش كرده است. به دنبال آن اعتراض قريش بر پيامبر را بيان مى‏دارد كه گفتند: چرا اين قرآن برفرد ثروتمند بزرگى نازل نشده و سپس به اين مناقشه جواب مى‏دهد.
          در ادامه نكته‏اى مهم را بيان مى‏دارد كه اگر همه مردم به خداوند كفر نمى‏ورزيدند، خداوند آن قدر نعمت و ماديات به كفار مى‏داد كه حتى سقف خانه‏هاى آن‏ها از نقره گردد و همه اين‏ها را بازيچه زندگى دنيا دانسته و سراى جاودان را براى متقين مى‏داند و نتيجه روى گردانى از ذكر الهى را همنشينى با شيطان بيان داشته است و با بيان نكاتى از زندگى حضرت موسى عليه‏السلام سوره را ادامه مى‏دهد كه همه موارد در راستاى اثبات توحيد در رسالت انبياى الهى است و در انتهاى اين بخش از سوره، به اثبات رسالت حضرت عيسى  عليه‏السلام مى‏پردازد و مخالفت‏ها و مناقشات افراد قوم را با ايشان جواب مى‏دهد.
          در بخش پايانى سوره به مسئله معاد و پاداش مؤمنان و سرنوشت قوم كفار مى‏پردازد و يادآور مى‏شود كه در روز رستاخيز بعضى دوستان دشمن بعض ديگرند، مگر پرهيزگاران و بندگان خالص الهى كه براى آنان نعمت‏هاى جاودان بهشتى و براى كفار جز خذلان و عذاب سخت جهنم چيزى نخواهد بود. [آيات 65 ـ 89]