اولین روش مدیریتی كه موجب اثر بخشی می شود، حذف آنچه كه نباید انجام گیرد و جایگزین نمودن كارهایی است كه باید انجام شود. امام علی (علیه السلام) می فرماید: «كُنْ مَشْغُولاً بِما اَنْتَ عَنْهُ مَسْئُولُ؛(1) همواره كاری را كه در قبالش سؤال و بازخواست می شوی انجام ده.»
همچنین می فرماید: «مَنِ اشْتَغَل بِغَيْرِ الْمُهِمِّ ضَيَّعَ الاَْهَمَّ(2)؛ اشتغال به غیر مهم، كار با اهمیت تر را ضایع می سازد.» و نیز فرمود: «اِنَّ رَأْيَكَ لايَتَّسِعُ لِكُلِّ شَيْئيٍ فَفَرِّغْهُ لِلْمُهِمِّ(3)؛ بی شك فكر و نظرت برای بررسی هر چیزی فراغت ندارد، بنابراین فكرت را برای امور مهم فارغ كن.»امام علی (علیه السلام) می فرماید: «إذا أضَرَّتِ النَّوافِلُ بِالْفَریضَةِ، فَارْفَضوُها؛(4) هنگامی كه مستحبات مانع اجرای واجبات می شوند، مستحبات را ترك كنید.» و نیز فرمود: «وَ مَنْ طَلَبَ الْعَقْلَ الْمُتَعارِفِ فَلْيَعْرِفْ صوُرَةَ الأُصوُلِ وَ الْفُضوُلِ. فَإِنَّ كَثیرا مِنَ النّاسِ يَطْلَبوُنَ الْفُضوُلَ، وَ يَضَعوُنَ الاُْصوُلَ، فَمَنْ أَحْرَزَ الاَْصْلَ، إِكْتَفی بِه عَنِ الْفَضْلِ...(5)؛ كسی كه طالب عقل سلیم است باید فهرست مطالب اساسی و فرعی را شناسایی كند، چرا كه بسیاری از مردم فروع و مطالب غیر اساسی را می طلبند و از اصول و مطالب اساسی دست می كشند. (اما) كسی كه اصل را به دست آورد، با به دست آوردن اصل از فرع بی نیاز می شود....»
امام علی (علیه السلام) فرمود: «يَسْتَدَلُّ عَلی إِدْبارِ الدُّوَلِ بِأَربعِ: تَضْییعُ الاُْصوُلِ، وَ التـَّمَسُّكُ بِالْفُروُعِ، وَ تَقْدیمُ الاَْراذِلِ وَ تَأْخیرُ الاَْفاضِلِ(6)؛ انحطاط حكومت ها (مدیریت ها) از چهار چیز فهمیده می شود: رهاكردن اصول و چنگ زدن به فروع، روی كار آوردن انسان های فرومایه و كنار گذاشتن انسان های با فضیلت.» همچنین فرمود: «طوُبی لَمِنُ قَصَّرَ هِمَّتَهُ عَلی ما يَعْنیهِ وَ جَعَلَ كُلَّ جِدِّهِ لِما يُنْجیهِ(7)؛ خوشا به حال كسی كه همتش را بر هدفش متمركز و منحصر می كند و تمام كوشش را برای نجات و پیروزیش به كار می برد.»
**********************************
1 ـ غررالحكم، حدیث 245.
2 ـ همان، حدیث 283.
3 ـ همان، حدیث 113.
4 ـ تحف العقول، ص 170.
5 ـ بحارالانوار، ج 78، ص 7.
6 ـ غررالحكم، حدیث 357.
7 ـ همان، حدیث 206.

نوشتن دیدگاه