دورى از نام زشت

(زمان خواندن: 1 - 2 دقیقه)

كسانى كه اسم يا نام خانوادگى يا لقب بدى دارند حتى المقدور از ذكر آن كلمه ى بد، خوددارى مى كنند و اگر موقعى در گفتن، ناگزير شوند، احساس خجلت و حقارت مى نمايند. روزى كه آن را تعويض مى كنند و اسم يا نام خانوادگى خوبى مى گيرند، در باطن احساس مسرت مى نمايند. (و گاهى براى ابراز خرسندى خود سور نيز مى دهند.) بين متقدّمين و متجددين اجتماع، از ده نشين و شهرنشين، اسمها و نامهاى خانوادگى بدى وجود دارد كه براى نمونه يك مثال مى زنم. بعضى از خانواده ها نام فرزند خود را به اسم روز تولدش مى گذارند، سه شنبه، دوشنبه. اگر يك بچه ى تا آخر عمر در دهى بماند و شغلش گاو دارى يا چوپانى باشد، در زحمت نيست، ولى اگر به مدرسه برود، به شهر بيايد، دانشگاه ببيند، فارغ التحصيل شود، عهده دار مقامى گردد، اين اسم براى او موجب عقده ى حقارت مى شود و هر وقت او را به نام دوشنبه صدا مى زنند، بدون ترديد رنج مى برد. (اصلاعيه اى را تصور كنيد كه در آن نوشته شده است: آقاى دوشنبه، در روز سه شنبه درباره ى آثار غسل جمعه سخنرانى خواهد فرمود!) در خانواده هاى عرب قبل از اسلام بسيار معمول بود كه فرزندان خود را به اسامى درندگان و گزندگان نامگذارى مى كردند و اين روش نامطلبوع، بعد از اسلام نيز در بعضى خانواده ها كم و بيش مشاهده مى شد.
احمد بن هيثم از على بن موسى الرضا عليه السلام سوال كرد: «چرا اعراب، فرزندان خود را به نامهاى سگ، يوز، پلنگ و نظاير آنها نامگذارى مى كردند؟ حضرت در جواب فرمود: عربها مردان جنگ و نبرد بودند، اين اسمها را روى فرزندان خود مى گذادند تا وقت صدا زدن در دل دشمن ايجاد هول و هراس نمايند». [وسائل الشيعه، ج 5، ص 115.]
ناراحتيهايى كه به علت احساس حقارت پديد مى آيد، هرگز برطرف نخواهد شد، مگر آن عقده ى درونى گشوده شود و ضمير باطن از فشار نهانى خلاص گردد. كسى كه از اسم يا نام خانوادگى زشت خود احساس حقارت مى كند، تنها درمانش تغيير آن كلمه ى زشت است. موقعى كه به اين كار موفق شود رنج باطنش خود به خود زايل مى گردد.