تاريخچه ى فدك فاطمه

(زمان خواندن: 1 - 2 دقیقه)

جنگ خيبر با پيروزى لشكر اسلام كه مرهون شجاعتهاى اميرالمومنين على عليه السلام بود، به پايان رسيد و رعب و هراس عجيبى در دل دشمنان افكند. مردم فدك كه نزديكترين افراد به خيبرى ها بودند، وحشت بيشترى داشتند، لذا شخصى را به خدمت پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله فرستاده و پيشنهاد دادند ما حاضريم سالانه نصف درآمد محصولات خويش را در اختيار شما بگذاريم، كه در مقابل آن، جان، مال و ناموسمان از طرف سپاه اسلام تضمين گردد. رسول گرامى اسلام كه هميشه طرفدار صلح و آشتى بود، از اين پيشنهاد استقبال نموده، شخصى را به نام محيط- به نمايندگى خويش- به حضور سران فدك فرستاد. نماينده پيامبر خدا با يوشع بن نون كه رياست دهكده را داشت به گفتگو پرداخته و صلحنامه را به امضا رساندند.
از آن تاريخ نصف درآمد دهكده ى فدك به اختصاص و خالصه پيامبر درآمد و مسلمانان نيز موظف شدند متقابلا از حقوق آنان دفاع كنند. طبق آيه ى ششم سوره ى حشر سرزمينهايى كه بدون جنگ به تصرف سپاه اسلام درمى آيد، فيى نام داشته، كه در فقه اسلامى بحث مبسوطى دارد و همه ى اين گونه اموال مخصوص پيامبر صلى اللَّه عليه و آله است و او مى تواند در هر كجا صلاح بداند به مصرف رساند.
رسول خدا درآمد فدك را مطابق آيه ى هفتم سوره ى حشر به فقرا و مساكين و ساير درماندگان، از جمله براى خويشاوندانش خرج مى كرد، ولى به نقل ابن عباس و ساير مفسرين، چون آيه ى سى و هشت سوره ى روم [و آت ذالقربى حقه.] نازل شد، پروردگار عالم پيامبر را مامور كرد فدك را به فاطمه ى تمليك كند و حضرت پيامبر اسلام اين ماموريت را انجام داده، فدك را به فاطمه عليهاالسلام بخشيد. [اقطع رسول اللَّه فاطمه فدكا.] و از آن تاريخ دختر پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله شخصا اداره ى امور فدك را به دست گرفته و مالك آن سرزمين گرديد. [در اين زمينه به تفسير درالمنثور، ج 4، ص 177- تفسير مجمع البيان، ج 8، ص 306- نمونه، ج 23 ، ص 510 و ساير تفاسير، ذيل ذى القربى مراجعه فرماييد.]