طرح این سؤال به این شکل تنها به خاطر احترام گذاشتن به جامعه اهل تسنّن است، چرا که اگر نویسنده به عنوان یک محقّق به سراغ منابع اهل سنّت می رفت و از زبان خارج گود به بررسی چگونگی حالات و رفتارهای سه خلیفه صدر اسلام می پرداخت،[اگرچه از کتب اهل تشیّع استفاده نشده و اشکالی هم بر روند تحلیل و بررسی نیست] امّا با القائات دشمنان اسلام، امکان غالب شدن تهمت زنی از سوی یک شیعه به سران اهل سنّت در اذهان برادران و خواهران سنّی مذهب می رفت.
ولی با این تغییر استراتژیک در بیان حقائق؛ هم به رسالت حقیقت جویی و حق طلبی خود عمل کردم و هم با شخصیّت شناسی ابوبکر، عمر و عثمان از زبان خودشان راه اختلاف بین شیعه و سنّی را مسدود نمودم. ضمناً بعید می دانم عقلای عالم نقل اعتراف فردی بر علیه و یا له خود را، [آن هم ثبت شده در کتب مهم پیروان همان شخص] جسارت و تهمت و غیبت تلقّی نمایند!.
امید که خوانندگان عزیز«مخصوصاً آنان که از دیار اهل سنّت هستند» با مطالعه این بخش به حقایق تاریخی و اعتقادی صدر اسلام پی ببرند تا اگر دچار تزلزل و انحراف در فکر و عقیده هستند، با علم و آگاهی به مذهب صحیح و عقیده درست و مطابق با واقع که رضایت خداوند و پیامبر اعظم صلّی الله علیه و آله و سلّم را به همراه خواهد داشت، روی بیاورند و مابقی عمر خود را با سنّت و سیره درست اسلامی، سپری کنند. انشاءالله.

1) آنچه ابوبکر بن ابی قحافه درباره خود گفت: ابن حجر در الصواعق ص7 و ابن قتیبه در الامامه و السیاسه ج1 ص34 و... نوشته اند: «قال ابوبکر: اِنَّ لی شَیطاناً یَعتَرینی فَان استَقَمتُ فَاعینونی وَ اِن عَصَیتُ فَجتَنَبونی وَ اِن زِغتُ فَقومونی...!» همانا در من شیطانی است که مرا فریب می دهد، پس اگر در کاری راست کردارم، کمکم کنید و اگر گناهکارم و به راه کج رفتم، مرا به راه راست رهنمون شوید و... . 1

قوشچی در شرح تجرید خود ص480 نوشته است: ابوبکر فراوان بر بالای منبر می گفت: «أقیلونی فَلَستُ بِخَیرکُم وَ عَلیُّ فیکُم» بیعتم را فسخ و اقاله کنید، مرا رها نمایید، چرا که من بهترین شما نیستم در حالی که علی علیه السّلام در میان شماست. 2
در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید سنّی ج2 ص46 و ج20 ص24 والامامه و السیاسه (تاریخ الخلفا) ج1 ص36 و... آمده است؛ ابوبکر دم مرگ می گفت: ای کاش به منزل فاطمه زهرا هجوم نمی بردم و هتک حرمت آنان نمی کردم، ای کاش در روز سقیفه امیر نمی شدم و ... .

در ملل و نحل شهرستانی ج1 ص30 و تاریخ الخلفا ص67 و... آمده است:
«قال ابوبکر: اِنَّ بَیعَتی فُلتَه وَقَی الله شَرَّها...». همانا بیعت با من (خلافتم) امری شتاب زده و ناگهانی بود که خداوند شرّش را دفع کرد و... [البته که غصب خلافت شرّانگیز است، چگونه خداوند دفع کرد، خدا می داند؟!!.]

