مقاله ها

ابواسحاق اهوازى، محدّث شيعى در سده سوم هجرى، از اصحاب سه امام شيعيان يعنى امام جواد (م 220 ق)، امام هادى (م 254 ق) و امام حسن عسكرى عليهم‏االسلام (م 260 ق) بود و بنا به روايتى، از اصحاب امام مهدى(عج) نيز بود. بنابراين، دوران زندگى او را مى‏توان بين سال ‏هاى 195 ـ 265 ه دانست. تبارش در «دورق» خوزستان مى ‏زيستند و پدرش در آغاز مسيحى بود و سپس به اسلام گرويد. فرزندش، محمّد بن ابراهيم بن مهزيار، از عالمان حديث و جانشين پدرش در امر سفارت امام مهدى(عج) بود. برادرش على بن مهزيار (م. ح 255 ق) نيز وكيل امام هادى و عسكرى عليهماالسلام در اهواز بود. وى در يك خانواده علمى و مذهبى پرورش يافت و همچون برادرش، در اهواز نشو و نما كرد و نزد استادان عصر خود، دانش حديث و چگونگى ضبط آن را فراگرفت. از گزارش ‏ها و احاديث او پيداست كه وى بيشتر نزد برادرش على تعليم ديد. برخى از گزارش ‏هايى كه درباره او آمده گوياى آن است كه وى از نمايندگان عثمان بن سعيد عمرى (م. ح 267 ق)، نايب اول امام دوازدهم شيعيان عليه ‏السلام ، بوده و اين موضوع حاكى از آن است كه وى داراى مقام علمى و منزلت اجتماعى بوده؛ چنان كه واقع شدن او در سلسله اسناد كامل الزيارات مى‏تواند دليل بر راست‏گويى و اعتبار او بوده باشد؛ زيرا ابن قولويه در آغاز اين كتاب، تصريح نموده است كه تنها از راويان راستگو و معتبر نقل حديث مى‏كند.
در منابع معتبر، اين موضوع روشن نيست كه وى به كدام شهرها مسافرت نموده، اما از روايات مستقيم او از امامان عصرش و همچنين از محل سكونت برخى شاگردان او، مى‏توان دريافت كه وى به شهرهاى سامرّاء، بغداد و قم سفر كرده و بخشى از علوم و تحصيلات خود را در اين شهرها، به ويژه قم، اخذ كرده است. از استادان او، غير از برادرش، مى‏توان صالح بن سندى، ابن ابى عمير (م 217 ق) و حسين بن على بن بلال را نام برد. از شاگردان او، مى‏توان به افرادى همچون عبداللّه بن جعفر حميرى (م. ب 297 ق)، محمّد بن على بن محبوب، سعد بن عبداللّه اشعرى (م 299 ق) و محمّد بن احمد بن يحيى اشاره كرد. تنها اثر تأليفى او كتاب البشارات است كه به او نسبت داده مى‏شود، اما ممكن است اين كتاب از تأليفات برادرش بوده باشد.

نوشتن دیدگاه