آيا صحابه به عائشه ناسزا گفته‌اند؟

(زمان خواندن: 4 - 7 دقیقه)

پاسخ:
در ديدگاه اهل سنت، عائشه همسر رسول خدا صلي الله عليه وآله جايگاه خاصي دارد؛ به طوري كه توهين كنندگان به عائشه را كافر و ... ناميده‌ و فتوي به وجوب به قتل آن‌ها داده‌اند؛ از طرف ديگر اهل سنت عدالت تمامي اصحاب رسول خدا صلي الله عليه وآله را قطعي مي‌دانند .
مدارك اين مطلب را در مقدمه مقاله «مشروعيت سب ولعن از ديدگاه اهل سنت» به صورت كامل آورده‌ايم.
حال در اين جا به مواردي اشاره مي‌شود كه همين اصحاب كه عدالت همه آن‌ها قطعي است، به عائشه همسر رسول خدا صلي الله عليه وآله جسارت‌ها و توهين‌هاي زشتي كرده‌اند كه در ادامه به مدارك آن‌ها اشاره خواهد شد .
صحابه‌اي كه به عائشه دشنام داده‌اند
در كتب اهل سنت آمده است كه تعدادي از صحابه به عائشه ، دشنام داده‌اند ، اينان عبارتند از :
گروهي از صحابه در ماجراي افک (طبق نظر اهل سنت):
عن عَائِشَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَطَبَ الناس فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عليه وقال ما تُشِيرُونَ عَلَيَّ في قَوْمٍ يَسُبُّونَ أَهْلِي ما عَلِمْتُ عليهم من سُوءٍ قَطُّ ...
صحيح البخاري  ج 6   ص 2683 ش 6936
عائشه از رسول خدا ’ روايت مي‌کند که براي مردم سخنراني نمودند ؛ پس ستايش و ثناي خداوند کرده و فرمودند : در مورد گروهي که خانواده من (عائشه در قضيه افك) را دشنام مي‌دهند و من در گذشته از ايشان هيچ بدي نديده‌ام ، چه نظري را به من پيشنهاد مي‌کنيد ؟...
ناسزاي عثمان بن عفان به عائشه:
ثم أقيمت الصلاة فتقدم عثمان فصلى فلما كبر قامت امرأة من حجرتها فقالت أيها الناس اسمعوا قال ثم تكلمت فذكرت رسول الله صلى الله عليه وسلم وما بعثه الله به ثم قالت تركتم أمر الله وخالفتم رسوله أو نحو هذا ثم صمتت فتكلمت أخرى مثل ذلك فإذا هي عائشة وحفصة قال فلما سلم عثمان أقبل على الناس فقال إن هاتان الفتانتان فتنتا الناس في صلاتهم وإلا تنتهيان أو لاسبنكما ما حل لي السباب ...
الجامع معمر بن راشد  ج 11   ص 355 -مصنف عبد الرزاق  ج 11   ص 356
نماز برپا شد و عثمان جلو رفته و تکبير گفت ؛ در اين هنگام زني از حجره خويش ايستاده و گفت : اي مردم بشنويد و سپس در مورد رسول خدا ’ سخن گفته و گفت اوامر رسول خدا ’ را ترک کرديد و با وي مخالفت کرديد و... سپس سکوت کرد ؛ سپس ديگري ايستاده و همين سخنان را گفت ؛ و آن دو زن عائشه و حفصه بودند ؛ وقتي که عثمان سلام نماز را داد گفت : اين دو زن فتنه گر  مردم را در نماز به فتنه انداختند و اگر از اين کار دست برندارند هر دشنامي که به ذهنم برسد به ايشان خواهم داد !!!
ناسزاي حکيم بن جبلة به عائشه:
1- وكان حكيم بن جبلة فيمن غزا عثمان (رض) وكان يسب عائشة (رض)
مقتل الشهيد عثمان ج1 ص228
حکيم بن جبله از کساني بود که با عثمان جنگيد و به عائشه دشنام مي‌داد . 
2- فغاداهم حكيم بن جبلة وهو يسب وبيده الرمح فقال له رجل من عبد القيس من هذا الذي تسبه قال عائشة قال: يا بن الخبيثة أ لأم المؤمنين تقول هذا؟
الكامل في التاريخ ج3 ص107.
پس حکيم بن جبله در حاليکه دشنام مي‌داد و نيزه‌اي در دست داشت ، به آنان حمله کرد ؛ شخصي از عبد‌القيس به او گفت: چه کسي را دشنام مي‌دهي؟
پاسخ داد: عائشه را.
