فرهنگ نام‌های غدیر[18]
نام‌ها به آسانی در ذهن‌ها جای می‌گیرد و به راحتى، معانی بلند را منتقل می‌کند. به همین دلیل و دلایل دیگر، نام‌گذاری روزها یا هفته‌ها، یکى از شیوه‌های تبلیغاتی مثبت و منفی شده است و مطرح شدن و رواج پیدا کردن ارزش‌ها یا ضد ارزش‌ها را در پی دارد.
روز مادر، روز کارگر، روز پاسدار، روز جانباز و روز بهره‌وری و هفته دولت، نمونه‌های شایسته‌ای از نام‌گذاری روزها و هفته‌ها در جامعه ما هستند. روز جهانی مستضعفین، روز جهانی قدس، روز آب، روز غذا و مانند آن نیز روزهایی است که در سطح جهانی مطرح هستند و برخی از آنها به برکت انقلاب اسلامی مطرح شده‌اند. اسلام 1400 سال پیش، از این شیوه برای القای اندیشه‌های نورانی خود و تثبیت آرمان‌های مقدس الهی بهره گرفته است.
اسلام افزون بر اینکه برای برخی از روزها، اسم‌های خاصی مانند عید قربان، عید فطر، روز عرفه و مانند آن برگزیده، بر همه این روزها نام «ایام الله» نهاده است تا عظمت و قداست این روزها هرچه بیشتر در ذهن و دل مؤمنان، نقش بندد و موجب تذکر و تنبیه آنان شود.
یکی از روزهایی که در اسلام برای تعظیم آن، از شیوه نام‌گذاری بهره گرفته شده، غدیر است. ویژگی غدیر این است که نام‌های گوناگونی برای آن قرار داده شده و این خود، عظمت این روز را نسبت به روزهای دیگر نشان می‌دهد. نام‌های روز غدیر، از اسرار و ابعاد این روز پرده برمی‌دارند. هر نامی از این نام‌ها، دری تازه از قلعه بلند غدیر بر ما می‌گشاید؛ چه آنکه اسلام در برگزیدن نامی برای زمان یا مکان و یا هر چیز دیگر، ویژگی‌های مسمّی را در نظر داشته و به جنبه‌های آن توجه کرده است. ازاین‌رو، شناختن و شناساندن نام‌های روز غدیر، یک ضرورت است. با این کار، تصویری روشن از این روز در ذهن و دل نقش می‌بندد و بیش از پیش، این روز بزرگ را می‌شناساند. شایسته است نام‌های غدیر را با بهترین شکل و زیباترین خط بنویسیم و محافل جشن و سرور عید غدیر را با آن، معنا و روحی تازه ببخشیم.
آنچه در زیر می‌آید، پنجاه نام یا صفت برای روز غدیر است که از روایت‌ها گرفته شده است:
1. بزرگ‌ترین عید خدا؛ (عیدالله الاکبر)؛[19]
2. روز گشایش؛ (یوم وقوع الفرج)؛[20]
3. روز خشنودی پروردگار؛ (یوم مرضاة الرحمن)؛[21]
4. روز زبونی شیطان؛ (یوم مرغمة الشیطان)؛[22]
5. روز مشعل فروزان دین؛ (یوم منار الدین)؛[23]
6. روز به‌پا خاستن؛ (یوم القیام)؛[24]
7. روز شادمانى؛ (یوم السرور)؛[25]
8. روز لبخند؛ (یوم التبسم)؛[26]
9. روز راهنمایى؛ (یوم الارشاد)؛[27]
10. روز بلندی گرفتن منزلت شایستگان؛ (یوم رفع الدرج)؛[28]
11. روز روشن شدن دلایل خدا؛ (یوم وضوح الحجج)؛[29]
12. روز آزمایش بندگان؛ (یوم محنة العباد)؛[30]
13. روز راندن شیطان؛ (یوم دحر الشیطان)؛[31]
