«و إن تطع أکثر من فی الأرض یضلّوک عن سبیل الله إن یتبعون إلا الظن و إن هم إلا یخرصون».(سوره انعام، آیه 116)
اگر از بیشتر کسانی که در زمین هستند پیروی کنی، تو را از راه خدا برمی گردانند زیرا آنها تنها از گمان پیروی می کنند و بیهوده بافند.
در این مطلب به نقدِ یکی از رایج ترین عبارات نادرست "خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو!" از قرآن و احادیث می پردازیم.
عبارت "اکثرهم" در قرآن مجید ۴۴ بار تکرار شده است و بدون استثنا در همه آیات، خداوند کلمه اکثرهم را در کنار "لایومنون، لا یعقلون، لا یشکرون و..." قرار می دهد و در تمامی ۴۴ آیه، خداوند به این مورد اشاره می کند که بیشتر مردم کافر، ناسپاس، نادان، جاهل، بی ایمان و... بوده و هستند.
با جستجوی دقیق تر در قرآن مجید متوجه این موضوع نیز خواهیم شد که حتی عبارت " اکثر الناس" به معنای بیشتر مردم نیز در قرآن مجید بلا استثنا نکوهیده و سرزنش شده اند. این عبارت در قرآن مجید ۲۰ بار تکرار شده است.
۲۰+۴۴=۶۴ خداوند شصت و چهار بار در قرآن مجید، پیروی کورکورانه از اکثریت مردم را مورد سرزنش قرار داده است!
این موضوع قابل تامل به انسان این مطلب را می آموزد که نه تنها برای رسوا نشدن نباید از اکثریت مردم پیروی کرد، بلکه باید توجه داشت که همیشه اکثریت در قرآن دچار انحراف و گمراهی معرفی شده اند و پیروی از اکثریت بدون تعقل و منطق، اشتباه و گناه برشمرده شده است.
نمونه ای از چند آیه در مورد اکثریت مردم
۱-...بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يؤْمِنُونَ؛ ۲-...أَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ؛ ۳-...وَأَكْثَرُهُمْ لَا يعْقِلُونَ؛ ۴-...وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يعْلَمُونَ؛ ۵-...وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يجْهَلُونَ؛ ۶-...وَلَا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ؛ ۷-وَمَا وَجَدْنَا لِأَكْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ وَإِنْ وَجَدْنَا أَكْثَرَهُمْ لَفَاسِقِينَ؛
امام کاظم علیه السلام فرمودند:
ای هشام، خداوند اكثريت را در قرآن نكوهيده و فرموده است: اگر از اكثر مردم روی زمين اطاعت كنی، تو را از راه خداوند گمراه می كنند و فرموده است: بيشتر مردم علم و آگاهی ندارند. ای هشام، سپس خدا اقليت را ستايش كرده و فرموده است: بندگان شاكر من و انسانهای مؤمن و دارای عمل صالح كم هستند.
يا هشامُ، ثُمَّ ذَمَّ الْكَثْرَةَ فَقالَ «وَ اِن تُطعْ أكثر مَنْ فِي الْأَرضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبيلِ اللّه» وَ قال «وَ لْكِنْ أَكثَرُهُم لا يَعْلَمُون». يا هشامُ، ثم مَدَحَ الْقِلَّةَ فَقالَ «وَ قَلِيلٌ مِنْ عِباديَ الشَّكُور». وَ قالَ: «وَ قَلِيلٌ ما هُمْ» وَ قالَ: «وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلاّ قَليِلٌ.»(بحار الانوار : ج 1 ص 134)
امیرمؤمنان امام علی علیه السلام بهترین راه برای یافتن جماعتی که باید همرنگ ایشان شد را به ما یاد می دهند :
حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام به حارث همدانی می فرماید: «یا حار ! الحق لا یعرف بالرجال. إعرف الحق تعرف أهله» ای حارث ! حق با شناخت افراد شناخته نمی شود. حق را بشناس تا پیروان حق را بشناسی.(بحار الانوار : ج 68 ص 120)