به‌ زیارت حج‌ خانه‌ خدا برویم یا پولش را صدقه به فقرا بدهیم؟!

(زمان خواندن: 2 - 3 دقیقه)

سعيد سمّان گويد: من هر ساله به حجّ مشرف مى‏ شدم. در آن سال كه قحطى و سختى رو آورد و مردم دچار محنت شدند. ياران من گفتند:
اگر برآورد كنى و امسال هزينه سفرت را در راه خدا صدقه دهی، ارج و ارزش بيشترى خواهى برد. من گفتم: شما مطمئن هستيد؟ آنان گفتند: آرى. من در آن سال، هزينه سفر حج را به مستمندان تصدّق كردم و در خانه ماندم.
اما در شب عرفه خوابى ديدم كه از كار خود پشيمان شدم و با خود گفتم: از اين پس به سخن كسى گوش فرا نمى‏ دهم و حج خانه خدا را ترك نمى‏ گويم. سال بعد به حج رفتم و در سرزمین منى خدمت امام جعفر صادق علیه السلام رسيدم. مردم در حضور آن سرور مجتمع بودند. من پيش رفتم و گفتم: بفرمایید كه اگر كسى چنين و چنان كند (و داستان خود را شرح دادم) بعد پرسيدم: آيا حج خانه خدا فضيلت بيشترى دارد يا صدقه در راه خدا؟
امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: صدقه در راه خدا چه كار خوبى است. و اين جمله را سه نوبت زمزمه كرد.
من گفتم: درست. اما ارج كدام يك بيشتر است؟ امام فرمود: چه مانعى دارد كه انسان، هم به حج خانه خدا بيايد و هم در راه خدا صدقه بپردازد؟
من گفتم: اگر دولت و مكنت او به هر دو عبادت رسا نباشد، چه مى‏ تواند بكند؟
امام گفت: اين كار كه غير ممكن نيست. مثلا هر گاه كه قرار باشد ده درهم هزينه سفر كند به پنج درهم اكتفا كند و پنج درهم ديگر را در راه خدا صدقه كند و اگر تا اين حدّ ممكن نباشد، آن چه مى‏ تواند از هزينه سفر بكاهد و كاسته‏ ها را صدقه كند كه اجر او كامل شود. من گفتم: بلى با اين رهنمود شما مى‏ توانيم به هر دو عبادت موفّق شويم.
امام جعفر صادق علیه السلام در پايان سخن سه نوبت فرمود: انسان با كدام طاعت ديگر مى‏ خواهد به پاداش حج دست يابد؟ انسان از خانه و كاشانه خود خارج مى‏ شود و با پرداخت هزينه زندگى از آنان جدا مى ‏شود و به سوى خانه خدا مى‏ آيد تا بالاخره به مسجد الحرام مى‏ رسد. ابتدا طواف فريضه را بجا مى‏ آورد سپس به سوى مقام ابراهيم (علیه السلام) مى‏ رود و به نماز طواف مى ‏پردازد. در اين موقع فرشته‏ اى در سمت چپ او مى‏ ايستد و چون از نماز طواف فارغ شود، دستى بر پشت او مى‏ نوازد و مى‏ گويد: اى مرد! گناهان گذشته ‏ات پاك شد، اما تا مى‏ توانى براى آينده‏ ات بكوش، باشد كه رستگار بمانى.
الکافی، ج۴، ص ۲۵۷