بخشیدن فدك به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

در چهاردهم ذیحجه سال هفتم هـ .ق رسول گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به فرمان الهی، فدك را به دختر گرامی اش حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بخشید .

فتح فدك
پس از فتح خیبر در سال هفتم هـ .ق. حدود چهار سال قبل از شهادت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) جبرئیل نازل شد و دستور فتح فدك توسط پیامبر و امیرمؤمنان(علیه السلام) را آورد. آن دو بزرگوار در تاریكى شب با اسلحه لازم به سرزمین فدك آمدند و حسب دستور پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، امیرمؤمنان (علیه السلام) بر كتف ایشان قرار گرفت و آن حضرت برخاست و امیرمؤمنان(علیه السلام) را با خود بلند كرد. به معجزه الهى مولى الموحدین (علیه السلام) در حالى كه شمشیر رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) همراهش بود، از دیوار قلعه فدك بالا رفت و بالاى دیوار صداى مباركش را به اذان بلند كرد.
یهودیان فدك گمان كردند كه مسلمانان حمله كرده‌اند و روى دیوارها هستند. خواستند از در قلعه فرار كنند که بیرون قلعه مقابل درب آن پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را در برابر خود دیدند و از طرفى امیرمؤمنان(علیه السلام)پایین آمد و با آنان درگیر شد و 18 نفر از بزرگان آنان را كشت و بقیه تسلیم شدند. سپس زنان و فرزندان آنان را اسیر كردند و غنایم را همراه خود آوردند. امر بر این قرار گرفت كه هر كس از اهل فدك مسلمان شود، خمس اموال، و هر كس بر دین خود باقى ماند، همه اموالش را بگیرند. این گونه بود كه بدون لشكر كشى و كوچكترین دخالت مسلمانان قلعه فدك فتح شد. طبق آیه مباركه سوره حشر  سرزمینهایى كه بدون لشكر كشى مسلمانان فتح شود، حتى اگر اهل آنجا خودشان به عنوان تسلیم نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بیایند، این مناطق و غنایم و اسیران آن، ملك خاص حضرت است و مانند اموال شخصى خود می‌تواند هر تصمیمى درباره آنها بخواهد بگیرد و مسلمانان هیچ حقى در آنها ندارند.

ـ اعطاى فدك به حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
بعد از این ماجرا جبرئیل نازل شد و این آیه را آورد: «و آت ذا القربى حقه ؛ حق خویشان را به آنان بده».  پیامبر پرسید: «منظور چه كسانى هستند و این حق كدام است؟» جبرئیل از طرف خداوند عرضه داشت: «فدك را به فاطمه(سلام الله علیها) عطا كن». پیامبر (صلی الله علیه و اله) به حضرت زهرا(سلام الله علیها) فرمود: «خداوند فدك را براى پدرت فتح كرد و چون لشكر اسلام آن را فتح نكرده، مخصوص من است. خداوند دستور داده آن را به تو بدهم. از سوى دیگر مهریه مادرت حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بر عهده پدرت مانده و پدرت در قبال آن و به دستور خدا، فدك را به تو عطا می‌كند. آن را براى خود و فرزندانت بردار و مالك آن باش».
حضرت زهرا(سلام الله علیها) عرض كرد: «تا شما زنده‌اید بر من و مال من صاحب اختیار هستید». پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «ترس آن دارم كه نااهلان تصرف نكردن تو را در زمان حیاتم، بهانه‌اى قرار دهند و بعد از من آن را از تو منع كنند». حضرت فاطمه(سلام الله علیها) عرض كرد: «آن گونه كه صلاح می‌دانید عمل كنید». پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) امیرمؤمنان (علیه السلام) را فراخواند و فرمود: «سند فدك را به عنوان بخشوده و اعطایى پیامبر بنویس و ثبت كن». على(علیه السلام) آن را نوشت و پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و ام ایمن شهادت دادند و پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمود: «ام ایمن زنى از اهل بهشت است». پس رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) مردم را در منزل حضرت زهرا (سلام الله علیها) جمع نمود و به آنان خبر داد كه فدك از آن فاطمه(سلام الله علیها) است و از درآمد آن به عنوان اعطایى فاطمه (سلام الله علیها) بین مردم تقسیم كرد.
درآمد فدك را سالیانه هفتاد تا صد و بیست هزار سكه طلا نوشته‌اند. هر سال چشمان بسیارى از نیازمندان منتظر سر رسیدن درآمد فدك بود.

ـ غصب فدك
بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مأموران ابوبكر به دستور او، نماینده حضرت فاطمه(سلام الله علیها) را از فدك اخراج و ملك آن را غصب نمودند و درآمد آن رابه طور كامل براى مخارج حكومت غاصبانه خود صرف كردند. حضرت زهرا (سلام الله علیها) همان نوشته و سند فدك را كه پیامبر (صلی الله علیه و اله) به امیرمؤمنان(علیه السلام) فرمودند و آن حضرت ثبت كرد، عیناًً نزد او آورد، ولى ابوبكر نه سند را قبول كرد و نه شاهدان را.
بعد از پانزده روز كه از شهادت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) گذشته بود، حضرت فاطمه(سلام الله علیها) همراه با جمعى از زنان بنى هاشم به مسجد تشریف بردند و خطبه‌اى ایراد فرمودند كه دریایى از معرفت، حقایق بلاغت و فصاحت و شرایع اسلامى در آن است؛ در نتیجه، ابوبكر نامه‌اى دال بر بازگرداندن فدك به حضرت فاطمه(سلام الله علیها) نوشت، ولى هنگامى كه فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آن سند را در دست داشت و به منزل باز می‌گشت با عمر روبه رو شد و او نوشته ابوبكر را با جسارت به ساحت ملكوتى آن حضرت از او گرفت و پاره کرد!

نوشتن دیدگاه