مقاله ها

بسم الله الرحمن الرحیم
 
امیر المومنین علی ـ علیه السلام ـ پسر چهارم ابو طالب، حدود سی سال بعد از واقعه فیل و 23 سال قبل از هجرت که مطابق با ده سال پیش از بعثت نبی مکرم اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در مکه مکرمه ،در خانه توحید و یکتا پرستی، از مادری گرامی و با شخصیت بنام فاطمه بنت اسد در روز جمعه سیزدهم رجب در کعبه متولد شد. دوران طفولیت را در دامن پر مهر مادر و پدر و تحت تربیت آن بزرگواران سپری کرد و به جهت قحطی که در سرزمین حجاز پدیدار شد، که گویا خواست الهی بود، نبی مکرم اسلام، سرپرستی علی ـ علیه السلام ـ را از شش سالگی به عهده گرفت و لذا با زندگی کردن با پیامبر اسلام در مکتب کمال و فضیلت آن حضرت رشد و تربیت یافت و نخستین کسی بود که به آیین پیامبر اسلام ایمان آورد و نخستین نماز جماعت را همراه آن حضرت اقامه کرد. با این که نام علی ـ علیه السلام ـ در قرآن به صراحت نیامده ولی بنا به تصریح روایات و تفسیر مفسرین آیات متعددی در سوره های مختلف قرآن کریم در شأن و منزلت علی ـ علیه السلام ـ نازل شده که هر کدام بیانگر یکی از خصوصیات اخلاقی، دینی و انسانی آن حضرت می باشند. علاوه بر قرآن کریم درکتب مقدس پیامبران گذشته نیز به کمالات و خصوصیات علی ـ علیه السلام ـ نیز اشاره شده است که این را می توان از کلمات خود آن حضرت فهمید. با وجود این که دو کتاب تورات و انجیل کنونی از دستبرد تحریف کنندگان در امان نمانده ولی باز هم اشاراتی به نام و برخی ویژگی های علی ـ علیه السلام ـ دارند.
روزی عیسی مسیح ـ علیه السلام ـ با صدای بلند فریاد زد ایلی ایلی به فریادم برس و مرا کمک کن، حاضرین برخی گفتند خدا را می خواند و برخی گفتند الیاس را می خواند.... ولی از آن جا که هیچ یک پیامبران خودشان به این که نام ایشان ایلی یا ایلیا باشد تصریح نکرده اند و فقط علی ـ علیه السلام ـ است که این نام خودش که در تورات و انجیل آمده است تصریح کرده و می گوید: «انا ایلیا الانجیل». قندوزی نقل می کند: امام علی ـ علیه السلام ـ در کوفه بر فراز منبر رفت و خطبه مفصلی برای مردم قرائت نمود بعد از حمد و ثنای الهی و بیان مطالب دیگر در معرفی خود و فضایل خود جملاتی بیان کرد که ازجمله به جمله فوق (انا ایلیا الانجیل) اشاره کرد.
طبرسی نیز می گوید: در دوره خلافت ابوبکر راهبی مسیحی به مدینه آمد. و وارد مسجد شد. سئوالاتی از ابوبکر و عمر و حاضرین نمود که هیچکس نتوانستند جواب دهند، در این زمان علی ـ علیه السلام ـ وارد مسجد شد و سلمان آن راهب را به سوی آن حضرت راهنمائی کرد. راهب از آن حضرت پرسید: ای جوان اسمت چیست؟ حضرت فرمود: اسم من نزد قوم یهود الیا نزد مسیحیان ایلیا، نزد پدرم علی و نزد مادرم حیدر می باشد راهب نیز گفت: همانا اسم تو را در تورات و انجیل به آن چه گفتی یافته ام.
در جای دیگر انجیل از زبان یسوع درباره علی ـ علیه السلام ـ گفته است. آن که به سخن او( پیامبر آخر الزمان) ایمان آورد مبارک خواهد شد و یا این که من لایق نیستم که بند کفش او را باز کنم، به نعمت و رحمت خدا رسیده ام که او را ببینم، برخی معتقدند این فراز از انجیل احتمال دارد اشاره به علی ـ علیه السلام ـ داشته باشد. چرا که علی برازنده ترین شاگرد مکتب حضرت ختمی مرتبت بود که در اثر ملازمت و متابعت با آن حضرت شایسته هر گونه کمال شد.
در جای دیگر می گوید: ای ابراهیم دعای تو را در حق اسماعیل شنیدم اینک او را برکت داده بارور گردانیده به مقام ارجمند خواهیم رسانید، به وسیله محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و دوازده امام از نسل وی او را امت بزرگی خواهم نمود. که در این فراز به جانشینی علی ـ علیه السلام ـ بعد از پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ که هر دو از نسل ابراهیم ـ علیه السلام ـ هستند اشاره شده است.
