((سجين و عليين))يك حقيقت عجيب در قرآن مجيد مى باشند. ما در ابتدا آيات آن دو را نقل و سپس بررسى مى كنيم :((كلام ان كتاب الفجار لفى سجين و ما ادراك ما سجين كتاب مرقوم ويل يومئذ للمكذبين ... كلا ان كتاب الابرار لفى عليين و ما ادراك ما عليون كتاب مرقوم يشهده المقربون)) (1)
يعنى :((حقا كه كتاب بدكاران در يك نوع زندان سخت و سجين است . و چه مى دانى سجين چيست ؟ آن كتابى است نوشته شده . در آن روز واى بر تكذيب كنندگان ... حقا كه كتاب نيكوكاران در عليين است ، و چه مى دانى عليين چيست ؟ كتابى است كه نوشته شده ، و مقربان درگاه حق به مشاهده آن مقام ، نائل شوند)).
توجيه اين آيات فقط با تجسم عمل است . بايد چنين گفت كه اعمال بد به صورت آجرهايى درمى آيد و از آن آجرها، زندانى تشكيل مى شود سخت و تنگ .((سجين))كتابى است نوشته شده ولى اين كتاب از حروف و كلمات ، به وجود نيامده است . بلكه حروف و كلمات آن ، اعمال مجسم شده اند كه به شكل مصالح ساختمانى درآمده و((سجين))را به وجود آورده اند. با اين توجيه ، مطلب كاملا روشن مى شود. نظير آنكه بگوييم : آجرها در ساختمان است و ساختمان از آجرها به وجود آمده است .((كتاب فجار))يعنى : اعمال مجسم شده آنها در سجين است . و سجين كتابى است نوشته شده و به وجود آمده از اعمال .
الميزان((كتاب))را مجازات حتمى معنا كرده و((سجين))را محل عذاب دانسته است ؛ يعنى : مجازات حتمى فجار در سجين خواهد بود. ولى آن بعيد به نظر مى رسد؛ زيرا كتاب مرقوم بودن ، توجيه نمى شود.
مطلب در((عليين))نيز همان است كه اعمال نيك مبدل به مصالح ساختمانى مى شود. و مقام والايى را تشكيل مى دهد. بنابراين((كتاب))يعنى اعمال نيكوكاران در عليين است . و((عليون))همان مقام و كتاب مجسم است كه از اعمال خوب نوشته شده . و بندگان مقرب در آن حاضر مى شوند. مساءله تجسم اعمال يك مساءله حتمى و ضرورى در قرآن مجيد است . الميزان در اين مورد نيز مانند مورد سافق بيان كرده است .
-----------------------------------------
1- سوره مطففين ، آيه 7 - 10 و 18 - 21.
---------------------------------------
حجت الاسلام و المسلمين حاج سيد على اكبر قرشى
