مقاله ها

ایمان علی(علیه السلام)
درخشنده ‏ترین برگ زرین در زندگی آن پیشوای دینی است. اوج ایمان آن بزرگوار تا بدانجاست که پیامبر اسلام می‏فرمایند: اگر آسمانها و زمین را در یک کفه ترازو، و ایمان علی(ع) را در کفه دیگر آن قرار دهند، ایمان علی(ع) سنگین‏ تر خواهد بود.

علی نجات دهنده امت
فلسفه آمدن انبیا و اولیای الهی رهایی انسان از زشتی‏ها و هدایت به سوی سعادت و خوبی‏هاست. در آیات و روایات دنیا و زیورهای فریبنده آن به دریایی طوفانی تشبیه شده است که انسان در آن دست و پا می‏زند و انبیا و اولیای الهی، ناجیان مردم هستند. لذا پیامبر گرامی اسلام(ص) به علی(ع) می‏فرمایند: ای علی تو برای امت من مانند کشتی نوح هستی هرکه سوار در آن شد نجات یافت و هرکه از آن روی گردانید هلاک گردید.
یاد علی زینت مجالس
جابر بن عبدالله می‏گوید: شنیدم پیامبر اسلام(ص) فرمود: ای مردم مجالس و محافل خود را به یاد علی(ع) زینت دهید. این بدان جهت است که علی(ع) سرچشمه همه خوبی هاست و نامش فضیلت‏ های انسانی را به یاد می‏آورد و مردم را به کمالات معنوی می‏ آراید.
حق و حقیقت
حق و حقیقت زیباترین واژه برای انسان‏های آرمان خواه است. اما این واژه با معیارهای مختلف سنجیده می‏شود و در طول تاریخ اختلافات بسیاری بر سر میزان و ملاک آن بوده است. از دیدگاه پیامبر اسلام(ص)، ملاک حق و حقیقت علی(ع) است از اینرو می‏فرمایند: حق با علی است و علی با حق. هرجا علی هست، حق همان‏جاست و هرجا حق و حقیقتی هست، علی آنجاست. یعنی علی(ع) چنان پایبند حق است که حق بی‏او معنا ندارد.
ایمان علی
آیه هجدهم سوره سجده را عده‏ای از مفسران، مربوط به روزی می‏دانند که علی(ع) با ولید بن عقبه برخورد کرد. ولید به علی(ع) گفت: من زبانی گویاتر، و نیزه‏ای برّاتر از تو دارم. علی(ع) فرمود: چنین نیست ای بدکاره و به خبر دروغی اشاره کرد که ولید آورده بود و می‏خواست با آن مسلمانان را بر بنی‏المصطلق بسیج کند و در پی آن این آیه نازل شد که می‏فرماید: هرگاه فاسقی خبری برای شما آورد [بی‏درنگ نپذیرید و] تحقیق کنید. پس از این ماجرا از سوی خدا این آیه فرود آمد: آیا کسی که به راستی به خدا ایمان آورده است با فاسق برابر ا ست؛ یعنی نه چنین است، هرگز علی(ع) با فاسقی چون ولید بن عقبة برابر نیست.
قسم خدا
در سال هشتم هجرت، دوازده هزار نفر از سپاه دشمن با یکدیگر عهد بستند که پیامبر اکرم(ص) و علی(ع) را به قتل رسانند و مسلمانان را نابود سازنند. پیغمبر اکرم(ص) جمعی را برای مذاکره فرستاد ولی نتیجه‏ای نبخشید. از این رو لشکری به سرکردگی علی(ع) به جنگ آنان فرستاد. سپاهیان اسلام به سرعت خود را به آن محل رساندند و دشمن را محاصره کردند. هنوز هوا تاریک بود که حمله کردند و سپاه آنان را درهم شکستند. در آن هنگام سوره والعادیات نازل شد که در آن خداوند با سوگندهای فراوان، از سپاهیان اسلام تمجید کرده است. پیامبر اکرم نماز صبح آن روز را با سوره والعادیات خواندند، اصحاب عرض کردند این سوره را تاکنون نشنیده بودیم. حضرت فرمودند: آری، علی(ع) بر دشمنان پیروز شد و جبرئیل با این سوره، پیروزی آنان را به من بشارت داد.
پاداش دوستداران علی(ع)
