دفاع تمام عیار شیخ انصاری از أشهد أنّ علیّاً ولیّ الله [شهادت ثالثه] در اذان

(زمان خواندن: 1 - 2 دقیقه)

مسئله ذكر شهادت ثالثه (اشهد انّ علیاً ولى اللّه‏) در اذان نیز یكى از شعائر بزرگ مذهبى ما است كه شخصیتى چون مرحوم آیت اللّه‏ العظمى حكیم، در شرح مشهورش بر كتاب عروة الوثقى، آن را به عنوان ثانوى (یعنى از باب اینكه جنبه نماد و كیان تشیع را به خود گرفته) واجب مى‏ داند.
در مورد مرحوم شیخ انصارى، استاد فقیهان، نیز نوشته‏ اند كه: زمانى كه والى بغداد مؤذّن هاى شیعه را از گفتن كلمه (اشهد انّ عليّاً ولىّ اللّه‏) در روى گلدسته‏ هاى مساجد منع كرد و شیخ از این امر مطلع گردید، به طلاّب فرمود :
بار و بُنِه سفر را آماده كنید تا به جایى رویم كه  توانیم اعمال مذهبى خود را آزادانه انجام دهیم.
با پخش خبر مهاجرت شیخ انصارى از نجف در بین مردم، نجفی ها همگى دست از كار كشیدند و گفتند ما هم با شیخ از عراق بیرون خواهیم رفت! این جریان هنگامه‏ اى در نجف برپا كرد.
سلطان عثمانى از كار حاكم بغداد ناراحت گردید و به احضار و تعویض وى امر كرد و بدین ترتیب، اوضاع شهر نجف دوباره آرام شد.
به شیخ عرض كردند كه شهادت بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام جزء اذان نیست، چرا جناب عالى در این موضوع این قدر پافشارى كردید؟!
فرمود : اگر در این مورد ساكت مى‏ ماندم، ممكن بود فرمانروایان ناصبىِ دولت عثمانى تحمیلات دیگری بر ما روا دارند كه عاقبت بدى داشته باشد.

منبع: کتاب تراز سیاست، استاد منذر به نقل از  زندگینامه استاد الفقهاء شیخ انصارى قدّس سرّه، ضیاءالدین سبط الشیخ، ص ۱۲۷
به قلم مورخ شهیر، استاد منذر