14. روز آشکار کردن حقیقت؛ (یوم الایضاح)؛[32]
15. روز بیان کردن حقایق ایمان؛ (یوم البیان عن حقایق الایمان)؛[33]
16. روز ولایت؛ (یوم الولایة)؛[34]
17. روز کرامت؛ (یوم الکرامة)؛[35]
18. روز کمال دین؛ (یوم کمال الدین)؛[36]
19. روز جداسازی حق از باطل؛ (یوم الفصل)؛[37]
20. روز برهان؛ (یوم البرهان)؛[38]
21. روز منصوب شدن امیر مؤمنان؛ (یوم نصب امیر المؤمنین (ع))؛[39]
22. روز گواهی و گواهان؛ (یوم الشاهد و المشهود)؛[40]
23. روز پیمان؛ (یوم العهد المعهود)؛[41]
24. روز میثاق؛ (یوم المیثاق المأخوذ)؛[42]
25. روز آراستن؛ (یوم الزینة)؛[43]
26. روز قبولی اعمال شیعیان؛ (یوم قبول اعمال الشیعة)؛[44]
27. روز رهنمونی به رهنمایان؛ (یوم الدلیل علی الرواد)؛[45]
28. روز امن و امان؛ (یوم الامن المأمون)؛[46]
29. روز آشکار کردن امور پنهان؛ (یوم ابلاء السرائر)؛[47]
30. عید اهل بیت:؛ (عید اهل البیت:)؛[48]
31. عید شیعیان؛ (عید الشیعة)؛[49]
32. روز عبادت؛ (یوم العبادة)؛[50]
33. روز اتمام نعمت؛ (یوم تمام النعمة)؛[51]
34. روز اظهار گوهر مصون از مکنون؛ (یوم اظهار المصون من المکنون)؛[52]
35. روز برملا کردن مقاصد پوشیده؛ (یوم ابلاء خفایا الصدور)؛[53]
36. روز تصریح به برگزیدگان؛ (یوم النصوص علی اهل الخصوص)؛[54]
37. روز محمد و آل محمد(ص)؛ (یوم محمد و آل محمد(ص))؛[55]
38. روز نماز؛ (یوم الصلاة)؛[56]
39. روز شکرگزارى؛ (یوم الشکر)؛[57]
40. روز درج (درختان پر شاخ و برگ)؛(یوم الدرج)؛[58]
41. روز غدیر؛ (یوم الغدیر)؛[59]
42. روز روزه‌دارى؛ (یوم الصیام)؛[60]
43. روز اطعام؛ (یوم اطعام الطعام)؛[61]
44. روز جشن؛ (یوم العید)؛[62]
45. روز عالم بالا؛ (یوم الملأ الاعلی)؛[63]
46. روز کامل کردن دین؛ (یوم اکمال الدین)؛[64]
47. روز شادابى؛ (یوم الفرح)؛[65]
48. روز به صراحت سخن گفتن از مقام ناب؛ (یوم الافصاح عن المقام الصراح)؛[66]
49. روز افشای پیوند میان کفر و نفاق؛ (یوم تبیان العقود عن النفاق و الجحود)؛[67]
50. روز گردهمایی و تعهد حاضران؛ (یوم الجمع المسؤول).[68]
محمدعلی کعبى
اشارات :: آذر 1388 - شماره 127
|
گالري تصاوير آثاري از محل غدير خم / عيد ولايت رسول خدا حضرت محمد(صلي الله عليه وآله) امير مومنان حضرت علي (عليه السلام) |
 |
___________________________________
[18]. مجله کوثر، ش 25؛ ص ناطقى، فرهنگ‌نام‌های غدیر، سایت Emamali.net.
[19]. امام رضا(ع) می‌فرماید: «وهو عید الله الاکبر؛ عید غدیر، برترین عید خداوند است»، الغدیر، ج 1، ص 286.
[20]. امام على(ع): «هذا یوم فیه وقع الفرج؛ این، روزی است که گشایش در آن می‌رسد»، مصباح المتهجد، ص 700.
[21]. امام صادق(ع): «و فیه مرضاة الرحمن؛ در این روز، رضایت خداوند نهفته است»، بحارالانوار، ج 98، ص 323.