همه دوستان علی(ع) به شفاعت و یاری او دل بسته‏اند تا در آن سرا که هیچ کس و هیچ چیز جز عمل صالح و دوستی رسول خدا و اهل بیتش به کار نمی‏آید، از آنان دستگیری کند. خود پیامبر(ص) هم ما را امیدوار ساخته‏اند و می‏فرمایند: روز قیامت، خداوند به من و علی(ع) می‏فرماید: دوستداران خود را وارد بهشت کنید.
علی(ع) و آزادی بندگان
حضرت علی(ع) با همه کمالات معنوی و شخصیت والایی که در جامعه اسلامی داشتند، از هیچ تلاش و کوششی در راه خدا فروگذار نمی‏کردند. ایشان سعی و تلاش فراوانی در کشاورزی و حفر قنات‏ها داشتند و اندکی از درآمد آن را صرف زندگی خود و خانواده، و بقیه را بین فقرا تقسیم می‏کردند. چنان بود که حضرت صادق(ع)، می‏فرمایند: جدّ بزرگوارم علی(ع) از دست‏رنج خود، هزار بنده آزاد کرد.
علی(ع)، پدر مسلمانان
حضرت خاتم‏الانبیاء(ص) درباره حق علی بر گردن مردم و نقش آن حضرت در جامعه اسلامی می‏فرمایند: حقی که علی(ع) بر گردن مردم مسلمان دارد، مانند حقی است که پدر بر گردن فرزندان دارد؛ چرا که علی پدری دلسوز نسبت به جامعه، و چون شمعی است که خود می‏سوزد و بر دیگران پرتوافشانی می‏کند.
تلاشهای علی(ع) در هنگام حکومت
علامه طباطبائی می‏فرمایند: علی(ع) در دوران خلافت چهارساله خود، در سه زمینه تلاش موفقیت‏آمیز داشتند. 1 ـ بواسطه کردار عادلانه خود، چهره جذاب رفتار و خلق خوش پیامبراسلام(ص) را به مردم به ویژه نسل جدید نشان دادند. وی در برابر شوکت کسرایی و قیصری معاویه ایستادند و خود مانند فقرا زندگی می‏کردند.
2 ـ علی رغم همه گرفتاری‏ها، ذخایر گرانبهایی از معارف الهی و علوم اسلامی در میان مردم به یادگار گذاشتند.
3 ـ گروه انبوهی رجل سیاسی و دینی و دانشمندان اسلامی تربیت کردند که در میان ایشان جمعی از زهدان و اهل معرفت مانند اویس قرنی و کمیل بن زیاد و میثم تمّار از پایه گذاران عرفان شناخته شده‏اند و عده‏ای هم در علم کلام و تفسیر و فقه، از مؤسسان و بانیان این علوم به شمار می‏آیند.
مدفن علی(ع) در نگاه شاعر
ابن ابی الحدید در قصیده عینیه خود، که از بهترین قصیده‏های اوست و سال‏ها در اطراف ضریح قدیمی حضرت امیر(ع) در نجف به خطّ طلایی منقوش بود، می‏گوید: من به برقی که ظلمت شب را می‏شکافت، گفتم: ای برق! اگر از نجف گذشتی به آن تربت پاک بگو آیا می‏دانی چه کسی را در تو به ودیعت نهاده‏اند؟ موسی بن عمران، عیسای مسیح و پیغمبر اسلام در اینجایند. بلکه نور خداوند ذوالجلال در تو متجلی شده است، تا آن که چشم بصیرت دارد به تماشا آید. به خدا قسم اگر علی نبود، نه دنیای بود و نه مردمی بر روی زمین گرد می‏آمدند. حساب ما را روز قیامت او به خدا عرضه می‏کند و پشتیبان و پناهگاه ما در آن روز هول‏انگیز اوست.
علی سرچشمه علوم
ضرار، از یاران نزدیک علی(ع)، در مجلسی با اصرار معاویه، به مدح علی(ع) پرداخت و گفت: به خدا قسم افق دید او ناپیدا بود. مرد نیرومندی بود که با قاطعیت سخن می‏گفت و داوری و قضاوتش بر اساس عدل بود. او چشمه پرفیض و زلالی بود که دانش و علم از آن سرازیر می‏شد و همه اعضایش زبان به حکمت می‏گشود. از دنیا و خواسته‏های پست آن دوری می‏جست و با شب و تاریکی آن انس داشت و بسیار اشک می‏ریخت. از اندیشه والایی برخوردار بود و به لباس خشن و خوراک ساده و اندک قانع بود. در میان ما همچون یکی از ما بود. به خدا قسم، ما را پیش خود می‏نشاند، ولی از شدت هیبتش جرأت آن نداشتیم که با وی گفتگو کنیم.

پدیدآورنده:سید اصغر احمدی

نوشتن دیدگاه