نشاط روحى و روانى تأثير فراوانى در بهبودى بيمارى دارد. بيمار به دليل درد و رنج، به غم و اندوه مبتلا مى شود و با فرو رفتن در خود، خزيدن در گوشه تنهايى و دورى از اجتماع، بر عذاب روح خود مى افزايد. پيامبر عزيز اسلام به دوستان و خويشان بيمار توصيه مى كند كه به ديدار وى بروند; چون براى قدم هايى كه در اين راه برمى دارند، ثواب هاى فراوانى در نظر گرفته شده است. آن گاه كه كنار بيمار مى نشينيد، از خوشى ها و اميدها و سلامتى سخن بگوييد تا حالت نشاط و سرزندگى و اميد در او پديد آيد و با روحيه مناسب با بيمارى مبارزه كند. ايشان در سخنى جاودانى مى فرمايد:

عائِدُ الْمَريضِ يَمْشى فى طَريقِ الْجَنَّةِ حَتّى يَرْجِعَ.(181)

كسى كه بيمارى را عيادت مى كند، تا هنگامى كه باز مى گردد، در راه بهشت قدم مى زند.

عيادت بيماران، آداب و شرايط ويژه اى دارد. بيمار به استراحت و آرامش جسمى و روحى نياز دارد. ازاين رو، عيادت طولانى نه تنها او را شادمان نمى كند، بلكه مايه رنجش خاطر وى نيز خواهد شد. همچنين شايسته است عيادت كننده هنگام ديدار، ارمغانى را كه با ذايقه بيمار سازگار است، به او هديه كند. عيادت كننده نبايد بسيار سخن بگويد، بلكه بايد براى سلامتى بيمار دعا كند و وعده بهبودى بدهد تا او را به آينده اميدوار سازد. پيامبر ارجمند اسلام در ستايش اين عمل پسنديده و توجه به آداب آن مى فرمايد:

اَفْضَلُ الْعِبادَةِ أَجْراً سُرْعَةُ الْقِيام مِنْ عِنْدِ الْمَريضِ.(182)

از بهترين عبادت اين است كه از نزد بيمار، زودتر برخيزى.

- پى‏نوشت‏ها -

(181) - نهج الفصاحة، ش 1926.
(182) - همان، ش 412.