جانشین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

(زمان خواندن: 5 - 10 دقیقه)

 جز چند روایت از ام المومنین عایشه ، که محققان اهل تسنن آن را بی پایه و ساختگی برشمرده اند ، کسی ادعا نکرده است که پیامبر گفتاری در جانشینی ابوبکر بیان فرموده باشد. از طرفی ، در کتب اهل تسنن دلایل و شواهدی یافت می شود که واقعیتی بر خلاف ادعای عایشه را ثابت می کند. یا به صراحت می نویسند : رسول خدا هیچ کس را جانشین تعیین نکرد. (270)
جعل کنندگان آن احادیث پس از آن که در زمره مخالفان ابوبکر ، کسانی را یافتند که شخصیت ممتاز و والایی دارند و از سویی نتوانستند به اجماع برای خلافت ابوبکر استدلال کنند ، به جعل این احادیث متوسل شدند. (271)
اما دلایل و شواهدی که ثابت می کند رسول خدا صلی الله علیه و آله هرگز به جانشینی ابوبکر سفارش نکرده است به قرار زیر است.
1. عبدالحمید مداینی می نویسد :
اگر رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره جانشینی ابوبکر سفارش کرده بود ، خود وی در گفتگوهای سقیفه به آن استدلال می کرد ، حال آن که وی کمترین چیزی در این زمینه ادعا نکرد. (272)
آنچه در آن جا مطح می کردند این وبد که ابوبکر همراه پیامبر در غار بوده است. یا آن که پیامبر فرموده است ن پیشوایان باید از قریش باشند و ابوبکر نیز از قریش است.
عمر ، ابوبکر و ابوعبیده بیشتر بدین جمله تاکید می کردند که مهاجران ،دوستان و خویشان پیامبرند و به زمامداری از دیگران سزاوارترند. (273)
2. ابوبکر در گفتاری به طور صریح می گوید :
وددت ان سالت رسول الله عن هذا الامر فیمن هو ؟ فلا ینازعه احد ، و وددت انی کنت سالته : هل للانصار فی هذا حق. (274)
دوست داشتم از رسول خدا سوال می کردم که خلافت به چه کسی تعلق دارد ، تا کسی با اهل آن درگیر نشود ، و نیز می پرسیدم که آیا انصار در این موضوع حقی دارند !
اگر دستوری از پیامبر صلی الله علیه و آله درباره ابوبکر رسیده بود آیا خود وی نمی شنید ! تنها چیزی که او ادعا می کرد از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیده است ، جمله الائمة من قریش بود. جای تعجب است که کسی در آن جا از ابوبکر نپرسید که منظور پیامبر کدام طایفه قریش است. قریش از 25 طایفه (275)
و برترین آنها بنی هاشم بود. (276)
نیز آیا رسول خدا صلی الله علیه و آله بیش از این چیزی نفرمود ؟ افزون بر این ، چگونه این سخن پیامبر در کمال هوشیاری و دقت بیان شده است و وصیت مهم او با نا هشیاری و هذیان ؟!
وجود انبوه روایات مشابه این حدیث ، بهترین دلیل است که ابوبکر بخش اصلی فرموده حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را بیان نکرده است. گزیده آن روایات چنین است : الائمة بعدی اثنی عشر کلها من قریش. در سقیفه تنها یک کلمه اول و دو کلمه آخر این جمله بیان شد و دوازده نفر بودن آن راهنمایان ذکر نگردید. (277)
در کتاب صحیح بخاری ، مسلم ، ترمذی و مسند احمد ده ها روایت به همین مضمون نقل می شود که اغلب ، آن رهبران قریشی را دوازده تن می شمرد و تصریح می کند که تا ایشان وجود دارند دین نیز برقرار است. (278)
به خوبی معلوم است که پیاپی بودن این پیشوایان ، بر پایه هیچ یک از مذاهب - غیر از شیعه - مطابقت ندارد ، نه از نظر شمار آنان و نه صفات ایشان.زیرا از مفاد حدیث ها بر می آید که آن دوازده تن همه از بهترین مردمان عصر خویش اند. (279)
اگر این فرموده از رسول خدا صلی الله علیه و آله بود که : خلافت و پیشوایی مردم جز برای قریش سزاوار نیست ، چگونه خلیفه در آستانه مرگ می گوید : ای کاش از پیامبر پرسیده بودم که برای انصار در عهده داری خلافت نیز حقی است یا خیر ! آیا انصار مدینه از قریش بودند ؟
خلیفه دوم نیز در هنگام مرگ می گوید : لو کان سالم حیا ما تخالجنی فیه الشکوک : اگر سالم بنده آزاد شده ابوحذیفه زنده بود ، شک نمی کردم که خلافت حق اوست. (280)
راستی ، آیا سالم از قریش بود ؟ هرگز ! (281)
در انتخاب عمر از سوی ابوبکر نیز ابوبکر ادعا نمی کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره عمر چیزی فرموده است. فقط می گوید : به خداوند پاسخ خواهم داد که بهترین فرد را برای مردم برگزیدم.(282)