2) عمر ابن خطّاب: کمتر کتاب اهل تسنّن است که به نقل احوالات عمر پرداخته باشند و این گفته عمر را نقل نکرده باشند.«لولا علی لهلک العمر...» عمر بیش از هفتاد بار گفته است: اگر علی بن ابی طالب نبود، به تحقیق عمر هلاک می شد!. مستدرک حاکم کتاب الصّلاه ج1 ص358، الاستیعاب ج3 ص39 مناقب خوارزمی ص48، تذکره السبط ص87، تفسیر نیشابوری، بخش سوره احقاف، شبیه به آن، اعترافات در عدم المعضلات و نادانی در حلّ مشکلات، فیض القدیر ج4 ص357. طبقات ابن سعد ج3 ص212، تاریخ دمشق ج30 ص303، الامامه والسیاسه ج1 ص34، شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج1 ص18 و... . همچنین در انبا المستطابه ص64 و تدوین فی اخبار قزوین رافعی قزوینی ج3 ص390 و ملحقات احقاق الحق ج16 ص596 و... آمده است:
عمر بن خطّاب اعتراف کرده که در حقّ علی علیه السّلام جفا کرده و باعث آزار امام علی علیه السّلام شده و نهایتاً رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به شدّت از عمر ناراحت شد و از اذیّت و آزار به علی علیه السّلام نهی کرده است... .
عمر بن خطّاب همیشه از درشتگویی و تندخویی و اخلاق بد و عصبانیّت خود می نالید تا آنجا که در جریان نماز به جنازه عبدالله ابن اُبی بر پیامبر شورید.
و در چند مورد دیگر با درشتی و تندخویی و اخلاقی زشت به پیامبر اعتراض کرد و باعث آزار نبی اسلام شد در حالی که خداوند در قرآن فرمود:
«والّذین یؤذون رسول الله لهم عذاب ألیم» این مطلب در اسناد فراوان اهل سنّت همچون تاریخ طبری، تاریخ سیوطی، تاریخ ابن عساکر، تاریخ مسعودی، طبقات ابن سعد و... در قسمت احوالات عمر ثبت شده است.

همچنین ترسو و فرّار بودن عمر و ابوبکر و عثمان در کتب تاریخی اهل سنّت در جریان غزوات پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم همچون غزوه خیبر بخوانید و عبرت بگیرید!.
طبری در ریاض النضره ج1 ص403 و بکری در حیاه خلیفه عمر ص501 آورده است: عمر در اول خطبه هایش می گفت: «اللهم انی شدید فلینی و انی ضعیف فقوّنی و انی بخیل فسخّنی» شبیه این اعتراف را در حیاه الحیوان الکبری ج1 ص49 و علی ابن ابی طالب علیه السّلام ص175 خطیب ببینید. اعترافات عمر را در بدعت گذاری هایش مقابل نصّ صریح قرآن و احادیث نبوی صلّی الله علیه و آله و سلّم در حیاه خلیفه عمر، البکری از ص495 به بعد، طبقات ابن سعد ج3، تاریخ الخلفا سیوطی ص143، ریاض النضره ج1، الخراج بغدادی ص25 و...، مسند احمد حنبل ج1 باب زندگی عمر ص26 و ص27 و...، شرح معانی الاثار طحاوی ج2 ص144، اسدالغابه ابن اثیر ج1 ص73 والموطا مالک ج2 و... ببینید و عبرت بگیرید.