گفت : اي فرزند زن ناپاک ؛ آيا به ام‌المومنين چنين مي‌گويي؟ ...
ترجمه حكيم بن جبله
ابن اثير در مورد او مي‌گويد :
قال ابن الأثير: أدرك النبي صلى الله عليه وسلم ... وكان رجلا صالحا له دين مطاعا في قومه وهو الذي بعثه عثمان على السند... .
أسد الغابة  لابن الأثير  ج 2 ص 40 .
او رسول خدا ’ را درك كرده است ... شخص صالح ، دين‌دار و از روساي قوم خويش بود و او بود كه عثمان او را والي بر سند كرد .
ابن حجر نيز در الاصابة او را از صحابه مي‌داند :
الإصابة ج 2 ص 181
الأعلام لخير الدين الزركلي  ج 2 ص 269 .
ناسزاي زينب بنت جحش همسر رسول خدا (ص) به عائشه :
گذشت كه در بخاري و مسلم و سنن ابي داود آمده است كه او به عائشه دشنام داد و عائشه نيز متقابلا به او دشنام داد :
فَأَرْسَلْنَ زَيْنَبَ بِنْتَ جَحْشٍ فَأَتَتْهُ فَأَغْلَظَتْ وَقَالَتْ إِنَّ نِسَاءَكَ يَنْشُدْنَكَ اللَّهَ الْعَدْلَ في بِنْتِ بن أبي قُحَافَةَ فَرَفَعَتْ صَوْتَهَا حتى تَنَاوَلَتْ عَائِشَةَ وَهِيَ قَاعِدَةٌ فَسَبَّتْهَا
صحيح البخاري  ج 2   ص 911 ش 2442 كتاب الهبة بَاب من أَهْدَى إلى صَاحِبِهِ وَتَحَرَّى بَعْضَ نِسَائِهِ دُونَ بَعْضٍ
همسران پيامبر زينب بنت جحش (همسر پيامبر) را فرستادند .
او به نزد پيامبر ’ آمده و به درشتي سخن گفت ! و افزود كه زنان تو از تو مي‌خواهند كه عدالت را بين زنان اجرا كني ! و صداي خويش را بالا برد ! و سپس سخن خود را به سوي عائشه متوجه كرده در حالي كه او نشسته بود ، به عائشه دشنام داد !
همين روايت را مسلم با كمي اختلاف در مضمون ذكر كرده است :
فَأَرْسَلَ أَزْوَاجُ النبي صلى الله عليه وسلم زَيْنَبَ بِنْتَ جَحْشٍ زَوْجَ النبي صلى الله عليه ... فقالت يا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أَزْوَاجَكَ أَرْسَلْنَنِي إِلَيْكَ يَسْأَلْنَكَ الْعَدْلَ في ابْنَةِ أبي قُحَافَةَ قالت ثُمَّ وَقَعَتْ بِي فَاسْتَطَالَتْ على
صحيح مسلم  ج 4   ص 1891 ش 2442 كتاب فضائل الصحابه باب في فضل عائشه
زنان پيامبر زينب دختر جحش ، همسر پيامبر را به نزد آن حضرت فرستادند ... او گفت : اي رسول خدا ! همسران تو مرا فرستاده‌اند و از تو مي‌خواهند كه در مورد عائشه عدالت را اجرا كني ! و سپس به من دشنام داد . و مدتي طولاني چنين كرد .
ناسزاي صفيه همسر رسول خدا (ص) به عائشه :
أخبرنا محمد بن عمر أخبرنا محمد بن عبد الله بن جعفر عن بن أبي عون قال قالت عائشة كنت أستب أنا وصفية فسببت أباها فسبت أبي وسمعه رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال يا صفية تسبين أبا بكر يا صفية تسبين أبا بكر
الطبقات الكبرى  ج 8   ص 80 ، اسم المؤلف:  محمد بن سعد بن منيع أبو عبدالله البصري الزهري الوفاة: 230 ، دار النشر : دار صادر - بيروت
عائشه گفته است كه من و صفيه به يكديگر دشنام مي‌داديم ! من به پدر او دشنام دادم ؛ او نيز به پدر من دشنام داد ! رسول خدا (ص) سخن او را شنيده و فرمودند : اي صفيه ! به ابوبكر دشنام مي‌دهي‌؟!
-------------------------------------
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)