150. این سوره، هشداری است شدید به ثروت اندوزانی که مال خود را به رخ دیگران می کشند و بدان فخر می فروشند و بر دیگران برتری می جویند، از دیگران عیب جویی کرده و با حرکات چشم و ابرو مسخره شان می کنند و به ثروت های جمع شده خود مغرورند. خداوند به آنان وعده آتش داده است. آیات مربوط به آغاز دعوت و دوران درگیری با اشراف است.(456)
از فضایل بی شمار امام علی (علیه السلام)، زهد و بی رغبتی ایشان به مال و ثروت اندوزی است، به گونه ای که طلا و نقره، نزد آن حضرت، با سنگ همانند بود.
شیخ عباس قمی به نقل از ابن شهر آشوب، در این باره آورده است:
وقتی مردی اعرابی از آن حضرت چیزی خواست. حضرت امر فرمود برای او به هزار. وکیل آن حضرت پرسید: از طلا یا نقره؟ یعنی هزار دینار بدهم یا هزار درهم؟ حضرت فرمود: هر دو نزد من، سنگ است، هر کدام که برای اعرابی نافع تراست ، به او بده!(457)
و بس است شهادت (گواهی) معاویه، که دشمن ترین دشمنان آن حضرت است، به سخاوت آن حضرت که گفت: اگر علی مالک خانه ای از طلا و خانه ای از کاه شود، طلا را پیش تر تصدق می دهد تا هیچ از آن نماند.(458)
و نیز گوید:
و روایت است که چون در زمین ینبع برای آن جناب، قنات حفر کردند، آبی از آن بیرون زد که به اندازه گردن شتر بود. به همین علت که آب از آن جوشید و بیرون آمد، آن جا را ینبع گفتند. پس برای آن حضرت بشارت آوردند، حضرت فرمود: بشارت را به وارث دهید!
پس فرمود: هی صدقه بته فی حجیج بیت الله و عابر سبیل الله، لا تباع ولاتوهب، فمن باعها أو وهبها فعلیه لعنه الله والملائکه والناس أجمعین....(459)
آن صدقه ای قطعی و همیشگی برای حاجیان خانه خدا و رهگذر راه خدااست که فروخته نمی شود و به کسی واگذار و بخشیده نمی شود، و هرکس آن را بفروشد یا به کسی ببخشد، لعنت خدا و فرشتگان و مردم، همگی بر او باد.(460)
محدث قمی در ادامه، به نقل از کشف المهجه(461) سید بن طاووس می نویسد:
آن حضرت وقف کرد اموال خود را، و غله آن حضرت، چهل هزار اشرفی بود. با این حال، وقتی شمشیر خود را در معرض فروش در آورد، فرمود: چه کسی شمشیر مرا می خرد؟ اگر نزد من عشایی بود، آن را نمی فروختم.(462)
456) با استفاده از: المیزان، ج 20، ص 358؛ آشنایی با سوره ها، ص 102.
457) مناقب ابن شهر آشوب، ج 2، ص 118؛ الفصول العلیه، ص 100.
458) الفصول العلیه، ص 100 (به نقل از: بحارالانوار، ج 41، ص 144).
459) بحارالانوار، ج 42، ص 71 (به نقل از: اصول کافی).
460) الفصول العلیه، ص 101.
461) کشف المهجه، ص 124.
462) الفصول العلمیه، ص 101 - 102.