در بخش هایی از کتب عهدین به انوار طیبه پنج تن ـ علیهم السلام ـ اشاره شده است آنجا که از زبان حضرت ادریس ـ علیه السلام ـ نقل می کند که فرزندان آدم در تعیین افضل مخلوقات دچار اختلاف شدند هر کدام چیزی گفتند و در نهایت اختلاف خود را نزد آدم ـ علیه السلام ـ بردند آن حضرت فرمود: چون خدا مرا آفرید و از روح خود در کالبدم دمید و من درست نشستم عرش اعظم الهی را دیدم و پنج شبح نورانی را نگریستم که در عرش هویداست در نهایت عظمت و جلال و کمال و حسن و ضیاء عرض کردم: پروردگارا این انوار با عظمت و جلال چه کسانی هستند خطاب رسید این ها اشرف مخلوقات من و واسطه بین من و سایر آفریدگانند. اگر این ها نبودند من تو را نمی آفریدم و نه آسمان و نه زمین و نه بهشت و نه جهنم و نه آفتاب و نه ماه را. عرض کردم :پروردگارا نام این ها چیست؟ خطاب رسید به ساق عرش بنگر چون نگریستم دیدم این پنج نام مبارک نوشته شده است: پارغلیط (محمد) ایلیا (علی) طیطه (فاطمه) بشر (حسن) بشیّر (حسین) .
اما در قرآن کریم آیات متعددی وجود دارد که هر کدام بیانگر برخی از ویژگی های اخلاقی و سیمای آن حضرت می باشند ، که در اینها به برخی از آن ها به طور خلاصه اشاره می شود.
1. جوانمردی و دستگیری از ناتوانان حتی در حال نماز که بنا به فرموده قرآن کریم آیه «ولایت» « إِنَّمَا وَلِیُّکمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَهُمْ رَاکعُونَ » بر این خصوصیت حضرت دلالت دارد. ولیّ امر و یاور شما تنها خدا و رسول و آن مومنانی هستند که نماز بپاداشته و به فقیران در حال رکوع زکات می دهند».
2. از جان گذشتگی برای اعتلای اسلام و حفظ جان نبی مکرم اسلام. طبق فرموده قرآن کریم: «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ» در مورد علی ـ علیه السلام ـ نازل شده که شب هجرت، خود را فدائی رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ کرد و برای فریب دشمنان در رختخواب آن حضرت خوابید ، «بعضی از مردانند که از جان خود در راه رضای خدا درگذرند و خدا دوستدار چنین بندگان است».
3. قرآن کریم علی ـ علیه السلام ـ را کسی معرفی می کند که علم الکتاب در نزد وی است. آن جا که می فرماید: «قُلْ کفَى بِاللّهِ شَهِیدًا بَیْنِی وَبَیْنَکمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْکتَابِ» ای پیامبر ما، به دشمنان بگو خدا گواه میان من و شما و آن کسیکه علم کتاب نزد اوست» در بحث و مناظره ای که بین قیس بن سعد بن عباده و معاویه صورت گرفت قیس شروع به شمارش فضایل علمی و اخلاقی علی ـ علیه السلام ـ کرد و گفت: علی صدیق، و عالم این امت است آن کسی که خداوند درباره او این آیه را فرستاده است.
4. طبق آیه مباهله قرآن کریم علی ـ علیه السلام ـ را جان پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ معرفی می کند: آن جا می گوید: پس به مسیحیان بگو شما با پسران و زنان و جان های خود و با هم با پسران و زنان و جان های خود برای مباهله درموعد مقرر جمع شویم و در حقانیت خود از خدا برای دیگری نفرین طلب کنیم. طبق گفته مفسرین منظور از «انفسنا» در آیه فوق علی است.
5. طبق آیه چهار سوره تحریم خداوند علی ـ علیه السلام ـ را صالح المومنین معرفی می کند: و مومنان شایسته و صالح و فرشتگان از آن پس یاور او خواهند بود»
علامه حلی حدود 85 آیه از قرآن را بیان می کند که طبق نظر اهل سنت بر ویژگی های حضرت علی ـ علیه السلام ـ دلالت دارند.

بنابراین در کتب انبیای گذشته به نام و جانشینی و خلقت آن حضرت قبل از خلقت آدم با وجود این که این کتب تحریف شده است، اشاره شده و خود علی ـ علیه السلام ـ بر این مطلب صحه گذاشته اند و هم چنین در قرآن کریم با این که صراحتا نامی از حضرت علی ـ علیه السلام ـ برده نشده، ولی آیات متعددی درباره سیما و خصوصیات اخلاقی آن حضرت وارد شده است.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ بشارات عهدین، محمد صادقی تهرانی.
2ـ اهل البیت فی الکتاب المقدس، کاظم النصیری.
قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ :
«انا مدینه العلم و علی بابها؛ من شهر علم هستم و علی درب آن پس هر کسی می خواهد وارد شهر علم شود لاجرم باید از درب آن داخل شود.»
[به علاوه آقای تامر میر مصطفی ؛کتابی در این زمینه دارند.]

نوشتن دیدگاه