3. خلیفه دوم در هنگام مرگ درباره تعیین جانشین می گوید : ان استخلف فقد استخلف من هو خیر منی و ان اترک فقد ترک من هو خیر منی اگر فردی را به جای خود برگزینم کار ناروایی نکرده ام. زیرا کسی مانند ابوبکر که از من بهتر بود جانشین معین کرد. و اگر کسی را معین نکنم آن رسول خدا صلی الله علیه و آله که از من بهتر بود کسی را به جانشینی تعیین نکرد. (283)
4. ابوبکر در سقیفه ، بی آن که از جانب رسول اکرم صلی الله علیه و آله مقامی را برای خود یا دیگری ادعا کند ، می گوید : قد رضیت لکم احد هذین الرجلین : من برای پیشوایی شما هر یک از این دو مرد عمر و ابوعبیده را می پسندم آیا او حق مسلم خود را به آنها تعارف و هدیه می کرد ؟ آیا درباره آن دو سفارشی از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیده بود ؟ مسلما نه. ابوبکر به مردم می گوید : بایعوا ایهما شئتم با هر یک از این دو که بخواهید ، می توانید بیعت کنید. سپس عمر رو به ابوعبیده می گوید : ابسط یدک فلابایعک فانک امین هذه الامة (284)
دست خود را بگشا تا با تو بیعت کنم. زیرا رسول خدا فرموده است : تو امین این امت هستی !
بر پایه همین جمله ، عمر اعتراف می کند که ابوعبیده نیز شایسته زمامداری است و چنین نیست که رسول خدا صلی الله علیه و آله خواهان پیروی ابوبکر باشد ، اگر چه لحظه ای بعد هر دو به ابوبکر می گویند : با وجود تو ما به دیگری رو نمی کنیم !
5. ابوبکر در نخستین روز زمامداری اش ، در مسجد می گوید : ایها الناس انی لم اجعل لهذا المکان ان اکون خیرکم (285)
ای مردم ، من که اینک در این جایگاه جانشینی پیامبر قرار گرفته ام نه بدان سبب است که از شما بهترم... من نیز مثل شمایم. یا می گوید : اقیلونی ، اقیلونی ، فلست بخیرکم مرا رها کنید : رهایم کنید. زیرا من بهترین فرد در میان شما نیستم.
6. گفته می شود ابوبکر به فرمان پیامبر صلی الله علیه و آله چندین روز در مسجد عهده دار پیشوایی نماز بوده است. در این باره ذکر نکاتی لازم است :
الف) بر پایه مدارک اهل تسنن ، ابوبکر در زمره افراد سپاه اسامه بوده و از طرفی رسول اکرم صلی الله علیه و آله بازگشت کنندگان از آن سپاه را لعن و نفرین کرده است. بنابراین چگونه ابوبکر به فرمان پیامبر صلی الله علیه و آله چندین نماز جماعت در مسجد برگزار کرده است ؟!
ب) آن چه در مدارک شیعه و سنی تا حدودی پذیرفته است ، این است که ابوبکر فقط یک نماز صبح روز دوشنبه روز رحلت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را در مسجد بدین کیفیت برگزار کرده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله چون برای برپایی نماز توانایی نداشت ، فرمود : بگویید کسی نماز را بخواند. من بر انجام آن توانا نیستم. چون عایشه حاضر بود ، پدرش ابوبکر را خواند و او را روانه مسجد کرد. او نماز را آغاز کرد ، اما چون خبر به پیامبر صلی الله علیه و آله رسید با تکیه بر علی علیه السلام و ابن عباس خود را به کنار محراب رسانید و ابوبکر را عقب زد و خود ، نشسته با مردم نماز خواند. چون آن حضرت نشسته نماز می خواند مردم صدای او را نمی شنیدند و رکوع و سجودش را نمی دیدند و موقعیت نماز را فقط از حال ابوبکر ، که ایستاده بود ، تشخیص می دادند. (286)
ج) روایات مورد استدلال ، به نقل از عایشه و آکنده از تناقض است. (287)
عز الدین ابو حامد مداینی از استادش ابو یعقوب معتزلی نقل می کند که : عایشه چون پیامبر را برای ادای نماز ناتوان دید ، بی درنگ به دنبال پدرش ابوبکر فرستاد و او را روانه مسجد کرد. وقتی رسول خدا صلی الله علیه و آله از موضوع اطلاع یافت به هر زحمت خود را به محراب رسانید و ابوبکر را عقب زد و خود مشغول نماز شد. بعدها عده ای همین نماز را حجت قرار دادند و آن را دلیل شایستگی ابوبکر برای زمامداری یاد کردند و دیگر نگفتند که حضور پیامبر در مسجد برای باز داشتن ابوبکر از انجام نماز بوده است. (288)

270) الطبقات الکبری ،ج 2 ، ص 260 ، بیروت.
