برای دیدن تصویر در اندازه بزرگتر بر روی آن کلیک کنید
کتاب گرانسنگ منتخب التواريخ، تألیف محمد
تبلور هنر میرعماد در اثری ارزشمند
هنر خوشنویسی هنری است قدسی؛ هنری است برخواسته از دل. هنری که ظرافت و دقت خوشنویس در اثری مکتوب جلوهگر شده و هنردوستان را مجذوب خود کرده است. هنری است که در تار و پود وجود ایرانیان از گذشته تا به امروز ریشه دوانده است و نمیتوان از آن چشم پوشید. بر در و دیوار اماکن تاریخی و مذهبی ایران زمین میتوان نمود زیبای این هنر والا را دید. در واقع، از خط به عنوان باارزشمندترین میراث بشری یاد میشود. هنری که به شیوهای شگفتیآفرین توانسته بار اندیشه و فکر آدمی را از نسلی به نسلی دیگر منتقل کند.
در متون دینی و قرآنی میتوان به سادگی ردپای این هنر بیبدیل را دنبال کرد. قرآنهای خطی نفیس، دیوانهای شاعران نامی و بسیاری از کتابها و جزوات با خطوطی منحصربهفرد نگاشته شدهاند و ارزش معنوی آنها دوچندان شده است. به طوری که امروزه این آثار ارزشمند در موزهها و گنجینههای کوچک و بزرگ اقصی نقاط جهان نگهداری میشود. هنردوستان و هنرشناسان با نگاههایی دقیق این آثار را مینگرند. چرا که در لابهلای کلمات و جملات مکتوب آنها، احساس عمیق هنرمندی نهفته است. هنرمندی که نامش امروزه در یادها و خاطرهها مانده و از او به عنوان فردی اثرگذار در تاریخ بشری نام برده میشود. از سویی دیگر، نمونه آثار به جای مانده از خوشنویسان برجسته ایران بیانگر نفوذ اعتقادات و ارزشهای دینی و معنوی در عمق وجود آنها است. از این رو همواره از هنر خوشنویسی به مثابه هنری معنوی و قدسی یاد میشود، به بیان سادهتر هیچ هنری به اندازه خوشنویسی مورد تأکید بزرگان دین اسلام قرار نگرفته است.
با این مقدمه، سفری میکنیم به کتابخانه و موزه ملی ملک تا با یکی از این آثار نفیس خطی آشنا شویم. اثری فاخر و بینظیر که به قلم «میرعماد الحسنی قزوینی» نوشته شده است.
در حقیقت این اثر هنری، یک قطعه خوشنویسی نستعلیق ممتاز است که به قلم کتابت خفی و غبار نگاشته شده است. این اثر، دربردارنده مناجات منظوم منسوب به حضرت علی(علیه السلام) است که در سال 1010 هجری قمری (قرن 11) در کاغذ دست ساز آهار مهره در زمینه نخودی رنگ با مرکب مشکی مکتوب شده است.
این اثر در ابعادی به طول 8 سانتیمتر و 7 میلیمتر و عرض 4 سانتیمتر و 5 میلیمتر در عصر صفویه نوشته شده است. بین سطور طلااندازی مضرس در ابتدا و انتهای سطور و همچنین دو لچک در انتهای صفحه مزین به ترنجهای کوچک و گل و برگهای الوان بر زمینه طلا است. حاشیه دارای تسمهاندازیهای متعدد. مذهب و مزین به حلکاری و نقوش الوان و شرفههای زرین بر زمینههای نخودی، قهوهای، گلبهی، آبی روشن و صورتی است. جدولکشی به طلا و لاجورد با تحریر مشکی، پاسپارتو به نخودی زرافشان است.
جالب است بدانید میرعماد از خوشنویسان بلندآوازه خط نستعلیق(1024-961ه.ق) است که علاوه بر نوشتن کامل این قصیده 22 تا 27 بیتی، ابیاتی از این مناجات منسوب به امام علی(علیه السلام) را در قالب قطعه و سیاه مشق نیز مرقوم کرده است.
اما در بین قطعات موجود از این مناجات به خط میرعماد، این قطعه حاضر از آن جهت دارای ارزش وافر است که دربردارندهی دو بیت پایانی و ترقیمه کامل به قلم خفی و ترجمهنویسی به خط غبار است. به عبارتی دیگر در میان آثار میرعماد، متنی با این اندازه قلم نادر است و همچنین کیفیت غبارنویسی ترجمه آن به خط نستعلیق نیز به ممتازی اثر افزوده است. لازم به ذکر است، غبارنویسی به معنای نوشتن با قلمی است که از فرط نازکی، دَم قلم به صورت غبار دیده میشود.
متن: آرزو مستأجر حقیقی
منبع : سایت آستان قدس رضوی
برای دیدن تصویر در اندازه بزرگتر بر روی آن کلیک کنید
کتاب گرانسنگ منتخب التواريخ، تألیف محمد
جشن میلاد امیرالمؤمنین علی علیه السلام،سخنران : استاد بندانی نیشابوری،با نوای : کربلایی احمد
ادامه خبر...معاونت پژوهش حوزههای علمیه با همکاری واحدهای پژوهشی حوزوی برگزار می کند: نمایشگاه کتاب و
ادامه خبر...
|