اميرمؤمنان على (عليه السلام) از ديدگاه علامه سيد محمد حسين طباطبايى (رحمه الله )

(زمان خواندن: 4 - 8 دقیقه)

نمونه كامل تربيت پيامبر صلى الله عليه و آله
على بن ابى طالب (عليه السلام )، نخستين نمونه كاملى از تعليم و تربيت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله است .
على (عليه السلام ) از اوان كودكى در دامن پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله پرورش يافته بود، و پس از آن تا آخرين لحظات زندگى آن حضرت مانند سايه به دنبال وى بود و پروانه وار پيوسته به دور شمع وجودش مى گشت و آخرين لحظه اى كه از آن حضرت مفارقت كرد لحظه اى بود كه جسد پاك او را بغل گرفته به خاك سپرد.


شخصيت جهانى
على (عليه السلام ) شخصيت جهانى دارد و به جرات مى توان گفت كه بحث و گفت و گويى كه در مورد اين شخصيت بزرگ شده ، در مورد هيچ يك از شخصيت هاى بزرگ جهانى نشده است ، دانشمندان و نويسندگان شيعه و سنى ، مسلمان و غير مسلمان بيش از هزار كتاب در اطراف شخصيت وى نوشته اند.


مجسمه فضايل
با اين همه بحث و كنجكاوى بيرون از شمار كه دوست و دشمن درباره آن حضرت كرده اند كسى نتوانسته است نقطه ضعفى در ايمان آن حضرت پيدا كند، يا در شجاعت ، عفت ، معرفت ، عدالت و ساير اخلاق پسنديده وى خرده اى بگيرد، زيرا وى شخصى بود كه جز فضيلت و كمال چيزى نمى شناخت و نيز جز فضيلت و كمال چيزى در بر نداشت .


پيرو واقعى پيامبر
على (عليه السلام ) به شهادت تاريخ در ميان همه زمامداران كه از روز رحلت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله تا كنون به مسند زمامدارى رسيده اند، تنها كسى است كه در مدت زمامدارى خود در جامعه اسلامى با سيرت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله رفتار نمود و سر موئى از روش آن حضرت منحرف نشد و قوانين و شرايع اسلام به همان شكل كه در حيات پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله اجرا مى شد، بدون كم ترين دخل و تصرف اجرا نمود.
در قضيه شوراى شش نفرى براى تعيين خليفه كه پس از در گذشت خليفه دوم طبق دستور وى منعقد شده بود بعد از گفت و گوى زياد امر خلافت ميان على (عليه السلام ) و عثمان مردد شد. خلافت را به على (عليه السلام ) عرضه داشتند به اين شرط كه (( ميان مردم با سيرت خليفه اول و دوم رفتار كند )) آن حضرت نپذيرفته فرمود: من از علم خود قدم فراتر نمى گذارم )) سپس به عثمان به همان شرط عرضه داشتند وى پذيرفت و خلافت را برد، اگر چه پس از خلافت سيرت ديگرى اتخاذ كرد.


جهاد على (عليه السلام ) و بقاى اسلام
على (عليه السلام ) در جانبازى ها و فداكارى ها و از خود گذشتگى هايى كه در راه حق نمود، در ميان ياران پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله رقيب ندارد. هرگز نمى توان انكار كرد كه اگر اين پيشتاز از خود گذشته اسلام نبود كفار و مشركين در شب هجرت و پس از آن در هر يك از جنگ هاى بدر، احد، خندق ، خيبر و حنين نور نبوت را به آسانى خاموش كرده و پرچم حق را سرنگون ساخته بودند.


على (عليه السلام ) و ساده زيستى
على (عليه السلام ) در نخستين روزى كه پاى در محيط اجتماع گذاشت ، زندگى بسيار ساده اى داشت در زمان حيات پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و پس از رحلت و حتى در ايام خلافت پر عظمت خود درزى فقرا و با افتاده ترين وضعى زندگى مى كرد؛ در خوراك ، پوشاك و مسكن از بى بضاعت ترين افراد امتيازى نداشت و مى فرمود: (( زمامدار يك جامعه بايد طورى زندگى كند كه مايه تسلى افراد نيازمند و پريشان حال باشد، نه موجب حسرت و دلشكستگى آنان )) . روزى كه شهيد شد با آن فرمانرواى سراسر كشور اسلامى بود فقط هفتصد درهم داشت كه مى خواست براى خانه خود خدمتكارى تهيه كند.


على (عليه السلام ) و كارگرى
على (عليه السلام ) براى رفع نيازمندى هاى زندگى كار مى كرد و به ويژه به فلاحت علاقه داشت و به درختكارى و استخراج قنوات مى پرداخت ، ولى هر چه از اين راه به دست مى آورد يا از غنائم فراوان جنگى عايدش مى شد ميان فقرا قسمت مى كرد و املاكى را كه آباد مى كرد وقف مى نمود، يا فروخته ، پول آن را به نيازمندان مى رسانيد. در ايام خلافت خود يك سال دستور داد كه عوايد اوقاف وى را اول پيش خودش بياورند بعد به مصرف برسانند وقتى كه عوايد نامبرده جمع مى شد 24000 دينار طلا بود.