271) اسرار السقیفة ، ص 73 و 74.
272) شرح نهج البلاغه ،ج 6 ، ص 12 و 13.
273) الکامل فی التاریخ ،ج 2 ، ص 329 و 330.
274) العقد الفرید ، ج 4 ، ص 269 ، تاریخ الامم و الملوک ، ج 2 ، ص 354 ، دارالمعارف ، نیز ، ر. ک : شرح نهج البلاغه ،ابن ابی الحدید ،ج 2 ، ص 54.
275) مروج الذهب ، ج 2 ،ص 291.
276) السیرة الحلبیة ، ج 1 ، ص 3و 4 ، شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ،ج 2 ، ص 156 ، 185.
277) درباره روایت الائمة من قریش ، ر. ک : منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر ، آیة الله صافی گلپایگانی. در بسیاری از روایات کلها من بنی هاشم آمده است.
278) مسند احمد ، ج 5 ، ص 86 ، 108 ،چاپ میمنیه ،مصر ، سنن ابی داود ، ج 4 ، ص 106 و 107 ، تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید ، صحیح مسلم ، ج 6 ، ص 2 و 4 ،کتاب الامارة ، چاپ محمد علی صبیح مصر ، صحیح بخاری ، ج 9 ، ص 81 ،کتاب الاحکام ، باب الاستخلاف ، صحیح ترمذی ، ج 2 ، ص 45 ،چاپ هند ، ج 4 ، ص 501 ، چاپ مصر ، حدیث 2225.
279) گزیده آن روایات چنین است که رسول اکرم (ص) فرموده است : لا یزال الدین قائما حتی تقوم الساعة او یکون علیکم اثنا عشر خلیفة...کلهم من قریش. یکون خلفی اثنا عشر خلیفه...کلهم من قریش. لا تهلک هذه الامة حتی یکون منها اثنا عشر خلیفة کلهم یعمل بالهدی و دین الحق. درباره منابه و متن کامل حدیث و اسناد آن در کتب اهل سنت ، ر.ک : احقاق الحق ، ج 13 ، ص 1 تا 74.در تعدادی چند از این احادیث نام یکایک این امامان بر شمرده شده است. در بعضی از منابع اهل تسنن ، در ادامه حدیث چنین آمده است : لیقتدء بالائمة من بعدی لانهم من عترتی خلقوا من طینتی و رزقوا فهمی و علمی : تا آن که امت پس از من به ایشان اقتدا کنند. زیرا آنان از دودمان من هستند که از سرشت من آفریده شده اند و درک و دانش مرا به دست آورده اند. مظلومی گمشده در سقیفه ، ج 2 ،ص 521 ، به نقل از شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ،ج 9 ، ص 170 ،در نهج البلاغه ،به حقیقت فرموده رسول اکرم (ص) چنین اشاره می شود : ... کجایند آنها که... بر ما دروغ بستند و ظلم کردند... همانا پیشوایان از قریش ، بنی هاشم هستند و پیشوایی برای هیچ کس جز آنان سزاوار نمی باشد و جز این گروه ، کس دیگر صلاحیت رهبری ندارد. خطبه 144.
280) تاریخ الامم و الملوک ،ج 2 ، ص 580.
281) او عرب نبود و اهل فارس یاد شده است. الاستیعاب در حاشیه الاصابة ،ج 2 ، ص 70.
282) الامامة و السیاسة ،ج 1 ، ص 19.
283) شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ،ج 1 ، ص 185.
284) الطبقات الکبری ، ج 2 ، ص 181.
285) الامامة و السیاسة ، ج 1 ،ص 16 ، الطبقات الکبری ، ج 3 ، بخش 1 ، ص 150.
286) اسرار السقیفه ، ص 76 و 81 ،درباره نشسته نماز خواندن پیامبر(ص) و ایستاده بودن ابوبکر ، ر.ک : الطبقات الکبری ،ج 3 ، ص 179 ، الثقات ، محمد بن حبان ،ج 2 ،ص 130 و 132 ، تاریخنامه طبری ، ج 1 ، ص 336 ،دایرة المعارف بزرگ اسلامی ،ج 5 ، ص 225.
287) درباره آشفتگی روایات این باب ، ر. ک : سقیفه سخیفه ،ص 159. ابن ابی الحدید بعد از نقل احادیث نماز ابوبکر می گوید : تناقض های موجود در این احادیث ،نظر شیعه را که نماز ابوبکر به دستور عایشه بوده است موجه می سازد. شرح نهج البلاغه ، ج 13 ،ص 33.
288) شرح نجج البلاغه ، ج 9 ، ص 198 و 199.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page