رسول خدا (صلی اللّه علیه و آله و سلم) لشگری را به ناحیه ای فرستاد و علی علیه السلام را فرمانده آنان قرار داد. آن سپاه در حالی كه غنایمی به دست آورده بودند، پیروز شدند.
امیرمؤمنان امام علی علیه السلام در مورد غنایم جنگی تصمیمی گرفت كه خوش آیند عدّه ای از آنان نبود.در برخی از نقل‌ها آمده است كه امیرمؤمنان علیه السلام از میان غنایم، كنیزی را برای خود برگزید.
چهار نفر از لشكریان تصمیم گرفتند كه هرگاه به مدینه رسیدند و با رسول خدا صلی اللّه علیه وآله دیدار كردند، قضيّه را به آن حضرت بگویند. سپاهیان اعزامی بنا بر رسم، هنگام بازگشت به مدینه، ابتدا به محضر رسول خدا صلی اللّه علیه وآله شرف یاب می‌‌شدند و به آن حضرت سلام میكردند، به رخساره مبارك ایشان نظر می‌‌نمودند سپس به خانه‌هایشان برمی‌‌گشتند.
زمانی كه سپاهیان به مدینه رسیدند و برای عرض سلام به محضر رسول خدا (صلی اللّه علیه و آله و سلم) شرفیاب شدند، یكی از آن چهار تن برخاست و چنین عرض كرد «ای رسول خدا! آیا نظر نمی‌‌فرمایید كه علی از غنایم كنیزی برداشته است»؟رسول خدا صلی اللّه علیه وآله از او روی برگرداند. پس از آن دومین نفر از آن چهار تن و آن گاه سومی برخاست و همان گونه گفت. حضرت در هر باری، روی مبارك خویش را از اعتراض كننده برمی‌‌گرداند تا این كه نوبت به شخص چهارم رسید. پس از گفتار وی، رسول خدا صلی اللّه علیه وآله در حالی كه آثار خشم از چهره نازنینش هویدا بود، فرمود: «ما تریدون من علی؟ ما تریدون من علی؟ عليّ منّی وأنا من علي، وعليّ وليّ كلّ مؤمن بعدی» «از علی چه می‌‌خواهید؟ از علی چه می‌‌خواهید؟ علی از من است و من از علی هستم، علی سرپرست هر مؤمنی است بعد از من[1]»
این حدیث شریف هم به طور صریح ولایت و سرپرستی امیرالمؤمنین علی علیه السلام را نسبت به امت بیان می‌دارد. واضح است كه ولی دراینجا به هیچ وجه نمی‌تواند به معنی محب یا ناصر باشد، زیرا اولا رسول خدا (صلی اللّه علیه و آله و سلم) فرمود «وَهُوَ وَلِيُّكُمْ مِنْ بَعْدِی» «او ولی و سرپرست شما پس از من است» آن حضرت با این سخن، ولایت و اولویت تصرف را منحصر در امیر مؤمنان علی علیه السلام فرمود؛ زیرا پر واضح است كه معانی دیگر ولایت مانند نصرت، محبت و موارد دیگر از امور مختص به حضرت علی علیه السلام نیست و هر مسلمانی یار و دوست مسلمین است. ضمنا لفظ «بعدی» با معانی دیگر سازگار نیست.
زیرا اگر مقصود رسول خدا محبت یا نصرت بود، باید در همان زمانی كه كینه حضرت علی علیه السلام به وجود آمده بود این محبت و نصرت را بیان میكردند نه اینكه بفرمایند پس از من او ناصر و محب شماست. بنابراین لفظ «بعدی» بیانگر تعیین جانشین توسط رسول خداست و ایشان برای چندمین بار در این ماجرا حضرت علی علیه السلام را به عنوان رهبر جامعه اسلامی معرفی كردند.
منابع :
[1] این حدیث در كتب متعددی نقل شده است، ر.ك مسند احمدبن‌حنبل 4 / 438؛ سنن تِرمذی: 6 /78، حدیث 3712؛ صحیح ابن حِبّان: 15 / 373، شماره 6929؛ كنز العمّال: 13 / 142، حدیث 36444؛ معرفة الصحابه: 1 / 374، حدیث 257، تاریخ مدینة دمشق: 42 / 194، سبل الهدی والرشاد: 6 / 236
برگرفته از سایت مادحین
