یك سؤال اساسی و مهم این است كه چگونه وصایت و امامت بین ذريّه انبیا به ارث گذارده میشود؟ آیا به انتخاب مردم است، یا به اراده و مشیت الهی توسّط انبیا و اوصیای قبل؟با نظری گذرا به آیات قرآن پی می بریم كه انتخاب اوصیا پیامبران از جانب خداوند متعال صورت پذیرفته است.
اینك به برخی از این آیات اشاره میكنیم:
1 - خداوند متعال درباره كیفیت انتخاب یوسف(علیه السلام) به عنوان جانشین یعقوب و پیامبری برای بنی اسرائیل میفرماید: وَكَذلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلى آلِ يَعْقُوبَ كَما أَتَمَّها عَلى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْراهِيمَ وَإِسْحاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ؛(1)«و این گونه پروردگارت تو را بر می گزیند، و از تعبیر خواب ها به تو می آموزد، و نعمتش را بر تو و خاندان یعقوب تمام و كامل میكند، همانگونه كه پیش از این، بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام كرد، به یقین، پروردگار تو دانا و حكیم است.»
2 - و نیز از زبان حضرت موسی(علیه السلام) نقل میكند كه میفرماید: وَاجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي * هارُونَ أَخِي * اُشْدُدْ بِهِ أَزْرِي * وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي * كَيْ نُسَبِّحَكَ كَثِيراً * وَنَذْكُرَكَ كَثِيراً * إِنَّكَ كُنْتَ بِنا بَصِيراً * قالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يا مُوسى؛(2) «و وزیری از خاندانم برای من قرار ده. برادرم هارون را. با او پشتم را محكم كن. و او را در كارم شریك ساز. تا تو را بسیار تسبیح گوییم، و تو را بسیار یاد كنیم. چرا كه تو همیشه از حال ما آگاه و بینایی. فرمود: ای موسی! آنچه را خواستی به تو داده شد.»
3 - در مورد حضرت داوود (علیه السلام) می فرمايد: يا داوُدُ إِنّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النّاسِ بِالْحَقِّ؛(3)«ای داوود! ما تو را خلیفه [و نماینده خود] در زمین قرار دادیم، پس در میان مردم به حقّ داوری كن.»
پی نوشت :
1) سوره يوسف، آيه 6.
2) سوره طه، آيات 29 - 36.
3) سوره ص، آيه 26.
مردم می پرسند ؛ پرسش و پاسخ پيرامون حماسه غدير خم