پس از هجرت عرب هاي شيعه از كوفه به قم، شهر قم طي نيم قرن با سرعتي عجيب توسعه يافت، مردم قم چنان اهميت و عظمت يافتند كه گويي در كشور نيمه مستقل كوچكي در قلب دارالاسلام زندگي مي نمايند.
چنان كه از آغاز ظهور خلفاي عباسي تا اواخر خلافت هارون الرشيد از دادن باج و ماليات به حكومت وقت، خودداري مي نمودند.
هارون در سال 184 هـ . ق پس از به شهادت رساندن امام كاظم(عليه السلام) در صدد برآمد كه طرفداران آن حضرت را در فشار شديد قرار داده، و قم را كه به صورت كانون ضد خلفا درآمده بود، سركوب و تضعيف نمايد"عبدالله بن كوشيد قمي" را حاكم اصفهان نمود، و به او دستور داد كه ماليات پنجاه و چند ساله مردم قم را وصل كند، او برادرش"عاصم بن كوشيد" را عامل قم نمود، عاصم اهالي قم را تحت فشار سخت قرار داد، مردم از او اطاعت نمي كردند، او بر فشار خود افزود جمعي از مردم قم پراكنده شدند، شكايت هاي آنها بي نتيجه ماند، سرانجام شورش نموده و به عاصم حمله كردند و او را كشتند، هارون پس از اطلاع از قتل عاصم، عبدالله بن كوشيد حاكم اصفهان را از مقام خود عزل كرد، عبدالله نزد هارون رفت، تا بار ديگر به مقام پيشين خود بازگردد، مشروط بر اينكه حوزه قم را از حكومت اصفهان جدا سازد.
هارون اين پيشنهاد را نمي پذيرفت، در اين كشمكش"حمزه بن يسع اشعري" كه از شيوخ و بزرگان قم بود، به دارالخلافه آمد، هارون را واداشت كه قم را از اصفهان جدا سازد، آنگاه خود شخصاً پرداخت ماليات قم را تضمين نمايد، مشروط بر اينكه هارون از ماليات هاي نپرداخته شده سابق، صرف نظركند.
استدلال ها و قاطعيت پي گير حمزه باعث شد كه قم از اصفهان جدا گرديده و استقلال يافت، و همين حمزه بن يسع حاكم و امام جمعه قم شد، و منبر امامت جمعه را در مسجد جامع قم نصب كرد….
پس از استقلال قم، اعراب اشعري، به آباداني و بازسازي قم پرداختند و اين سرزمين را از نظر ظاهر و باطن، رونقي جديد و وسيع بخشيدند.(1)
آري تشيع علوي كه همواره در طول تاريخ در برابر زور و ستم ايستاده و موجب آزادي خواهي و استقلال شده بود، در همان عصر نيز شكوه خود را آشكار ساخت و قم را از چنگال ياغيان و دزدان دين و اموال مردم، نجات بخشيد.
---------------------------------------------------
(1) ـ اقتباس از گنجينه آثار قم، ص 154 تا 158.
------------------------------------
محمد محمدي اشتهاردي

نوشتن دیدگاه