انبیاء الهی نیازمند شفاعت اهل بیت (علیهم السلام)

(زمان خواندن: 3 - 5 دقیقه)

یکی از ضروريات تمامی مذاهب اسلامی و مورد اجماع تمامی علمای اسلام، مسئله شفاعت می باشد.آیات (1) و روایات متعددی در قرآن و کتب روایی موجود است که مسئله شفاعت را اثبات می کند.
شفاعت از ماده ( شفع ) به معنای ضمیمه کردن چیزی به مثل خودش است . (2)

مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر گرانسنگ المیزان شفاعت را اینگونه معنا کرده است : شفاعت به معنای تقویت و نیرو بخشیدن به شخص ضعیف است و شفیع به کسی گفته می‌ شود که نیازمند را کمک کند و او را به حد اعتدال و عدم نیازمندی برساند. (3)
اما شفاعت در اصطلاح عامیانه به معنای واسطه قرار دادن افرادی که در نزد خداوند متعال دارای ارج و قرب هستند، برای آمرزش گناهان و یا ترفیع درجه انسان ها در روز قیامت می باشد.
از آنجا که خداوند متعال مالک یوم الدین است ، امر شفاعت در روز قیامت نیز از آنِ اوست و اوست که می تواند به هر آنکس که اراده کند اذن در شفاعت دهد. همانطور که علم به غیب مخصوص خداوند است و او این علم را در دنیا به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و افراد دیگر عطا کرده است . (4)

شفاعت کنندگان
در کتب روایی و حدیثی ، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السلام) افرادی که اذن شفاعت کردن به آن ها داده شده است را بیان کرده اند .
از جمله این افراد:
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)
اهل بیت پیامبر اکرم (علیهم صلوات الله)
انبیاء الهی
شهدا
علما
قرآن
و ملائکه می باشند.

شفاعت شوندگان
بر اساس آنچه که از آیات قرآن و روایات به دست می آید، تمام افرادی که در روز قیامت حاضرند ، مورد شفاعت قرار نمی گیرند. بلکه شفاعت شوندگان باید دارای ویژگی هایی باشند تا شفیعان روز جزا واسطه خیر بین آن ها و خداوند متعال شوند و مورد لطف و رحمت ایزدی قرار گیرند.اساسی ترین ویژگی شفاعت شوندگان ایمان و اعتقاد به ولایت ائمه اطهار(علیهم السلام) است. خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: وَلَا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَى . (5) شفاعت نمی کنند مگر برای کسی که مورد رضایت خدا باشد.همچنین در سوره غافر آمده است: مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ . (6) براى ستمگران نه يارى است و نه شفاعتگرى كه مورد اطاعت باشد. در احادیث و روایات وارده ، رضایت خداوند متعال مقرون به رضایت اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) گشته است (7) و ستمکاران را کسانی می دانند که حق پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السلام) را نشناختند.
اما آنچه مسلم است ، انسان های با ایمانی که در دنیا نسبت به دستورات الهی کاستی و کوتاهی داشتند و خود را آلوده به گناه کرده اند در روز قیامت مورد شفاعت شفیعان و رحمت واسعه الهی قرار می گیرند.اما آیا شفاعت الهی تنها مخصوص گنهکاران است و یا این که افراد پاک و پاکیزه از آلودگی و گناه هم نیاز به شفاعت دارند؟
در جواب این سؤال باید گفت : خیر، شفاعت مختص به گنهکاران نمی باشد، بلکه تمام اهل محشر نیازمند شفاعت هستند. در روایتی امام رضا (علیه السلام) خطاب به سماعه فرمودند:... در روز قیامت ملک مقرّبی ، نبی مرسلی و مؤمنی نیست مگر این که محتاج پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) و امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السلام) باشد . (8) اما در اینجا این سؤال به ذهن خطور می کند که افراد معصومی همچون انبیاء الهی چه نیازی به شفاعت دارند درحالی که خود آنها در زمرۀ شفیعان روز جزا قرار گرفته اند؟
این سؤال را اینگونه می توان جواب داد که ؛ یکی از صفات و ویژگی های پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) رحمه للعالمین بودن است. ایشان هم در این دنیا و هم در روز واپسین تقسیم کننده رحمت الهی بین مخلوقات می باشند . در معراج خداوند متعال خطاب به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: یا اباالقاسم ، إمضِ هادیاً مهدیاً ،نِعم المجئ جئتَ و نعم المنصرف انصرفتَ، طوباک و طوبا لمن آمن بک و صَدَّقَک . سپس جبریل از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) پرسید : آیا منظور کلام خداوند از «اباالقاسم» را نفهمیدی؟ پیامبر فرمودند : نه یا روح الله . در این هنگام از جانب خداوند خطاب آمد که : یا احمد ، من تو را با کنیه اباالقاسم خواندم ، چرا که تو تقسیم کننده رحمت من بین بندگان در روز قیامت هستی . (9)
بنابراین تمام کسانی که می خواهند در روز قیامت مشمول رحمت الهی شوند ، باید به دامان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) واهل بیت گرامیشان دستاویز گردند. اما از آنجا که برخی انسان ها وانبیاء الهی ، معصوم از آلوده شدن به گناه می باشند، شفاعت نبی مکرم (صلی الله علیه و آله) در حقشان برای ترفیع درجه آن ها در بهشت می باشد.
پانوشت :
1- چند نمونه از آیات : زمر44 / بقره 255 / یونس  ۳
2- المفردات ص ۲۶۳.
3- المیزان، ج 1، ص
4- جن ، 27
5- انبیاء ، 28
6- غافر،18
7- موسوعه کلمات الامام الحسین، ص 328
8- بحار الانوار،ج8،ص 59
9- بحار الانوار،ج18،ص315

مؤسسه جهانی سبطین (علیهماالسلام)
موسوی