بعد از معرفت به خدا و سلطنت مطلقه او و همينطور ايمان به منزلت اهلبيت‏ عليهم السّلام كه وسائط فيض الهى‏ اند ضرورت دارد كه نويسنده عريضه اين شرايط را در خود احراز كند.
1 - توبه از گناهان:
امام صادق‏ عليه السلام  از پيامبر اكرم‏ صلّى اللّه عليه و آله نقل مى‏ كند كه آن حضرت فرمودند: بهترين دعا استغفار و طلب آمرزش گناهان است. مرحوم علامه مجلسى در شرح اين روايت مطالب زيادى بيان كرده و از جمله مى ‏نويسد: چون استغفار وسيله بر طرف شدن گناهان است و گناهان بزرگترين پرده و حجاب‏هاى مستجاب شدن دعاها هستند(4).
امام باقرعليه السلام  در اين باره مى‏ فرمايند: گاهى بنده از خدا درخواستى مى ‏كند و شرايط هم براى بر آورده شدن حاجت او كاملا مهيّاست ولى خداوند تبارك و تعالى به ملائكه دستور مى‏دهد كه مانع بر آورده شدن در خواست او شوند و آن گاه در تبيين علت اين كار مى‏فرمايد: «بنده با مرتكب شدن گناه، خود را در معرض سخط من قرار داده است سزاوار است كه او را از بر آورده شدن درخواستش محروم سازيم»(5).
بنابر اين يكى از شرايط پذيرفته شدن درخواست‏ها توبه و پرهيز از گناهان است. فرد آلوده به گناه مادامى كه دست از گناه بر نداشته است نبايد توقع داشته باشد كه اگر عريضه‏ اى به يكى از معصومين‏ عليهم السّلام مى‏ نويسد در خواستش بر آورده شود.
  2- عدم ترك عمل:
هرگز عريضه نوشتن جاى عمل انسان را نمى‏گيرد، لذا فرد بعد از نوشتن در خواستش اگر متوجه وجود زمينه ‏هاى عملى براى بر آورده شدن خواسته خودش شد بايد آنها را دنبال كند، چرا كه به فرموده امام صادق ‏عليه السلام :
«الداعى بلا عمل كالرّامى بلا وتر»
 «دعا كننده‏اى كه پايبند عمل نيست همانند تير اندازى است كه وسيله تيراندازى (كمان) را در اختيار ندارد»(6).
 
 
3 - هماهنگى خواسته با دل انسان:
اگر انسان در ضمن عريضه خود وانمود مى‏كند كه هيچ راهى براى بر آورده شدن خواسته‏اش جز عنايت خاصّ خداى متعال و توجه ائمه اطهارعليهم السّلام  ندارد واقعا چنين باشد؛ يعنى در حالتى اقدام به نوشتن عريضه كند كه مضطر باشد و هيچ اميدى به راه‏هاى عادى و اسباب معمولى نداشته باشد. روايت شده است كه خداوند متعال به حضرت عيسى‏بن مريم‏عليه السلام  چنين وحى فرستاد:
 اى عيسى! وقتى مى‏خواهى دعا كنى همانند كسى كه در حال غرق شدن هست و فرياد رسى ندارد دعا كن، اميدت فقط به من باشد، در چنين حالى دعا كردن از تو و اجابت نمودن از من نيكوست(1).
4 -  اطمينان به قبولى درخواست:
حسن ظن بنده به پروردگار عالم و اهلبيت عصمت‏ عليهم السّلام  به گونه‏ اى باشد كه جزم داشته باشد كه خواسته او اجابت مى‏شود. حضرت صادق‏ عليه السلام  مى‏ فرمايند:
 «وقتى دعا مى‏ كنى و از خداوند حاجتى را در خواست مى ‏نمايى بايد چنان گمان كنى كه حاجت تو پشت در است و منتظر دعاى توست، همين كه دعاى تو تمام شد آن را به تو اعطا مى‏ كنند.»(2)
 و از پيامبر اكرم‏ صلّى اللّه عليه و آله  نقل شده است كه آن حضرت فرمودند:
خدا را در حالى كه يقين به اجابت او داريد بخوانيد(3).
 علاوه بر موارد مذكور حضور قلب، طهارت انسان در حال نگارش عريضه، خضوع و تذلّل، مداومت و اصرار و تكرار بر خواسته و مطلوب، اگر عريضه اى را يكبار نوشت حاجتش بر آورده نشد نااميد نشود و بار دوم بنويسد و...، در نظر داشتن اوقات و اماكن مناسب و مخصوصا رعايت ادب مع اللّه و ولى اللّه در اجابت خواسته انسان بسيار مؤثرند.
 
(4) كافى، كتاب الدعا، باب الاستغفار، ج  4ص  225و  226مترجم
(5) اصول كافى، ج  3ص 373
(6) وسائل الشيعة، ج  4ص  1175ح  8965
(1) وسائل الشيعه، ج  4ص  1174ح 8958
(2) اصول كافى، ج  3باب الاقبال بالدعاء
(3) وسائل الشعية، ج  4ص  1105ح 8702

نوشتن دیدگاه