[22]. امام رضا(ع): «انه یوم مرغمة الشیطان؛ روز غدیر، روز اندوه شیطان است»، بحارالانوار، ج 98، ص 323.
[23]. امام صادق(ع): «یوم منار الدین أشرف منهما؛ روز مشعل فروزان دین، از دو عید فطر و قربان گرامی‌تر است».
[24]. امام صادق(ع): «ذلک یوم القیام؛ روز غدیر، روز به پا خاستن است»، بحارالانوار، ج 98، ص 323.
[25]. امام صادق(ع): «انه یوم السرور؛ روز غدیر، روز شادمانى است»، الغدیر، ج 1، ص 286.
[26]. امام رضا(ع): «و هو یوم التبسم؛ روز غدیر، روز لبخند است»، المراقبات، ص 257.
[27]. امام على(ع): «هذا یوم الارشاد؛ این، روز راهنمایى کردن است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[28]. امام على(ع): «هذا یوم فیه... رفعت الدرج؛ این روزی است که منزلت شایستگان در آن، بلندی گرفت»، مصباح المتهجد، ص 700.
[29]. امام على(ع): «هذا یوم... فیه... و ضحت الحجج؛ این روزی است که دلایل خداوند در آن روشن شد».
[30]. امام على(ع): «هذا یوم محنة العباد؛ این روز آزمایش بندگان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[31]. امام على(ع): «و هو... یوم دحر الشیطان؛ روز غدیر، روز راندن شیطان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[32]. امام على(ع): «و هو یوم الایضاح؛ روز غدیر، روز آشکار کردن حقیقت است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[33]. امام على(ع): «وهو... یوم البیان عن حقایق الایمان؛ روز غدیر، روز بیان کردن حقایق ایمان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[34]. امام رضا(ع) در حدیثی مفصل، روز غدیر را روز عرضه ولایت به انسان‌ها و مخلوقات معرفی می‌کند. نک: المراقبات، ص 257.
[35]. امام صادق(ع): «در هنگام دیدار با برادر ایمانی خود بگو: اَلْحَمْدُلِلّه الَّذِی اَکْرَمْنَا بِهذَا اَلْیَوْم؛ سپاس خداوند را که ما را در این روز کرامت داد»، المراقبات، ص 257.
[36]. امام على(ع): «و هو... یوم کمال الدین؛ غدیر، روز کمال دین است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[37]. امام على(ع): «هذا یوم الفصل الذی کنتم توعدون؛ این روز جداسازی است که به آن وعده داده شده‌اید»، مصباح المتهجد، ص 700.
[38]. امام على(ع): «وهو... یوم البرهان؛ روز غدیر، روز برهان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[39]. امام صادق(ع): «الیوم الذی نصب منه رسول الله امیر المؤمنین (ع)...؛ روزی که پیامبر در‌آن امیرمؤمنان را منصوب کرد»، الغدیر، ج 1، ص 285.
[40]. امام على(ع): «وهو... یوم الشاهد و المشهود؛ غدیر، روز گواهی و گواهان است»، مصباح المتهجد، ص 700؛ امام صادق(ع): «نام غدیر در زمین، روز به گواهی گرفته‌شدگان (جمع مشهود) است»،بحارالانوار، ج 98، ص 231.
[41]. امام على(ع): «وهو... یوم العهد المعهود؛ غدیر، روز وعده و پیمان است»، مصباح المتهجد، ص 700؛ امام صادق(ع): «نام غدیر در آسمان‌ها روز پیمان بستن است»، بحارالانوار، ج 98، ص 321.
[42]. امام صادق(ع): «نام غدیر در زمین، روز میثاق گرفته شده است»، بحارالانوار، ج 98، ص 321.
[43]. امام رضا(ع): «روز غدیر، روز زینت است»، المراقبات، ص 257.
[44]. امام رضا(ع): «یوم تقبل اعمال الشیعه؛ غدیر، روزی است که اعمال شیعه در آن قبول می‌شود»، المراقبات، ص 257.
