علما و اندیشمندان اسلامی کتابهای زیادی را پیرامون حضرت مهدی - علیه السلام - تالیف کرده اند و سزاوار است یادآوری شود کتابهایی که علمای اهل سنت به طور مستقل در رابطه با حضرت مهدی - علیه السلام - نوشته اند از کتابهای علمای شیعه بیشتر است (1).
اینک به برخی از آن کتابها اشاره می کنیم:
۱ - البیان فی اخبار صاحب الزمان«، تالیف ابو عبدالله محمد بن یوسف گنجی شافعی. و اخیرا محقق گرانقدر سید مهدی خراسان مقدمه ی کاملی بر آن نوشته است.
۲ - «عقد الدرر فی اخبار المنتظر و هو المهدی (ع)»، تالیف علامه یوسف بن یحیی بن علی بن عبدالعزیز مقدسی شافعی سلمی که شیخ مهیب بن صالح بورینی آن را تحقیق کامل کرده و در مکتبه ی «المنار اردن» به چاپ رسیده است.
۳ - «البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان»، تالیف شیخ علی بن حسام، مشهور به متقی هندی، دو جلد است و جاسم بن محمد الیاسین آن را تحقیق کرده و شرکت ذات السلاسل اردن آن را به چاپ رسانده است و این کتاب از مصادر بحث ماست.
۴ - «المهدی الموعود المنتظر عند علماء اهل السنه و الامامیه»، تالیف عالم کبیر؛ شیخ نجم الدین جعفر بن محمد عسگری، دو جلد است و در «دارالزهراء لبنان» چاپ شده است.
۵ - «الشیعه و الرجعه»، تالیف عالم محقق شیخ محمد رضا طبسی نجفی که نوعا از مصادر متقن و منابع اصلی گرفته شده است.
۶ - «الفتن»، تالیف نعیم بن حماد مروزی، متوفای سال ۲۲۸ هجری، نسخه هایی از آن در ریاض، مدینه و مکه که از ترکیه، لندن، هند و عراق، عسکبرداری شده، وجود دارد (2).
۷ - «الملاحم»، تالیف ابوالحسن بن منادی احمد بن جعفر، متوفای سال ۳۳۶ هجری (3).
۸ - «المهدی یا اخبار المهدی»، تالیف ابونعیم اصفهانی، متوفای سال ۴۳۰ هجری و خطی است.
۹ - «السنن الوارده فی الفتن»، تالیف ابو عمرو و عثمان بن سعید دانی مقری، متوفای سال ۴۴۴ هجری و خطی است.
۱۰ - «البعث و النشور»، تالیف بیهقی، متوفای سال ۴۵۸ هجری و خطی است.
۱۱ - «ارتقاء الفرق»، تالیف سخاوی، متوفای سال ۹۰۲ هجری. و آن را در کتاب مقاصدش ذکر کرده است.
۱۲ - «العرف الوردی فی اخبار المهدی»، تالیف سیوطی، متوفای سال ۹۱۱ هجری. و در ضمن کتاب دیگرش «الحاوی فی الفتاوی» به چاپ رسیده است.
۱۳ - «القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر»، تالیف ابن حجر هیثمی شافعی، متوفای سال ۹۷۴ هجری و خطی است.
۱۴ - «المشرب الوردی فی مذهب المهدی»، تالیف ملا علی قاری، متوفای سال ۱۰۳۳ هجری و «برنجی» آن را در «اشراط الساعه» ذکر کرده است.
۱۵ - «فوائد فوائد الفکر فی المهدی المنتظر»، تالیف مرعی بن یوسف کرمی حنبلی، متوفای سال ۱۰۳۳ هجری، خطی است که نسخه ای از آن در پاریس فرانسه است.
۱۶ - «الاشاعه لاشراط الساعة»، تالیف برزنجی، متوفای سال ۱۱۰۳ و به چاپ رسیده است.
۱۷ - «الاحادیث القاضیه بخروج المهدی»، تالیف محمد بن اسماعیل صنعانی و آن را در کتاب الاذاعه ذکر کرده است.
۱۸ - «البحور الزاخره فی علوم الاخره»، تالیف محمد بن حاج احمد سفارینی حنبلی، متوفای سال ۱۰۸۸ هجری.
۱۹ - «التوضیح فیما تواتر فی المنتظر و الدجال و المسیح»، تالیف شوکانی، متوفای سال ۱۲۵۰ هجری، و شوکانی آن را در تفسیر فتح القدیر، جلد اول ذکر کرده است.
۲۰ - «تلخیص البیان فی علامات مهدی آخر الزمان»، تالیف شیخ اقسرائی و خطی است، در کتابخانه ی «عارف حکمت» در مدینه ی منوره، به شماره ی ۷:۲۴۰:۲۶ ق موجود است.
