انسان در روز قيامت وقتى كه سر از خاك برداشت ، با قيافه اى نا آشنا روبرو خواهد شد كه اصلا همديگر را نمى شناسند. و همه در يك حالت مستى و بيهوشى ، در فكر خويش خواهند بود:((وترى الناس سكارى و ما هم بسكارى و لكن عذاب الله شديد.)) (1)

ولى آيات داريم كه بيانگر اين معناست كه اشخاص در قيامت ، آنهايى را كه در دنيا مى شناختند در آخرت هم آنها را پيدا كرده و خواهند شناخت ، اعم از دوست يا دشمن ، از قبيل پدر، مادر، دوستان ، دشمنان و آشنايان در دنيا. در آيات ذيل مى خوانيم :
1-((فاقبل بعضهم على يتسائلون قال منهم انى كان لى قرين يقول ء انك لمن المصدقين ء اذا متنا و كنا ترابا و عظاما ء انا لمدينون . قال هل انتم مطلعون فا طلع فراه فى سواء الجحيم قال تا لله ان كدت لتردين و لولا نعمة ربى لكنت من المحضرين)) (2)
يعنى :((اهل بهشت رو در رو دربهشت نشسته و با هم صحبت مى كنند. در آن ميان يكى از آنها مى كويد: من در دنيا رفيقى داشتم ، او به من مى گفت : آيا قيامت را باور دارى ؟ آيا بعد از مردن زنده شده و مجازات خواهيم شد؟ بعد مى گويد: آيا از جاى رفيق من آگاه هستيد؟ بعد سربلند كرده و مى بيند كه رفيق دنيايش در وسط جهنم مى باشد. به او خطاب كرده و مى گويد: فلانى به خدا قسم ! نزديك بود كه مرا نيز ساقط كنى و اگر نعمت و توفيق خدايم نبود، اكنون من نيز مانند تو در جهنم حاضر بودم)).
2-((و الذين و اتبعنهم ذريتهم بايمان الحقتا بهم ذريتهم و ما التنا هم من عملهم من شى ء كل امرء بما كسب رهين و امددنا هم بفا كهة و لحم مما يشتهون . يتنازعون فيها كاسا لا لغو فيها و لا تاء ثيم و يطوف عليهم لهم كانهم لوء لوء مكنون و اقبل بعضهم على بعض يتسائلون . قالوا انا كنا قبل فى اهلينا مشفقين فمن الله و وقانا عذاب السموم انا كنا من قبل ندعوه انه هو البر الرحيم)) (3)
يعنى :((آنانكه در درجه كامل هستند، و ذريه آنها با ايمان از آنها تبعيت كرده اند، ذريه آنها را در بهشت به آنها ملحق مى كنيم . و از پاداششان چيزى كم نمى كنيم . هر كس در گروه عمل خود مى باشد. آنها را با ميوه هاى مخصوص مدد مى كنيم و نيز به آنچه از گوشت مايل باشند. آنها در سر كاسه شراب با هم نزاع (نزاع از روحى شوخى و از كثرت سرور شادى ) مى كنند در آنجا نه لغوى هست و نه نسبت گناه دادن . بعضى از آنها به برخى رو كرده مى گويند: ما در دنيا در اهل بيت خود از خدا خائف بوديم و خدا بر ما منت گذاشت و از عذاب نافذ، حفظمان كرد. ما او را از قبل مى خوانيم كه او احسان كننده و مهربان است)).
اين آيه شريفه صريح مى باشند در اينكه روز قيامت پدران و اولاد يگديگر را خواهند شناخت و كنار هم خواهند بود. و خداوند اولاد را با آنكه در رتبه پدران نيستند، به آنها ملحق خواهد فرمود كه عيششان كاملتر گردد.
در سوره مباركه يونس نيز مساءله شناختن همديگر مطرح است چنانچه مى فرمايد:((و يوم يحشر هم كان لم يلبثوا الا ساعة من النهار يتعارفون بينهم قد خسر الدين كذبوا بلقاء الله)) (4)
يعنى :((روز قيامت آنها را محشور مى كند و گويى در دنيا درنگ نكرده اند مگر ساعتى از روز را، در آن روز، يكديگر را كاملا مى شناسد. و به خسران افتادند آنان كه لقاء الله را تكذيب كردند)).
ظاهرا اين شناسايى به علت كثرت ذلت و بدبختى و حسرت است تا كافران و منافقين بدانند و بينيد كه همسايه او و همشهرى او در اثر ايمان به بهشت مى رود و او به جهنم . چنانكه اين مطلب در سوره حديد نيز آمده است :
((ينادونهم الم نكن معكم ؟ قالوا بلى ولكنكم فتنتم انفسكم (5) ))
يعنى :((منافقين ، مؤ منان را از دور صدا كرده و مى گويد: مگر در دنيا با شما نبوديم ؟ گويند: آرى ، ولى شما خود را به فتنه انداخته و اهل عذاب شديد)).
-----------------------------------------
1-  سوره حج ، آيه 2.
2-  سوره صافات ، آيه 50-57.
3-  سوره طور، آيه 21-28.
4-  سوره يونس ، آيه 5))
5-  سوره يونس ، آيه 45.
---------------------------------------
حجت الاسلام و المسلمين حاج سيد على اكبر قرشى