سطحی نگری و کوچک اندیشی است، اگر «غدیر» و «ولایت» را، نزاعی در میان دوگروه در گذشته بدانیم.
و دور از «متن مکتب» است، اگر ایستادن بر کرانه جوشان «غدیر» را تنها حساسیتی فرقه ای و جدالی مذهبی به شمار آوریم.
«غدیر»، همواره برپاست.
صحنه تعیین «مولی»، و آن بیعت ها و استشهادها و اعتراف ها، هنوز هم محو نشده است. بیعت گران نیز، صحنه را ترک نکرده اند. علی رغم آنان که سعی کرده اند غباری از«نسیان» و پرده ای از «کتمان» بر سیمای غدیر بنشانند و بیفکنند، دل ها و جان های بی شماری هنوز هم توجه به آن دست های بلندی دارد که دست «علی» را گرفت وفراز آورد، تا آن خورشید را، همه ببینند، همه بشناسند، به یکدیگر و به غایبان از صحنه و به خبرگیران از واقعه و به جویندگان چراغ، معرفی کنند.
صحنه غدیر، پایان نیافته است.
هنوز هم دیدگان تاریخ، در عصر حاضر، در قاره های دوردست، در جنوبی ترین کشورآفریقا، در شرقی ترین منطقه خاور دور، در مرکزی ترین بخش اروپا و آمریکا، در پی آشنایی با «خورشید»ی هستند که اگر بتابد، خانه ها را، دلها را، شهرها را، اندیشه ها را، قلمرو قلم و شعر را، پهنه ادبیات و هنر را، گستره عقیده ها و باورها را «روشن» میسازد. و از «نور»، چه انتظاری است، جز درخشیدن و فروغ گستردن و گرما بخشیدن؟! در غدیر، دستی که فرا رفت، دست خدا بود، زبانی که «علی مولاه» را سرود، زبان خدا بود، دستی هم که به عنوان «مولی» بالا رفت و همگان دیدند، دست خدا بود، «علی»، راه و صراط بود، چراغ و مشعل بود، خط سیر و مسیر بود، «غدیر»، راهی بود که روندگان را به «علی» میرساند.
و ... «علی» هم، صراطی بود که رهپویان را به «خدا» میرساند.
«غدیر»، چشم های زلال بود که در طول چهارده قرن، هزاران هزار کام تشنه را ازکوثر معارف ناب، سیراب ساخت. و این چشمه، هنوز هم ساری و جاری است.
«غدیر»، چراغی بر اوج بود، که در قرنهای متمادی تاریخ بشری، گمگشتگان بسیاری را از وادیهای خوف و خطر و بیراهه های تاریکی و ضلالت، به «مقصد»راهنمایی کرد. و این چراغ، همچنان فروزان و نورافشان و راهنماست.
«غدیر»، تکیه گاهی بود که شیعه را در عصر محکومیت و مظلومیت دیرپای خویش،پناه بود و حجت و برهان. و این تکیه گاه، هنوز هم به استواری گذشته، پا برجاست ومحکم ترین حجت ها را دارد.
«غدیر»، متنی بود، روشن و بی ابهام، گویا و صریح، که خیلی ها کوشیدند حواشی تاویل و تفسیرهای دور از واقعیت برای آن ترسیم کنند. و این متن، هنوز هم برای آنان که بی حواشی به آن بنگرند، صریح و گویاست.
«غدیر»، میوه ای شیرین در بوستان رسالت بود، که تداوم «خط نبوت» را در شکل«امامت»، به شیرین ترین صورت ترسیم میکرد. و هنوز هم این میوه شیرین، زینت بخش بوستان محمدی است و بدون آن، «باغ رسالت» بی ثمر است «و ان لم تفعل فما بلغت رسالته ...».
«غدیر»، میثاقی بود میان صاحبان باور و عقیده به خدا و رسول، که وفاداری به آن، شاهد صدق ایمان بوده است. و این عهد و پیمان، هنوز هم «وفا» میطلبد و دستان بیعت گر را به «صدق» فرا میخواند، و همه ساله، این عید فرخنده موعدی برای تجدید آن عهد و تحکیم آن میثاق با خدا و رسول است.
«غدیر»، اگر چه برکه ای در بیابان بود، ولی هفت دریا به وسعت تاریخ و زمان بود که موجش «ازل» تا «ابد» را فرا گرفت و اگر خاکیان، برخی چشم دیدن آنموج ابدی را نداشتند، افلاکیان به تکریم آن به یکدیگر تهنیت میگفتند.
«غدیر»، سفینه نجاتی بود که گرفتاران موج جهالت و حیرت ضلالت را به ساحل امن ایمان میرساند. این سفینه، هنوز هم سرنشین میطلبد و امواج فتنه و فریب، هنوز هم در پی دور ساختن اندیشه ها از این ساحل اند.
«غدیر»، روشن ترین چراغ بود، بر بالاترین بام خانه های تاریخ، تا ... مردم«اهل بیت» را بشناسند و به «خانه»ای رهنمون شوند که افراد آن در دامان«وحی» بزرگ شدند و «آیات خدا» در آن خانه فرود آمد و جبرئیل امین، مانوس آن بیت و اهل بیت بود.
اگر انسانیت امروز، میخواهد به آن «خانه» راه یابد، خانه ای که همه چیز در آنجاست، و همه کلیدهای گشاینده همه قفل ها و درهای بسته در دست صاحبان و ساکنان آن خانه است.
باید به این چراغ نگاه کند، تا راه را بشناسد.
آری ... «چراغ غدیر، بر بام بلند تاریخ».
جواد محدثی
مجله فرهنگ کوثر ،فروردین 1377،شماره 13