۲۱ - «التصریح بما تواتر فی نزول المسیح»، تالیف کشمیری متوفای سال ۱۳۵۲ و به چاپ رسیده است.
۲۲ - «الجواب المقنع المحرر فی الرد علی من طغی و تجبر بدعوی ان عیسی هو المهدی المنتظر»، تالیف محمد حبیب الله شنقیطی و به چاپ رسیده است.
۲۳ - «الخطاب الملیح فی تحقیق المهدی و المسیح»، تالیف شیخ اشرف علی تهانوی، و به زبان اردو می باشد.
۲۴ - «تحدیق النظر باخبار المنتظر»، تالیف شیخ محمد بن عبدالعزیز مانع، خطی است که یک نسخه ی از آن در «دار الکتب المصریه» وجود دارد.
۲۵ - «مختصر الاخبار المشاعة فی الفتن و اشراطه الساعة و اخبار المهدی»، تالیف عبدالله بن شیخ که در چاپخانه های ریاض به چاپ رسیده است.
۲۶ - «البیانات عن المهدی»، تالیف موردی.
۲۷ - «الاحادیث الوارده فی المهدی فی میزان الجرح و التعدیل»، تالیف عبدالعلیم بن عبدالعظیم، و آن رساله ی ماجستیر است که به دانشگاه ام القرای مکه ی مکرمه (4) تقدیم شده است.
۲۸ - «المنتظر علی ضوء الحقائق»، تالیف محمد حسین ادیب، در چاپخانه ی حیدریه ی نجف اشرف به چاپ رسیده است.
۲۹ - «الامام المهدی»، تالیف فاضل حاج علی محمد علی دخیل که در چاپخانه ی آداب نجف اشرف به چاپ رسیده است.
۳۰ - «منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر»، تالیف عالم فاضل شیخ لطف الله صافی گلپایگانی و این کتاب بهترین کتاب در موضوع امام منتظر- علیه السلام - است.
۳۱ - «ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون»، تالیف احمد بن صدیق بخاری، در چاپخانه ی ترقی دمشق به چاپ رسیده است.
۳۲ - «اربعین حدیثا فی المهدی»، تالیف ابوالعلاء همدانی.
۳۳ - «اربعین حدیثا فی المهدی»، تالیف حافظ ابونعیم احمد بن عبدالله اصفهانی.
۳۴ - «تلخیص البیان فی علامات مهدی آخر الزمان»، تالیف ابن کمال پاشا حنفی، متوفای سال ۹۴۰ هجری.
۳۵ - «القطر الشهدی فی اوصاف المهدی»، منظومه ی شهاب الدین احمد بن احمد بن اسماعیل حلوانی شافعی، متوفای سال ۱۳۰۸ هجری.
۳۶ - «المهدی»، تالیف ابوداوود سلیمان بن اشعث سجستانی، یکی از اصحاب صحاح ششگانه است.
۳۷ - «المهدی الی ما ورد فی المهدی»، تالیف شمس الدین محمد بن طولون.
۳۸ - «النجم الثاقب فی بیان آل المهدی من اولاد علی بن ابی طالب».
۳۹ - «الهدایه المهدویه»، تالیف ابو الرجاء محمد هندی.
۴۰ - «العواصم عن الفتن القواصم»، تالیف علی بن برهان الدین حلبی شافعی (5).
۴۱ - «الغیبه»، تالیف شیخ طوسی.
۴۲ - «کمال الدین»، تالیف شیخ صدوق.
۴۳ - «الغیبه»، تالیف محمد بن ابراهیم نعمانی.
۴۴ - «الملاحم والفتن»، تالیف رضی الدین علی بن طاووس.
۴۵ - «بحث حول المهدی»، تالیف شهید صدر.
۴۶ - «بشارة الامام فی ظهور المهدی» تألیف مصطفی آل سید حیدر کاظمی.
۴۷ - «الغیبه»، تالیف شیخ محمد حرزالدین، با تحقیق شیخ محمد حسین حرز الدین و خطی است.
۴۸ - «الغیبه»، تالیف شیخ مفید.
۴۹ - «مهدی موعود»، ترجمه ی علی دوانی.
۵۰ - «المهدی الموعود»، تالیف سید محمد صدر.
اینها برخی از کتابهایی است که پیرامون حضرت مهدی - سلام الله علیه - نوشته شده است و بیشتر آنها از علمای اهل سنت می باشد و باور ندارم که امامان دیگر تا این اندازه درباره آنان از طرف علمای اهل سنت، کتاب نوشته شده باشد.
پاورقی :
(1) الامام المهدی، ص ۳۱۸ - ۳۱۰.
(2) عدد الدرر فی اخبار المنتظر، ص ۳۲.
(3) همان مدرک.
(4) عقد الدرر فی اخبار المنتظر، ص ۳۵ -۳۲.
(5) رسائل شیخ مفید.
کتابهایی که پیرامون حضرت مهدی تألیف شده است
- بازدید: 370