[45]. امام على(ع): «هذا... یوم الدلیل على الرواد؛ این، روز رهنمونی به رهنمایان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[46]. امام على(ع): «هذا یوم الامن المأمون؛ این، روز امن و امان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[47]. امام على(ع): «هذا یوم ابلاء السرائر؛ این، روز آشکار کردن امور پنهان است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[48]. امام صادق(ع): «جعله عیدا لنا؛ خداوند این روز را برای ما اهل بیت: عیدقرار داد»، بحارالانوار، ج 98، ص 300.
[49]. امام صادق(ع): «جعله عیدا... لموالینا و شیعتنا؛ خداوند این روز را برای دوست‌داران و شیعیان، عید قرار داد»، بحارالانوار، ج 98، ص 300.
[50]. امام صادق(ع): «روز غدیر، روز عبادت است»، الغدیر، ج 1، ص 285.
[51]. امام صادق(ع): «انه الیوم الذى... تمت فیه النعمة؛ نعمت در روز غدیر، تمام شد»، الغدیر، ج 1، ص 285.
[52]. امام على(ع): «هذا یوم اظهار المصون من المکنون؛ این، روز اظهار گوهر مصون از راز پنهان داشته است»، مصباح المتجهد، ص 700.
[53]. امام على(ع): «هذا یوم ابدی خفایا الصدور و مضمرات الامور؛ این، روزی است که مقاصد و نیت‌های نهان را آشکار کرد»، مصباح المتهجد، ص 700.
[54]. امام على(ع): «هذا یوم النصوص على اهل الخصوص؛ این، روز تصریح برگزیدگان است»، همان.
[55]. امام صادق(ع): «هو الیوم الذی جعله لمحمد(ص) و آ‌له:؛ روز غدیر، روزی است که خداوند آن را برای محمد و آل او قرار داد»، المراقبات، ص 257.
[56]. امام صادق(ع): «روز غدیر، روز نماز است»، الغدیر، ج 1، ص 285.
[57]. امام صادق(ع): «روز غدیر، روز شکرگزارى است»، الغدیر، ج 1، ص 285.
[58]. امام على(ع): «وانزل على نبیه فی یوم الدرج ما بین له عن ارادته فی خلصائه؛ و خداوند، در روز دوم، اراده خویش را در حق بندگان خاص و گزیدگان خود اظهار داشت»، مصباح المتهجد، ص 700 (مقصود از درج، درختان پرشاخ و برگی است که در سرزمین غدیر وجود داشت و حضرت در سایه آنها قرار گرفت و ولایت امیر مومنان(ع) را ابلاغ فرمود).
[59]. این نام، معروف‌ترین نام غدیر است که از مکان واقعه گرفته شده است.
[60]. امام صادق(ع): «ذلک یوم صیام؛ روز غدیر، روز روزه‌دارى است»، بحارالانوار، ج 98، ص 323.
[61]. امام صادق(ع): «روز غدیر، روز اطعام است»، بحارالانوار، ج 98، ص 323.
[62]. امام صادق(ع): «انه یوم عید؛ روز غدیر، روز عید و جشن است»، بحارالانوار، ج 98، ص 298.
[63]. امام على(ع): «هذا یوم الملأ الاعلی...؛ این روز عالم بالا است...»، مصباح المتهجد، ص 700.
[64]. امام رضا(ع): «هو الیوم الذی اکمل الله فیه الدین...؛ این، روزی است که خداوند دین را در آن کامل کرد...»، المراقبات، ص 257.
[65]. امام صادق(ع): «انه یوم فرح؛ غدیر، روز شادابى است»، الغدیر، ج 1، ص 286.
[66]. امام على(ع): «وهو... یوم الایضاح عن المقام الصراح؛ روز غدیر، روز به صراحت سخن گفتن از مقام ناب است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[67]. امام على(ع): «وهو یوم تبیان العقود عن النفاق و الجحود؛ غدیر، روز باز کردن گره پیوند میان کفر و نفاق است»، مصباح المتهجد، ص 700.
[68]. امام صادق(ع): «نام غدیر در زمین، روز بازخواست شدگان است»،بحارالانوار، ج 98، ص 320
