١ ـ فتح خیبر به دست امیرمؤمنان علیه السلام
٢ ـ درگذشت عمر بن عبدالعزیز

۱ ـ فتح خیبر به دست امیرمؤمنان امام علی علیه السلام
بیست و چهارم رجب سال هفتم هـ .ق. قلعه خیبر به دست مبارک امیرمؤمنان حضرت امام علی علیه السلام فتح گردید. خیبر سرزمینی حاصل خیز در ۳۲ فرسخی شمال مدینه و دارای هفت قلعه و بالغ بر بیست هزار نفر از یهودیان بود. یهودیان خیبر علی رغم پیمانی که با مسلمانان بسته بودند، قلعه خیبر را به پایگاهی بر ضد اسلام تبدیل کرده بودند و تا می‌توانستند مشرکان را بر ضد مسلمانان می‌شوراندند و آنها را یاری می‌کردند. از این رو رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله وسلم) تصمیم گرفت این آخرین کانون ضد اسلامی دشمنان را در مدینه نابود کند و ریشه‌ فتنه‌های آنان را بخشکاند .
چون پیامبر به جنگ خیبریان رفت و قلعه قموص را محاصره کرد، ابتدا پرچم را برای مبارزه با آنان به ابوبکر دادند. ابوبکر با لشکری رفت، ولی چون نظر به پهلوانان آنان نمود فرار کرد و لشکریان هم در پی او بازگشتند. روز بعد پیامبر پرچم را به عمر داد و او هم از ترس کشته شدن به میدان جنگ نرسیده، بازگشت. پیامبر فرمودند: « فردا پرچم را به مردی می‌دهم که حمله‌هایش را تکرار ننماید، و هرگز فرار نکند. کسی که خدا و پیامبرش را دوست دارد و خدا و پیامبرش هم او را دوست دارند و خداوند خیبر را به دست او فتح می‌کند». همه اصحاب آرزو کردند که این مقام و منزلت به آنان واگذار شود.
فردای آن روز، پیامبر فرمود: «علی بن ابیطالب کجاست؟» گفتند: «چشم دردی دارد که حرکت برای آن حضرت مشکل است». خاتم الانبیاء فرمود: «او را حاضر کنید». سلمه بن اکوع آن حضرت را آورد. پیامبر سر آن حضرت را در بر گرفت و از آب دهان مبارک به چشمان نورانی حضرت خاتم الاوصیا علی مرتضی(علیه السلام) مالید و فرمود:«پروردگارا! زحمت گرما و سرما را از او بردار». پس از آن روز بر امیرالمؤمنین(علیه السلام) درد چشم عارض نشد و از گرما و سرما آزرده نگشت.
پیامبر زره خود را بر او پوشانید و ذوالفقار را بر کمر او بست و پرچم را به آن حضرت سپرد و سوار بر مرکبش نموده، فرمود:«جبرئیل از سمت راست، میکائیل از سمت چپ، عزرائیل از پیش رو واسرافیل از پشت سر، و نصرت خدا بالای سر، و دعای من نیز از پشت سر بر توست». آن گاه فرمود: «یا علی! ابتدا اسلام را بر ایشان عرضه کن».
امیرمؤمنان(علیه السلام) به طرف قلعه خیبر حرکت کرد و پس از موعظه و نصیحت، عده ‌ای برای جنگ با او آمدند. آنان دو نفر از مسلمانان را شهید کردند. امیرالمؤمنین(علیه السلام) بر آنها تاخته، آنها را کشتند. آن گاه برادر مرحب با عده‌ای آمدند. حضرت آنها را هم به درک فرستاد. مرحب که شجاع بود به خونخواهی آمد. امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) چنان با ذوالفقار بر سرش فرود آورد که شمشیر از حلقش گذشت و او را دو نیم ساخت و به خاک انداخت. صدای تکبیر مسلمانان بلند شد. عده‌ای از یهود به دفاع آمدند و با مسلمانان به جنگ پرداختند. امیرالمؤمنین(علیه السلام) به مبارزه ادامه داد تا عده‌ای کشته شدند و عده‌ای به قلعه گریختند. آن حضرت با دست قدرتمند حیدری درب قلعه را کند و برای مسلمانان معبر قرار داد تا از خندق عبور کنند. حضرت چندین بار مسلمانان را از روی خندق به وسیله‌ درب عبور داد، با اینکه از سه روز قبل، آن حضرت گرسنه بود. بدین صورت قلعه خیبر به دست توانمند مولای متقیان امیرمؤمنان(علیه السلام) فتح گردید .

۲ ـ درگذشت عمر بن عبدالعزیز
روز بیست و چهارم رجب سال ۱۰۱ هـ .ق. عـمر بـن عبـدالعـزیز بن مروان یکی دیگر از خلفای بنی امیه درگذشت .تاریخ نویسان عمر بن عبدالعزیز را نیکوکار بنی امیه می‌دانند. وقتی او به خلافت رسید، عاملان فاسد بنی امیه را که در مناطق مختلف حکومت می‌کردند، عزل نمود و به جای آنها افرادی خیراندیش و صالح نصب کرد و نیز دستور داد مهمانی‌هایی برای فقیران و مسکینان ترتیب دهند. ‌از کارهای مهم وی این بود که دستور داد تا لعن و سبّ امیرمؤمنان علی (علیه السلام) که در حدود شصت سال توسط خلفای بنی امیه رایج شده بود، به طور کلی ممنوع گردد و نیز فدک را به فرزندان حضرت فاطمه بازگرداند و دستور داد کسی متعرض آل علی نشود. برخی از تاریخ نویسان علت مرگ او را بر اثر زهر مروانیان ذکر کرده‌اند .

نوشتن دیدگاه