ابواسحاق اهوازى، محدّث شيعى در سده سوم هجرى، از اصحاب سه امام شيعيان يعنى امام جواد(ع) (م 220 ق)، امام هادى(ع) (م 254 ق) و امام حسن عسكرى عليهمالسلام (م 260 ق) بود و بنا به روايتى، از اصحاب امام مهدى(عج) نيز بود. بنابراين، دوران زندگى او را مىتوان بين سالهاى 195 ـ 265 ه دانست. تبارش در «دورق» خوزستان مىزيستند و پدرش در آغاز مسيحى بود و سپس به اسلام گرويد. فرزندش، محمّد بن ابراهيم بن مهزيار، از عالمان حديث و جانشين پدرش در امر سفارت امام مهدى(عج) بود. برادرش على بن مهزيار (م. ح 255 ق) نيز وكيل امام هادى و عسكرى عليهماالسلام در اهواز بود. وى در يك خانواده علمى و مذهبى پرورش يافت و همچون برادرش، در اهواز نشو و نما كرد و نزد استادان عصر خود، دانش حديث و چگونگى ضبط آن را فراگرفت. از گزارشها و احاديث او پيداست كه وى بيشتر نزد برادرش على تعليم ديد. برخى از گزارشهايى كه درباره او آمده گوياى آن است كه وى از نمايندگان عثمان بن سعيد عمرى (م. ح 267 ق)، نايب اول امام دوازدهم شيعيان عليهالسلام ، بوده و اين موضوع حاكى از آن است كه وى داراى مقام علمى و منزلت اجتماعى بوده؛ چنان كه واقع شدن او در سلسله اسناد كامل الزيارات مىتواند دليل بر راستگويى و اعتبار او بوده باشد؛ زيرا ابن قولويه در آغاز اين كتاب، تصريح نموده است كه تنها از راويان راستگو و معتبر نقل حديث مىكند.
در منابع معتبر، اين موضوع روشن نيست كه وى به كدام شهرها مسافرت نموده، اما از روايات مستقيم او از امامان عصرش و همچنين از محل سكونت برخى شاگردان او، مىتوان دريافت كه وى به شهرهاى سامرّاء، بغداد و قم سفر كرده و بخشى از علوم و تحصيلات خود را در اين شهرها، به ويژه قم، اخذ كرده است. از استادان او، غير از برادرش، مىتوان صالح بن سندى، ابن ابى عمير (م 217 ق) و حسين بن على بن بلال را نام برد. از شاگردان او، مىتوان به افرادى همچون عبداللّه بن جعفر حميرى (م. ب 297 ق)، محمّد بن على بن محبوب، سعد بن عبداللّه اشعرى (م 299 ق) و محمّد بن احمد بن يحيى اشاره كرد. تنها اثر تأليفى او كتاب البشارات است كه به او نسبت داده مىشود، اما ممكن است اين كتاب از تأليفات برادرش بوده باشد.
مقاله ها
ابراهيم بن مهزيار
- بازدید: 2200