مظهر شجاعت و جوانمردى
على (عليه السلام ) در آن همه جنگ ها كه شركت نمود با حريفى رو به رو نشد، مگر اين كه او را از پاى در آورد و هرگز به دشمنى پشت نكرد و مى فرمود: (( اگر همه عرب به مخالفت و جنگ من برخيزند، خود را نبازم و باكى ندارم )) .
على (عليه السلام ) با چنين شجاعت و دلاورى كه تاريخ شجاعان جهان رقيب و قرينى بر آن ياد نكرده است بى اندازه مهربان و با عطوفت و جوانمرد و با فتوت بود. در جنگ ها زنان و كودكان و ناتوان را نمى كشت ، و اسير نمى گرفت ، و فراريان را تعقيب نمى كرد. در جنگ صفين لشكريان معاويه سبقت گرفته شريعه فرات را اشغال كردند و آب را به روى لشكريان آن حضرت بستند. آن حضرت با جنگ خونينى شريعه را گرفت پس از آن امر كرد راه آب را به روى دشمن باز كنند.


پناه درماندگان و يتيمان
در زمان خلافت ، بى حاجب و دربان همه كس را به حضور مى پذيرفت و تنها و پياده راه مى رفت و در كوچه و بازار مى گشت و مردم را به ملازمت تقوا امر و از تعدى به همديگر باز مى داشت و با مهربانى و فروتنى به درماندگان و بيوه زنان كمك مى نمود و يتيمان بى پناه را در منزل خود نگه داشته ، شخصا به حوايج زندگى آنان قيام مى كرد و به تربيتشان مى پرداخت .


دشمن جهل و نادانى
على (عليه السلام ) به علم و دانش ارزش خاصى قائل بود و به نشر معارف عنايت مخصوصى به خرج مى داد و مى فرمود:
(( هيچ دردى مانند نادانى نيست )) . در جنگ خونين جمل مشغول آراستن صف هاى لشكر خود بود كه عربى پيش آمده معناى (( توحيد )) را پرسيد، مردم از هر سو به مرد عرب تاخته پرخاش كردند كه اين چنين ساعتى نه وقت اين گونه سوال و بحث است . آن حضرت مردم را از اعرابى دور كرد و فرمود: (( ما با مردم براى زنده كردن همين حقايق مى جنگيم )) ؛ آن گاه اعرابى را پيش طلبيد و در حالى كه به آراستن صف ها مى پرداخت با بيانى جذاب مساله را براى وى تشريح نمود.
نظير اين قضيه را كه حكايت از انضباط دينى و نيروى خدائى شگفت آور آن حضرت مى كند در جنگ صفين نيز نقل كرده اند: در حالى كه لشكر مانند دو درياى خروشان به هم ريخته و سيل خون از هر سو جارى بود به يكى از سربازان خود رسيده آبى براى نوشيدن خواست . سرباز نامبرده كاسه اى چوبين در آورد و پر از آب كرده تقديم داشت . آن حضرت در كاسه تركى مشاهده نموده فرمود: (( در اسلام نوشيدن آب در چنين ظرفى مكروه است )) سرباز عرض كرد: در چنين حالى كه در زير باران تير و برق هزاران شمشير ايستاده ايم مجالى براى اين دقت نيست . پاسخى كه شنيد خلاصه اش اين بود كه (( ما براى اجراى همين مقرارت دينى مى جنگيم ، و مقررات بزرگ و كوچك ندارد )) .


مبتكر قواعد زبان عربى و دقايق علمى
على (عليه السلام ) نخسيتن كسى است كه پس از پيغمبر صلى الله عليه و آله در حقايق علمى به طرز تفكر فلسفى ، يعنى استدلال آزاد سخن گفت و اصطلاحات علمى زيادى وضع كرد و براى حفظ قرآن كريم از غلط و تحريف ، قواعد دستور زبان عربى (علم نحو) را وضع و تنظيم نمود.
دقايق علمى و معارف الهى و مسائل اخلاقى و اجتماعى و سياسى و حتى رياضى كه در سخنرانى ها و نامه ها و ساير بيانات شيواى آن حضرت به دست ما رسيده ، حيرت آور است .
آرى على (عليه السلام ) به شهادت سخنرانى ها و نامه ها و كلمات قصار و بيانات درربار كه از وى به يادگار مانده در ميان مسلمانان آشناترين فردى است به مقاصد عاليه قرآن كه معارف اعتقادى و علمى اسلام را به نحوى كه شايد و بايد دريافته است و صحت حديث شريف نبوى كه فرمود: (( انا مدينه العلم و على بابها )) را به ثبوت رسانيده و اين علم را با عمل توام داشته است .
كوتاه سخن آن كه شخصيت برجسته آن حضرت به وصف نمى گنجد و فضايل بى پايان وى از شماره بيرون است و هرگز تاريخ ، شخصيتى را به يادگار ندارد كه به اندازه وى افكار دانشمندان و انظار متفكران جهان را به خود جلب كرده باشد (1) .


ادب و معرفت على (عليه السلام )
هزاران خطبه ، نامه ، كلمات قصار در منابع گوناگون از امير مومنان على (عليه السلام ) نقل شده ، اما يكى از آنها مربوط به زمان پيامبر (صلى الله عليه وآله ) نيست ، اگر كسى داراى چنين علم مواجى باشد اما تادبا در زمان پيغمبر (صلى الله عليه وآله ) كلامى نگفته باشد، حاكى از اوج وظيفه شناسى اوست . (2)

 علامه سيد محمد حسين طباطبايى (رحمه الله )

______________________________________________________________________

1- محمد حسين طباطبايى ، خلاصه تعاليم اسلام ، ص 110 - 113.
2- غلامرضا گلى زواره ، جرعه هاى جانبخش ،ص 260.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page