شیخ محمود ابوریّه در کتاب شیخ المصیره ص84 نقلاً از کتاب استیعاب ج2 ص548 و ابن حجر در فتح الباری ج7 ص255 نوشته اند: عمر در هنگام حد زدن قدابه با اعتراض او روبرو شد که با استناد به آیه 93 سوره مائده عمل عمر را غیر شرعی دانست «فقال به عمر: أخطأتُ التأویل» عمر به او گفت: به درستی که من در تأویل اشتباه کردم در کنزالعمّال جلد8 ص298 مشابه خطای فوق را عمر بن خطّاب اعتراف کرده و حق را به زن معترض داد. همچنین در کتاب تاریخ مدینه منوره جلد2 ص709 ابن شبّه مشابه خطای فوق را بیان نموده که عمر اعتراف به تصدیق مرد اعرابی معترض نموده است. در طبقات جلد3 ص205 و تاریخ خلفا ص139 و فتوحات دحلان ج2 از قول سالم بن عبدالله آمده است: «ان عمر کان یدخل یده فی دبره البعیر!!! و یقول: إنی لخائف أن اسال عما بک:...» من می ترسم از اینکه مورد سؤال واقع شوم در مورد آنچه که با تو (شتر) انجام دادم!.
در سنن بیهقی ج7 ص233، کشاف زمخشری ج1 ص514، تفسیر کبیر فخر رازی ج10 ص14، تاریخ ابن شبّه ج2 ص595، طبقات ابن سعد جلد3 ص982، حیاه الحیوان الدمیری جلد1 ص50 و... اعترافات مختلف از عمر در مورد جهل و نادانی او نسبت به مسائل مختلف دینی و... با مضامین مختلف اما مفهوم ثابت آمده است از جمله عمر گفت:
«واعمره کلّ احد افقه منک حتی العجائز یا عمر» ای وای بر تو عمر که هر کسی از تو فقیه تر می باشند حتّی پیر زنان ای عمر. «لولا (علی) لأفتضحنا» اگر علی علیه السّلام نبود هر آینه مفتضح می شدم. «کلّ الناس أعلم من عمر» کل مردم اعلم از عمر می باشند. «کل الناس افقه من عمر» کل مردم فقیه تر از عمر می باشند.
در کتاب حلیه الاولیاء جلد1 ص53 و در حیاه الصحابه دهلوی جلد2 ص115 آمده: اگر منادی از آسمان ندا دهد که ای مردم همگی وارد بهشت می شوید مگر یک نفر من می ترسم آن یک نفر باشم. و اگر ندا دهد که ای مردم شما داخل در نار می شوید من امید دارم که از آنها باشم.
3)و امّا گفتار عثمان درباره خود: در زین الفتی ج1 ص318 و روائح القران نقل الغدیر ج8 ص214 والخلفا نجم ص315 آمده است: «قال العثمان: لَو لا عَلی لَهَلَک عُثمان» اگر علی نبود، یقیناً عثمان هلاک می شد. جالب است بدانید که به اعتراف عالمان سنّی همچون صاحبان کتب مسند، ابویعلی، مناقب سروری، زین الفتی، مسند بزّار، مجمع الزوائد در زمان خلافت عثمان، به دلیل جهل و نادانی خلیفه سوم نسبت به احکام اسلام! حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام مشکل گشای عثمان بود و او را از جهل و فتاوای نادرست نجات می داد.
البته اگر به چند سال حکومت عثمان نظری بیفکنید و بادقّت، رفتار و گفتار او را بررسی نمائید، به خوبی متوجّه حرکات نامشروع و غیراخلاقی او می شوید. جالب این است که خود اعتراف به این اعمال می کرد و به هیچ وجه اظهار پشیمانی نمی کرد. بذل و بخشش های او به اقوام و دوستان نزدیکش، تقسیم کردن مناصب و مقامات مهم حکومت اسلامی در میان بنی امیّه (این دشمنان قسم خورده پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم و اهل بیت حضرت علیهم السّلام) بدعت گزاری در احکام الهی مثل نماز و ...؛
عمل زشت وقیحانه و خشونت بار نسبت به صحابه پیامبر اکرم و... «تبعید ابوذر غفاری به ربذه و کتک زدن ابن مسعود و...»، اهانت های او به امام علی علیه السّلام و دهها عمل زشت دیگر که خود معترف به انجام آنان بود و هیچ ابائی نداشت. در مستدرک حاکم ج4 ص480، صحیح مسلم ج1 ص258، کامل ابن اثیر ج3 ص49، تاریخ طبری ج3 ص322، شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج1 ص66، «خطبه شقشقیه حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام و... می توانید اعمال و گفتارهای غیر اخلاقی و دینی عثمان را مطالعه نمائید. به هر حال این چند صفحه شمّه ای کوتاه بود از اعترافات گفتاری و عملی سه خلیفه که به دلایلی از ذکر بیش از موارد مذکور معذور هستم! امید که پروردگار عالم همه ما را به راه راست هدایت بفرماید؛ آمین یا ربّ العالمین.
..............................
پی نوشت ها:
1. طبقات الکبری، ج2 ص129 و ج3 ص221، تاریخ ابن عساکر ج30 ص303، تاریخ الخلفاء ج1 ص22، تاریخ طبری ج2 ص129 و ج2 ص440، شرحح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج6 ص20 و ج17 ص157 و...
2. سرّالعالمین غزالی، ابطال الباطل ابن روزبهان، شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید و... بخش خلافت ابوبکر.
 
منبع: کتاب اهل سنّت پاسخ می دهند...، تألیف: علیرضا ولی زاده

نوشتن دیدگاه