مرحوم ابوالفتوح کراجکی (قدس سرّه) از متکلمان به نام شیعه و از شاگردان شیخ مفید قدّس سرّه، نقل می کند:
جماعتی به خدمت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) رسیدند و عرض کردند آیا شما فرستاده خداوند هستید؟
فرمودند: بله!
گفتند: آیا قرآنی که آورده ای کلام خداوند است؟
فرمودند: بله!
گفتند: حال که چنین است برای ما پیرامون این آیه توضیح بده که می گوید: «إِنَّکُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَها وارِدُونَ» (انبیاء/98) «همانا شما و آنچه می پرستید هیزم جهنم هستید و در آتش وارد خواهید شد.»
مطابق با این آیه حضرت مسیح هم می بایست داخل در آتش شود؛ زیرا مسیحیان حضرت مسیح را می پرستیدند و طبق این آیه آنها و آنچه می پرستند داخل در آتش خواهند بود!
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در پاسخ فرمود:
خداوند قرآن را به زبان عربی بر من نازل کرده است و آنچه در زبان عربی متعارف و رایج است این است که «ما» را برای غیر عاقل و «من» را برای عاقل به کار می برند؛ در این آیه هم «ما» به کار رفته است، لذا منظورش معبودهای غیر عاقل است، یعنی همان بتهای سنگی و چوبی که آنها می پرستیدند؛ بله اگر می فرمود: «و من تعبدون» مسیح علیه السلام را هم شامل می شد و اشکال شما وارد می بود!
و اگر شما از اعراب هستید باید این (قاعده ادبی) را بدانید.
معترضان به اشتباه خود پی برده و گفتند: ای رسول الله حقا که تو راست گفتی
جاءَ فِی الْحَدِیثِ أَنَّ قَوْماً أَتَوْا إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالُوا لَهُ أَ لَسْتَ رَسُولًا مِنَ اللَّهِ تَعَالَى قَالَ لَهُمْ بَلَى قَالُوا لَهُ وَ هَذَا الْقُرْآنُ الَّذِی أَتَیْتَ بِهِ کَلَامُ اللَّهِ تَعَالَى قَالَ نَعَمْ قَالُوا فَأَخْبِرْنَا عَنْ قَوْلِهِ: «إِنَّکُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَها وارِدُونَ» (انبیاء/98) إِذَا کَانَ مَعْبُودُهُمْ مَعَهُمْ فِی النَّارِ فَقَدْ عَبَدُوا الْمَسِیحَ علیه السلام أَ فَنَقُولُ إِنَّهُ فِی النَّارِ فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ الْقُرْآنَ عَلَیَّ بِکَلَامِ الْعَرَبِ وَ الْمُتَعَارَفُ فِی لُغَتِهَا وَ عِنْدَ الْعَرَبِ أَنَّ مَا لِمَا لَا یَعْقِلُ وَ مَنْ لِمَنْ یَعْقِلُ وَ الَّذِی یَصْلُحُ لَهُمَا جَمِیعاً فَإِنْ کُنْتُمْ مِنَ الْعَرَبِ فَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ هَذَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّکُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ یُرِیدُ الْأَصْنَامَ الَّتِی عَبَدُوهَا وَ هِیَ لَا تَعْقِلُ وَ الْمَسِیحُ علیه السلام لَا یَدْخُلُ فِی جُمْلَتِهَا لِأَنَّهُ یَعْقِلُ وَ لَوْ قَالَ إِنَّکُمْ وَ مَنْ تَعْبُدُونَ لَدَخَلَ الْمَسِیحُ علیه السلام فِی الْجُمْلَةِ فَقَالَ الْقَوْمُ صَدَقْتَ یَا رَسُولَ اللَّهِ.
کنزالفوائد، ج2، ص187
